Cihadçı sevkinde Cemaat başrolde

Prof. Asgar Ferdi ile devam edelim.
İran’ın Kafkasya ve Ortadoğu uzmanı ile.
Bir giriş notu: Prof. Ferdi, eskilerin deyimi ile “mürekkeb” bir uzman.
Hem teorisyen, hem planlamacı, hem de uygulayıcı.
***
Önceki yazıda Ferdi’nin anlattıklarını şöyle özetlemiştim.
ABD’nin amacı: Sovyetlerden sonra Rusya Federasyonu’nu da içten çürütmek.
Araç: Selefi/Vahabi İslam.
Militan fidanlığı: Afganistan.
Yardımcı rol: Suudi Arabistan.
Hedef bölge: Önce Rusya’nın Tataristan Özerk Cumhuriyeti.
Sonuç: Tatar halkı Amerika’nın tuzağına düşmüyor.
Ardından Azerbaycan test ediliyor. Onlar da Selefiliğe uzak.
Sonuçta: Kuzey Kafkasya’da karar kılınıyor. Çeçenistan ve Dağıstan’da.
Bu bölgede zemin uygundur. Halk Sünni. Sert mizaçlı. Tarihsel olarak Nakşibendi tarikatı da etkili.
***
İşte Prof. Ferdi’nin anlattıkları.
“Cahar Dudayev’i görmeye Çeçenistan’a gittim. 1990’ların başlarında. İyi karşıladı.”
“Dudayev bize (İran’a) sitem etti: ‘Suudi Kralı 1 yıldır şu kapının arkasında bekliyor. Açalım diye.’ Kabul etmedik..”
“Dudayev Suudilerin Müslümanlığını ciddiye almıyordu aslında.”
“Öldürülmesi Çeçenistan’da Selefiliği zayıflatmak yerine güçlendirdi.”
***
(Bir küçük dipnot:
Dudayev, Sovyet ordusunda havacı generaldi. Afganistan’da savaştı.
Sovyetler dağılınca Çeçen isyanının başına geçti.
Ruslar tarafından öldürüldü/21.4.1996.)
***
Anlaşılan: İran bizim mahalledeki kriz bölgelerinde hep boy gösteriyor.
Fakat Çeçenistan’a İran ilgisi Rusya’yı rahatsız ediyor.
Ferdi’ye göre, Rus lider Boris Yeltsin Tahran’a haber gönderiyor.
Diyor ki: “Arka bahçeme girmişsiniz. Elinizi çekin. Aksi takdirde biz de sizin arka bahçenize gireriz.”
***
İran, mesajı alıyor. “Gereğini yapıyor”. Ferdi’nin anlatımı şöyle:
“Hem Rusya ile iş yapıyorduk. Hem de Rusya’nın İran’daki etnik sorunlara el atmasını istemedik.”
“Üçüncü olarak da, Çeçen meselesinin dini değil etnik bir mesele olduğunu gördük. Çeçenistan’dan uzak durduk.”
Sanıyorum: “Gerçek” tam böyle değil.
Gördüğüm kadarıyla: İran, Kafkasya’dan elini hiç çekmedi. Profilini düşürdü sadece.
***
Kafkasya’ya cihadçı sevkine gelelim.
Kritik soru da şu: Kafkasya’daki siyasi kundakçılıkta Türkiye’den kimler rol aldı?
İranlı uzman Prof. Ferdi’nin iddiaları ciddi.
Tahran’ın kayıtları olarak anladım bunları
Özetleyerek aktarıyorum.
***
Çeçenistan iç savaşında Türkiye’ye istasyon ülke rolü verildi.
Afganîler ve Vahabiler Türkiye üzerinden sevkedildi yani.
İki güzergâh kullanıldı: Azerbaycan ve özellikle Gürcistan.
Cihadçılar uçakla İstanbul’a getirildi. Gürcistan’a vizesiz geçirildi.
Kuzey Kafkasya’ya aktarılmaları da dağ yoluyla.
Türk hükümetinin bilgisi ve onayıyla.
Kaydedelim: O dönemde başbakanlık koltuğunda Tansu Çiller oturuyordu.
***
İranlı uzmana göre, Çeçen iç savaşında Türkiye’den iki İslamcı merkez rol aldı: Fethullahçılar ve Milli Görüşçüler (yani Erbakan’ın Refah Partisi).
Milli Görüşçüler Türkiye’de iktidar olmaya başlayınca ABD ve Suud onlara yol vermedi.
Alan bütünüyle Fethullahçılara bırakıldı.
***
Fethullahçılar, Çeçen Selefilerin komutanı Şamil Basayev ile irtibatlıydı.
Basayev’i 1993’te Hacca götürdüler. Suudi Arabistan’da işi bağladılar.
Tebligatçı Suudi mollalar, Selefi militanlar Kafkasya’ya doldurulmaya başlandı.
***
Burada bir hususun altını çizmem gerekir:
Ferdi’nin anlatımı da, sahadaki gelişmeler bir gerçeğe işaret ediyor:
Sovyetler yıkılınca ABD “araç” değiştiriyor.
Orta Asya’ya Sünni İslam üzerinden gitmeye karar veriyor.
Oysa 1980’lere kadar ABD’nin birinci tercihi MHP milliyetçiliğiydi. Artık değil.
Bugün MHP’nin iç krizine bir de bu gözle bakmak lazım.