‘Dünya Sanat Günü’ UNESCO’da kabul edildi

2020’den itibaren tüm dünyada resmi olarak kutlanacak. UPSD Başkanı Bedri Baykam kararı Aydınlık’a değerledirdi
Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği (UPSD) ve International Art Association (IAA) Uluslararası Sanat Dernekleri Başkanı Bedri Baykam, dün Piramid Sanat’ta düzenlediği basın toplantısında, ‘Dünya Sanat Günü’nün UNESCO Yürütme Kurulu’nda oybirliğiyle ‘UNESCO Uluslararası Günleri’ arasına alınışını kamuoyu ile paylaştı. Geniş bir katılımla yapılan basın toplantısına 2011’de ‘Dünya Basın Günü, 15 Nisan, Leonardo da Vinci’nin Doğum Günü’ kararını alan Yönetim Kurulu üyeleri; Safiye Mine, Hülya Küpçüoğlu, Bahri Genç ve Berna Erkün de katıldı. Toplantıyı, Pera Müzesi Müdürü Özalp Birol, Tiyatro sanatçısı Orhan Aydın, İstanbul Opera Müdürü Suat Arıkan, UPSD sanatçılarından Tülin Onat, Yusuf Taktak, Yücel Dönmez, İstanbul sanat ortamından Dağhan Baydur, Numan Çakır, Mahmut Nüvit Doksatlı, Billur Tansel, UPSD Yönetim Kurulu üyelerinden Fazilet Kendirci, Ceylan Mutlu ve medya mensupları da izledi.

HEP GÜNDEMDE TUTTU
UPSD’nin 2011 yılında, UNESCO Resmi Partneri -Uluslararası Sanat Dernekleri’nin (International Association of Art) Meksika, Guadalajara’da yaptıkları Dünya Genel Kurulu’na Başkan Bedri Baykam’ın sunumuyla ilettikleri ‘Leonardo da Vinci’nin Doğum Günü 15 Nisan’ın Dünya Sanat Günü olarak kabul edilmesi’ teklifi, oybirliğiyle kabul edilmişti.
2012’den itibaren, dünyanın 60’ı aşkın ülkesinde, Dünya Sanat Günü her 15 Nisan’da (ve haftasında) sayısız etkinlikle kutlanmaya başlandı; 2015 yılında, IAA Dünya Başkanlığı’na seçilen Bedri Baykam, ‘Dünya Sanat Günü’ konusunu hep gündemde tuttu. 2017’de UNESCO Genel Kurulu’nda bu konuyu dünya diplomatlarının ve sivil toplum örgütlerinin dikkatine sunan Baykam, 2018’de de UNESCO’da aynı konuda bir sunumla konferans verdi.

OYBİRLİĞİYLE KABUL EDİLDİ
2018’in Ağustos ayında Baykam, UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay’e müracaat ederek, World Art Day’in uluslararası takvimde Uluslararası UNESCO Günleri’nden biri olarak resmileşmesini talep etti. Bunun ardından konuya en yakın iki ülke, Meksika ve Türkiye, bu teklifi Nisan başında toplanan UNESCO Yönetim Kurulu’na taşıdılar. Dünyanın dört bir yanından 41 ülke, (Türkiye, Meksika, Arnavutluk, Azerbaycan, Bangladeş, Benin, Dominik Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Fas, Fildişi Sahilleri, Filistin, Fransa, Gabon, Gambiya, Honduras, Irak, İran, İspanya, Irak, Japonya, Katar, Kosta Rika, Kuveyt, Lübnan, Madagaskar, Malezya, Nijerya, Nikaragua, Panama, Polonya, Portekiz, Senegal, Sırbistan, Suudi Arabistan, Tunus, Umman, Uruguay, Ürdün, Venezuela), bu teklife ön destek vererek, imzalarını eklediler. 16 Nisan 2019 Günü, UNESCO Yürütme Kurulu Toplantısı’nda bu teklif oylandı ve ülkelerin oybirliğiyle kabul edildi. Böylece Türk sanatçıların 2011’de başlattıkları girişim, 8 yılın ardından dünyaya mal oldu.

TÜM DÜNYADA KUTLANACAK
Karar, UNESCO’nun 206. Yönetim Kurulu toplantısının karar metinleri çerçevesinde bir hafta önce UNESCO resmi web sitesinde yayınlandı. Geçen yıl Kasım ayındaki UNESCO Genel Konferansı’nda, alınan kararlar olağan prosedürle onaylanıp açıklandıktan sonra 2020’den itibaren” Dünya Sanat Günü” olarak tüm dünya ülkeleri tarafından kutlanmaya başlanacak. Aramızdan ayrılışının 500. yılında, her yerde hatırlanan ve hakkında büyük sergiler düzenlenen ünlü Rönesans efsanesi Leonardo da Vinci, sürekli değişken ve çok yönlü yaratıcı kimlikleriyle her dönemde gündemde kalmayı ve her kuşak sanatçıyı günümüze kadar cezbetmeyi başaran bir deha. Böylece Leonardo’nun adı, artık kalıcı şekilde “sanat” ve “Dünya Sanat Günü” ile resmi birleşmiş oluyor.

2. DÜNYA SAVAŞI SONRASI  KURULDU
IAA yaptığı açıklamada, bu öneriyi UNESCO Yürütme Kurulu’nun ajandasına taşıyan Meksika ve onun Büyükelçisi Mr. Federico Salas’a, Türkiye ve onun UNESCO daimi temsilcisi Büyükelçi Altay Cengizer’e teşekkür etti. 7 Mayıs 2019’dan itibaren, IAA’nın dünyanın dört bir yanındaki ulusal komiteleri, eş zamanlı olarak Dünya Sanat Günü’nün resmî kabulünü tüm uluslararası sanat ortamına duyuracaklar. Baykam’ın 2020 yılına kadar Dünya Başkanlığını sürdüreceği IAA, 2. Dünya Savaşı sonrası, UNESCO nezdinde kuruldu. Ana hedefleri arasında, sanatın ülkeler arası barışçıl diyaloglarla ilişkilerini geliştirmeleri, sanatçı haklarının korunması ve UNESCO ortak değer ve hedeflerini göz önünde bulundurarak sanatı geliştirmesi bulunan IAA, 70 yıldır dünya sanatına ve sanatçılarına hizmet eden bir oluşum. IAA’yi kuranlar ise dünyada 20. yüzyılın en önemli sanatçıları arasında George Braque, Joan Miro, Victor Vasarely, Magritte, Andre Masson, Cesar, Hartung, Calder, Matta, Marie Laurencin gibi isimler bulunuyor. Baykam’ın başkanlık döneminde, Hindistan ve ABD gibi büyük ülkeler de IAA’ya katıldılar.

Türkler başlattı dünya benimsedi
UPSD Başkanı Bedri Baykam’la ‘Dünya Sanat Günü’nün 57 ülkenin oy birliğiyle UNESCA Dünya Günleri’ne dahil edilmesine ilişkin merak edilenleri konuştuk.
‘Dünya Sanat Günü’ fikri nasıl gelişti ve 8 yıllık süreçte neler yaşandı biraz bahseder misiniz?
2011 yılında bir sabah uyandım ve nasıl olur da ‘Dünya Sanat Günü’ diye bir şey olmaz dedim. Böyle bir şeyi ben mi bilmiyorum acaba dedim. Önce kendim araştırdım bir şey bulamadım. Ama eski kuşak olduğum için belki ben ‘Google’i iyi kullanamamışımdır, diyerek eşime söyledim. Genel Koordinatörüme söyledim. Arkasından UPSD Yönetim Kurulu’na bunu taşıdım. Ardından Meksika, Guadalajara’daki Uluslararası Sanat Dernekleri Dünya Genel Kurulu için bir teklif hazırlayalım dedik. Tarih olarak Leanardo, Picasso, Dali bir çok sanatçının doğum günü ve mağara resimlerine bağlantı kurduracak günleri düşündük. Sanatçılara sorduk ve orada tartışmasız bir şekilde Leonardo da Vinci öne çıktı. Çünkü çok katmanlı bir beyni, sürekli sorgulayan ve çok farklı alanlarda üretimi olan olağan dışı bir insan. Bugünün sanatçıları için de güncel geliyor. 15 Nisan Lenardo’nun doğum günü ve dünyanın yarısı için bahar ve diğer yarısı için sonbahar. Ben bu öneriyi sonuç olarak Meksika’da sundum. Çok sevdiğim bir laf vardır ‘İnandırmak için inanmış olmak gerekir’ diye. ‘Leonardo’ olması gerektiğine inanarak bu öneriyi sunduk ve oy birliğiyle kabul edildi. O günden sonra 2012’den itibaren Uluslararası Sanat Dernekleri tarafından yayılarak kutlanmaya başlandı. Bugün Piramid Sanat’ın Direktörü Öykü Aras on binlerce yere e-posta atarak 15 Nisan’ı tanıttı. 2012 de ilk defa kutlamaya geçtiğimizde Uluslararası Sanat Dernek’i olmayan yerlerde bile bizim hissetklerimizle aynı şekilde paylaşımlar yapıldı. Daha sonra ben 2015 yılında Uluslararası Sanat Dernekleri Dünya Başkan’ı seçildim. Dünya Sanat Günü ile ilgili çalışmaları da hızlandırdım. 2018’de UNESCO’da bir konferans verdim. Aynı yıl UNESCO’nun yeni başkanına bir teklif verdik. O da dediki UNESCO’nun yönetim kurulunda bulunan bir ülkenin taşıması lazım. Karar Meksika’da alındığı için önce Meksika, fikir Türkiye de çıktığı için de Türkiye geldi aklımıza. Meksika Büyükelçisi Mr. Federico Salas’a, Türkiye UNESCO daimi temsilcisi Büyükelçi Sayın Altay Cengizer’e çok teşekkür ederim. Onlar bugünü ajandaya koydular. 16 Nisan’da UNESCO Yürüme Kurulu’nda bulunan 57 ülkenin tamamının oy birliğiyle kabul edildi. 2020’den sonra sonra tüm dünyada kutlanacak.. Bu bizi çok mutlu ediyor. Türklerin başlattığı, tartıştığı ve kararını aldığı bir fikrin artık uluslararası düzeyde kalıcı olması bizim için bir büyük kazanç.

‘SLOGANLA ÇIKACAĞIZ’
2020 yılında tüm dünyada ortak bir söylem ve konuyla çıkma gibi bir düşünce var mı?
Şu anda yok ama zaten daha 11 ay var. Fakat 2020’den itibaren ilk defa UNESCO’nun çağrısıyla gündeme gelecek. Bu da konuyu daha önemli kılacak. ‘Dünya Sanat Günü’ yaklaştıkça biz hep bir slogan çıkarırız. Mesela birkaç yıl önceki sloganımız ‘Dünyayı savaş değil sanat kurtaracak’ olmuştu. Bu yılın sloganı ‘Esas şimdi sanat zamanı’ydı. Dolayısıyla 2020 içinde güzel bir slogan çıkaracağımıza eminim.