Gerilim ekonomiyi tehlikeye atıyor

Aydınlık / Ankara

Uluslararası dolar endeksi yılbaşından bu yana düşerken TL karşısında ise değer kazanıyor. Son iki hafta üst üste rekor kıran döviz kurları nedeniyle TL’deki devalüasyon sepet kur bazında yüzde 10’u buldu. Bu haftanın ilk üç günü üst üste gelen rekor seviyeler sonucu Merkez Bankası zorunlu karşılıkları aşağı çekerek piyasaya döviz likiditesi sağladı. Bu da yeterli gelmeyince Perşembe ve Cuma günleri 1 hafta vadeli repo ihalesi açmayarak TL likiditesini sıkılaştırdı.

Son iki günlük hamle ile Merkez Bankası bir nevi gizli faiz artırımı yapmış oldu. Merkez’in Perşembe günkü sıkılaştırma hamlesi ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve bakanların “Merkez’in eli kolu bağlı değil” açıklamaları sonucu dolar 3.80 TL’nin altına indi. Fakat kurlar dün sabah yeniden yükselmeye başladı. Bu sefer Merkez’in repo ihalesi açmaması da etki etmedi.

ERKEN SEÇİM BELİRSİZLİĞİ

Doların yükselmesinde önceki gece başlayan erken seçim tartışmaları etkili oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın dün yaptığı “Parlamento çalışamaz hale getirilirse erken seçim düşünülebilir” açıklaması sonrası piyasalar yeni bir belirsizliği daha fiyatlamaya başladı. Erken seçim çıkışı sonrası dolar ve avro dün TL karşısında yüzde 1’in üzerinde değer kazandı. Perşembe günü yüzde 4’e civarında yükselen Borsa İstanbul’da ise satışlar gözlendi.

‘TIRMANIŞ İYİ İNCELENMELİ’

Aydınlık’a değerlendirmelerde bulunan eski Maliye Bakanı Zekeriya Temizel, doların tırmanışının iyi incelenmesini istedi. Türkiye’nin ciddi bir döviz açığı olduğunu vurgulayan CHP Milletvekili Temizel, “Türkiye’nin yaklaşık 220 milyar dolar bir açığı var. Bu çık ortada duruyor. Bu açığın kapatılması için ciddi bir tedbir de alınmış değil. Bu açığın yaratacağı sorunları tahmin etmek zor değil. Bir an önce gerekli önlemler alınmazsa yarın çok geç kalınmış olacak” dedi.

BAŞKANLIK ETKİLİYOR

Dövizde yaşanan tırmanışla “Başkanlık” tartışmaları arasındaki ilişki ile ilgili bir soruyu da yanıtlayan Temizel, “Başkanlık tartışması toplumu gerdi. Bu tartışma ile doların tırmanması eş zamanlı oldu. Toplumda yaşanan gerilim ekonomide riskleri arttırıyor. Bu her ülke için geçerli. Dolardaki tırmanışın iyi incelenmesi gerekiyor. Konu iyi incelenirse önlem konusunda da doğru adımlar atılır” diye konuştu.

Dövizde yaşanan artış nedeniyle birçok firmanın sıkıntı içinde olduğunu da vurgulayan Temizel, bazı firmaların sıkıntıyı hafifletmek için kendi olanakları çerçevesinde önlem almaya çalıştıklarını, ancak bunun yeterli olmayabileceğini, ekonomi yönetiminin durumun hassasiyetini dikkate alarak yeni kararlar almaları gerektiğini bildirdi.

YABANCI GELMİYOR

Yabancı yatırımcı gelişinde de sıkıntı yaşandığını vurgulayan Temizel, “Yabancı sermaye gittiği ülkede önce hukuk var mı ona bakar. Ülkede hukuk konusunda sıkıntı varsa yatırım yapmaz. Ne yazık ki Türk yargısının içinde bulunduğu durum ve getirilmek istenen yeni anayasal düzenlemeler yabancı sermayeyi ürkütüyor. Türkiye’de yatırım yapmak isteyenler kararlarını gözden geçiriyorlar” ifadelerini kullandı.

‘BAŞKANLIK TEKLİFİ GERİ ÇEKİLMELİ’

Eski Hazine Müsteşarı, CHP Milletvekili Faik Öztrak, dolar ve avro rekorlar kırarken ekonomideki kırılganlıklara bir de başkanlık teklifinin getirdiği siyasi belirsizliğin eklenmesinin “tam bir akıl tutulması” yarattığını söyledi. Öztrak, belirsizlikleri artıran başkanlık teklifinin geri çekilmesini istedi. Faik Öztrak yaptığı yazılı açıklamada, TL’nin değerinin erimesiyle, milletin her geçen gün fakirleştiğini, aşını, işini kaybetme tehlikesinin her geçen gün arttığını belirtti.