25 Nisan 2024 Perşembe
İstanbul 23°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

‘Enişte’ Rusya mı?

İsmet Özçelik

İsmet Özçelik

Gazete Yazarı

A+ A-

15 Temmuz ABD-FETÖ darbe girişiminde istihbarat zaafı olduğu net. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Başbakan Binali Yıldırım da bunu açıkça dillendirdi. Erdoğan televizyonda darbe girişimini “Eniştemden öğrendim” dedi.
Ama Erdoğan’ın darbe girişimini kimden ve nasıl öğrendiği konusunda farklı bilgiler var. Rusya Suriye krizinden beri Türkiye konusunda çok dikkatli. Özellikle Rus uçağının düşürülmesinden sonra dikkatini iki katına çıkarmış durumda.

RUSLAR ERKEN ÖĞRENDİ
Rusya’nın uydularından bazılarını bölgeye tahsis ettiği biliniyor. Türkiye’deki gelişmeleri çok yakından izliyor. Bu nedenle 15 Temmuz darbe girişimini de önceden öğrenmiş olması sürpriz değil. Moskova kaynakları da bunu doğruluyor.
Gelen haberler Rusların darbe girişimini öğrendikten ve doğruluğunu test ettikten sonra bir yolla Erdoğan’ı haberdar ettiği şeklinde.
İran’ın Fars Haber Ajansı da bu doğrultuda bir haber yaptı. Rusya’nın ABD-FETÖ darbe girişimini tespit ettiğini ve Türkiye’yi uyardığını bildirdi. Kremlin yalanlamadı. Sözcü “Benim bilgim yok” demekle yetindi.

RUSYA NATO’YU SUÇLADI
Rus Dışişleri NATO’yu darbe girişiminden haberdar olmasına rağmen Türkiye’yi uyarmamakla suçladı. Belli ki bildikleri var.
Rusya Siyasi Araştırmalar Enstitüsü Müdürü Sergey Markov, başarısız darbe girişiminden saatler önce Moskova’da temaslarda bulunan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’in aniden görüşmelere ara verdiğine dikkat çekmişti. ABD’nin darbe girişimiyle bağlantılı olduğunu açıkça dillendirmişti. Kerry’nin “İlişkimiz yok” derken sık sık burnuna dokunmasına vurgu yapmıştı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, te-levizyonda, “En güçlü destek aldığımız ülkelerden birisi Rusya” ifadesini kullandı. Dün Erdoğan-Putin görüşmesinin tarihi, yeri ve saati de resmileşti.
Ankara kulislerinde herkes birbirine, “Enişte Rusya mı?” diye soruyor.

ABD’NİN BİLMEMESİ MÜMKÜN DEĞİL
Savunma, Güvenlik ve Dış Politika Analisti Cahit Armağan Dilek de aynı görüşte. “Rusya darbe girişimini tespit etmişse ABD ve NATO’nun tespit etmemiş olması mümkün değildir” diyen Dilek, CIA Başkanı John Brennan’ın “Biz siyaset yapıcıların Türkiye’deki gelişmelerden haberdar olmasını sağladık” ifadesini kullanmasına dikkat çekti.

DARBE GİRİŞİMİ VE TÜRKİYE-RUSYA İLİŞKİLERİ
ABD/FETÖ darbe girişiminin Türkiye Rusya ilişkilerinin normalleşmeye başlamasından hemen sonra gelmesi anlamlı.
Darbede Rus uçağını düşüren Hava Kuvvetleri’nin kritik rol üstlenmesi önemli.
Bütün analistler “Darbe girişimi başarılı olsaydı, en büyük zararı Türk-Rus ilişkileri görecekti” tahlili
yapıyor.
Darbe girişimi sonrası Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisini telefonla arayan İran Cumhurbaşkanı Ruhani’ye söyledikleri de işin özeti gibi:
“Biz İran ve Rusya’nın işbirliği ile bölge meselelerini çözüme kavuşturmada el ele verip bölgede barış ve istikrarın yeniden sağlanmasındaki çabalarımızı arttırmaya kararlıyız.”

DARBE GERÇEKLEŞSEYDİ
ABD-FETÖ darbe girişimi sonrasında ortaya çıkan gerçekler Türkiye’nin nasıl bir badire atlattığını gösteriyor.
Sadece iç politikada değil, dış politikada da felaketten dönmüşüz.
Darbe başarılı olsaydı;
- İran’la savaş gündeme gelecekti.
- Rusya ile gerilim artacaktı.
- Suriye sınırında ABD’ye üs verilecekti.
- NATO savaş gemilerinin Karadeniz’e çıkışı sağlanacaktı.
...
Sadece bunlar bile nasıl bir uçurumdan döndüğümüzün göstergesi.
Darbe girişiminde bütün yollar Amerika’ya çıkıyor.