Erdoğan Suriye politikasını değiştirecek mi?

Son günlerde siyasi ve diplomatik kulisler hareketli. Erdoğan ve AKP Hükümeti’nin Ortadoğu politikası tartışılıyor. “Erdoğan Suriye politikasını değiştirecek mi?” sorusuna yanıt aranıyor.

Geçtiğimiz günlerde Türkiye’ye gelen İranlı yetkililerle sohbet ettim. Türkiye’deki gelişmeleri çok yakından takip ediyorlar. Hem de çok yakından.

İRAN ÜMİTLİ

Onların da gündeminde de Türkiye’nin Suriye politikası var. Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın, “Son yıllarda Suriye’de başlayan, Mısır’da kendini gösteren pek çok politik konuda ülkelerin yöneticileri arasında bir soğukluk yaşanmış olabilir. Ancak biz dostuz ve kardeşiz” açıklamasını önemsemişler. Arınç bu görüşlerini birkaç kez tekrarladığını söylediler.

“Arınç’ın AKP Hükümetini ne kadar temsil ettiğini düşünüyorsunuz?” diye sordum. Hemen Erdoğan’ın,  “Kuzey Suriye’de yeni bir eyalet mi oluşturuluyor?” sözlerini hatırlattılar.  Arkasından Katar Emiri’nin Ankara ziyaretini, Ankara’dan Mısır’a gidişini gündeme getirdiler.

Putin’in Ankara ziyaretine vurgu yaptılar. Putin’in Erdoğan’a jestini anlamlı buluyorlar.

Anlayacağınız İran ümitli. Erdoğan’ın Suriye ve Mısır politikasını değiştireceğini düşünüyorlar.

ERDOĞAN SURİYE İLE MASAYA OTURUR MU?

“Bunca olaydan ve  hakaretten sonra Erdoğan Suriye’de Esad yönetimimi ile masaya oturur mu?” soruma da şu karşılığı verdiler:

“Biz Saddam’la 10 yıla yakın savaştık. Binlerce, on binlerce şehit verdik. Ama Amerika’nın Irak’ı işgali öncesinde Saddam yönetimiyle masaya oturma noktasına geldik. Önemli olan ülkelerin çıkarları ve geleceğidir. Suriye’nin toprak bütünlüğü Türkiye için kritik önemdedir. Hayat dayatır. Dirensen de önünde duramazsın.”

Bu ifadeleri İranlılardan daha önce de duymuştum. İnanarak dile getiriyorlar.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun İran temaslarını gündeme getirdim. Çok ayrıntıya girmediler. Basına da yansıyan bilgileri verdiler. “Çavuşoğlu Tahran’da iken Suriye Başbakanı ve Dışişleri Bakanı da Tahran’daydı. Temas oldu mu?” sorum üzerine, “Bu konuda bir bilgimiz yok. Gerçekten yok. Ama aynı tarihlerde Tahran’da oldukları doğru” dediler.

‘İKİNCİ İSRAİL’

İranlılarla, Türkiye- Barzani ilişkilerini de konuştuk. İlişkilerin hangi aşamada olduğunu anlamaya çalışıyorlar. AKP- Barzani ilişkisinden rahatsız oldukları her hallerinden belli. Bu ilişkiden birilerinin kişisel çıkar sağlayabileceğini, ama Türkiye’nin kaybedeceğini ifade ediyorlar.

Barzani’nin bağımsızlığını ilan edebileceğinden endişeliler. Barzani’nin başında olduğu Irak Kürt Bölgesel Yönetimi için “İkinci İsrail” ifadesini kullanmaları dikkat çekici. Sınırlarında ikinci bir İsrail istemiyorlar.

ABD BAĞDAT’I DEĞİL, BARZANİ’Yİ GÜÇLENDİRYOR

ABD’nin IŞİD bahanesiyle Irak’ta yaptıklarını sorguluyorlar. ABD’nin IŞİD’le mücadele etmediğini, IŞİD üzerinden Irak’ı böldüğüne vurgu yapıyorlar. Ellerinde ABD’nin IŞİD’e yardım ettiğine ilişkin kesin bilgi olduğunda ısrarlılar.

Barzani’nin ABD ile ilişkisine dikkat çekiyorlar. “ABD ve Batı Bağdat’ı değil Erbil’i güçlendiriyor, Barzani’yi silahlandırıyor. Hesapları başka” görüşündeler.

AÇILIM TÜM BÖLGEYE ZARAR

Sohbetimizin bir başka konusu AKP ile PKK arasında yürütülen “açılım”dı. “Açılım” sürecini çok yakından izliyorlar. Onlar da bizim gibi düşünüyor. “Açılım”ın arkasında ABD’nin olduğuna inanıyorlar.

“Açılım”ın Türkiye’ye istikrarsızlık getireceğinden eminler. “Türkiye açılım nedeniyle istikrarsızlaşırsa bundan sadece zarar görmez. Bütün bölge zarar görür” diyorlar.

HDP’NİN SEÇİM KARARI

HDP’nin parti olarak seçime girme kararını anlamaya çalışıyorlar. HDP’nin barajı aşamayacağını bile bile bu kararı niye aldığını merak ediyorlar. “Yeni dönem için kaos planı mı?”  diye soruyorlar. Belli ki bazı duyumları var.

İranlılar böyle düşünüyor. Herkes bilsin istedim!