Faiz yüzde 20’ye dayandı

Merkez Bankası’nın şok faiz artırımı sonrası doların 4.50’lerde seyri uzun sürmedi. ‘Dolar 4.20 TL’ye düşecek’ şeklindeki değerlendirmeler geçersiz kaldı. Geçen hafta ABD Merkez Bankası FED’in faiz kararı sonrası 93.54 puandan, 94.8 puana sıçrayan uluslararası dolar endeksi ABD’nin Çin’e yönelik başlattığı ticaret savaşının etkisiyle güçlenmeyi sürdürdü. ABD’nin hamlelerine sessiz kalmayan Çin’in de karşı adım atması sonucu ABD’den bir hamle daha geldi. (Ayrıntıları Dış Haberler sayfamızda okuyabilirsiniz.) Bu gelişmeler dolar endeksini 95 puanın üzerine taşırken, küresel ticarete yönelik kaygıların artmasıyla piyasalar sallandı.

FAİZLER YÜKSELİYOR

Geçen hafta başlayan süreçle birlikte 4.73 TL’ye kadar çıkan dolar kuru hafta başında sakin seyretmesine karşın dün 4.77’yi aştı. Türkiye Hazinesi’nin yaptığı borçlanmaların da etkisiyle piyasadaki gösterge tahvilin faizi gün içerisinde yüzde 19.42’yi gördü. Hazine 6.72 milyar TL borçlandı. Beş yıllık tahvilin bileşik faizi yüzde 17.24 olurken, 10 yıllık tahvillerin piyasadaki faizinin yüzde 16.85’e kadar çıktığı görüldü.

RİSKİMİZ ZİRVEDE

Küresel dalganın etkisiyle faiz ve kurun yükselmesi sonucu ülkenin kredi riskini gösteren 5 yıllık CDS endeksi de zirveye çıktı. Dün itibarıyla 338 değerinin üzerine tırmanan CDS son yılların rekorunu kırdı. Buna göre Türkiye’nin yurt§000000dışı borçlanmalarındaki maliyet artacak. Bloomberg’te yer alan yoruma göre yurtdışı gelişmelerin yanında içerde 24 Haziran seçimi öncesi belirsizlik, TL cinsinden varlıklara yönelik iştahı azaltıyor.

ŞİMŞEK’TEN TEDBİRLİ YORUM

Gelişmeler sonrası Twitter hesabından mesaj paylaşan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, “Küresel bir dalga! Ülkemize özgü değil. Korumacılık (ticaret savaşları) endişesi etkili. Örneğin, Güney Afrika para birimi rand yüzde 1.6 aşağıda. Çin borsası yüzde 5 düştü. Avrupa borsaları düşüşte. Merkez Bankası gerekli adımları attı. Seçim belirsizliği azaltacak. Tedbir aldık, alıyoruz” dedi.

ZEYBEKCİ ‘GEREKÇESİZ’ DEDİ

CNNTürk’e konuşan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de, şunları kaydetti: “Kurla ilgili Türkiye’nin kısa vadeli mükellefiyetlerine baktığımız zaman da 183 milyar Türkiye’nin 1 yıl vadeli özel ve kamu sektörüne toplam borç miktarı. Türkiye’nin merkez bankası varlıkları, ihracatçılarımızın alacakları üst üste koyduğumuz zaman rakamları 180.3 milyar doların karşılığında da yaklaşık olarak 280 milyar dolar bir varlığı olan bir ülke. Dolaysıyla Türkiye’nin 1 yıl vadeli mükellefiyetlerine karşı bunu yerine getirmede kesinlikle hiçbir sorunu yoktur. Peki Türk lirası ile ilgili niye böyle bir şey var. Bir, dünya piyasalarından kaynaklanan doların değer kazanması var tüm para birimlerine karşı. Diğeri de maalesef seçim dönemlerinde spekülatif ortamdan dolayı Türk lirasına kaşrı spekülatif kullanım var.”

“Bu da geçiyor ve geçecek. Önümüzdeki haftadan itibaren bunların biteceğini göreceğiz. Çünkü ekstra değer kaybının gerekçesi yok. Aldığımız tedbirler çok net şekilde etkisini gösterecek. Merkez Bankası bağımsızdır ve süreci çok yakından takip etmektedir.”

GELİRİN YARISI AÇIKTA

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin bu yorumunun yanında, dün Merkez Bankası tarafından açıklanan Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verisi ise ülkenin döviz açığının boyutu gözler önüne serdi.

Nisan 2018 itibarıyla ülkemizin döviz açığı 431.1 milyar dolar oldu. Bu tutar geçen yıl sonunda 458.7 milyar dolardı.

Azalış, döviz kurlarındaki hareketler ve ülkeden sıcak para kaçışından kaynaklandı. Son bir yıllık milli gelirin yüzde 48’i kadar döviz açığımız bulunuyor. Bu oran çok yüksek bir riske işaret ediyor.