HAYALET AVCILARI
Tahran, radar görünmezliğine meydan okuyan bir hava savunma sistemi geliştirdiğini savunuyor.
İran’ın geliştirdiği Bavar-373 yerli hava savunma sisteminin en dikkat çekici iddiası, ABD’nin beşinci nesil savaş uçağı F-35’i uzun menzilden tespit edebildiği. Bu, Batı Asya’daki askeri dengeleri sarsabilecek bir iddia.
L-BAND KOZU
L-band radarlar, düşük görünürlüklü uçakların zayıf noktası olabilir. F-35, X-band radarlar için neredeyse görünmezdir.
Ancak İran’ın kullandığı L-band radarlar daha uzun dalga boyuna sahip ve stealth (hayalet) kaplamaları daha kolay “bozabilir.” Bu sayede F-35’in tespiti, teorik olarak mümkün hâle geliyor.
316 KM
Sistem yerli bir İHA hedef alınarak test edildi. İran, Bavar-373’ün 2,14 m² radar kesit alanına sahip Karrar tip İHA'yı 316 km’den tespit edip imha ettiğini açıkladı. Bu, sistemin yüksek radar duyarlılığına işaret ediyor.
F-35 VS KARRAR
İki sistemin radar kesiti farkı, bu testi doğrudan F-35’e uyarlamayı zorlaştırıyor. Batılı kaynaklar, beşinci nesil jetin radar kesit alanın Karrar'dan daha düşük olduğunu, İranlılar ise daha büyük olduğunu öne sürüyor. Daha büyük kesit alanı daha uzaktan tespit anlamına geliyor.
NASIL ÇALIŞIYOR?
AESA radarlar (Aktif Elektronik Taramalı Dizi), modern hava savunma sistemlerinin belkemiği durumunda. Bavar-373, AESA kullanıyor. Bu radarlar, aynı anda birçok hedefi tarayabilir, hızlı veri işleyebilir ve elektronik harp şartlarında daha dirençlidir.
ANGAJMAN MENZİLİ 300 KM
Hedefi görmek yetmez; vurmak da gerekir. Sistem, gelişmiş Sayyad-4B füzeleriyle donatıldı. İran’a göre bu füzeler, 300 km’ye kadar menzilde hedefi imha edebiliyor. Bu, sistemin F-35 gibi stratejik hedeflere karşı caydırıcılığını artırıyor.
GERÇEK SINAV
Kağıt üzerindeki iddialar çarpıcı olsa da uzmanlar gerçek ölçümün ancak sahada yapılabileceğini hatırlatıyor. Bağımsız gözlemler ve savaş koşullarındaki performans olmadan kesin bir değerlendirme yapılamıyor.
Bu nedenle Bavar-373 şimdilik “tehdit potansiyeli yüksek” bir sistem olarak dikkat çekiyor.
F-35’LERİ 'GÖREBİLEN' DİĞER SİSTEMLER
Hayalet uçakların görünmezliği hala zorlu bir hedef ancak bazı sistemler bu zorluğu aşmayı başarıyor:
S-400 (Rusya)
AN/TPY-2 (ABD)
JY-27 (Çin)
Eurofighter Typhoon & Captor E (Avrupa)