Açlık sınırındaki artış enflasyondan fazla

Kasımda dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı 2 bin 439 lira; dört kişilik bir ailenin aylık toplam harcamalarından oluşan yoksulluk sınırı ise 8 bin 437 lira olarak hesaplandı.

Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi’nin Açlık ve Yoksulluk Sınırı Kasım 2020 Dönem raporuna göre; sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise (açlık sınırı) 2 bin 439 TL oldu. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 8 bin 437 TL'ye ulaştı.

17 YILDA 5.25 KAT ARTIŞ

2003 yılının kasım ayında 4 kişilik bir aile, günlük minimum 15.5 TL’ye sağlıklı beslenebilirken, bugün bu rakam 81.3 TL’ye yükseldi. Buna göre 17 yıl zaman zarfında açlık sınırı 5.25 kat arttı. Aynı dönemde enflasyondaki artış ise 4.8 kat oldu. Açlık sınırı genel enflasyondan daha fazla arttı.

SEPETTE AĞIRLIK SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİNDE

Günlük harcamalarda Kasım 2020’de en yüksek maliyet grubu 28.61 TL’lik harcama ile süt ve süt ürünleri oldu. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 16.19 TL. Sebze ve meyve için yapılması gereken harcama miktarı 11.61 TL, ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 5.60 TL. Katı yağ ve sıvı yağ ise 5.81 TL’lik masraf yapılması gereken ürün gruplarıdır. Yumurta için 1.49, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 4.12 TL harcama yapılması gerekiyor.

İSTANBUL’DA AÇLIK SINIRI 2 BİN 626 TL

Araştırma kapsamında üç büyük ile ait Kasım 2020 dönemi açlık ve yoksulluk sınırı verileri de hesaplandı. Buna göre İzmir'de açlık sınırı 2 bin 673 TL olarak belirlendi. İzmir'i, 2 bin 626 TL ile İstanbul takip etti. Ankara'da ise açlık sınırı 2 bin 40 TL olarak tespit edildi.

Önemli sanayi merkezlerindeki açlık sınırları ise şöyle: Bursa, Eskişehir ve Bilecik bölgesi 2 bin 468 TL; Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova bölgesi 2 bin 533 TL; Zonguldak, Bartın ve Karabük bölgesi 2 bin 454 TL; Adana ve Mersin bölgesi 2 bin 298 TL. Ayrıca açlık sınırı Gaziantep, Kilis, Adıyaman bölgesinde 2 bin 164, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde 2 bin 255, Şanlıurfa ve Diyarbakır bölgesinde 2 bin 221, Trabzon, Ordu, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun bölgesinde 2 bin 434 lira.

ASGARİ ÜCRETLİ 8 GÜN GEÇİNEBİLİYOR

Eşi çalışmayan, 2 çocuklu bir asgari ücretlinin eline Asgari Geçim İndirimi (AGİ) dahil 2 bin 435 lira geçiyor. Bu ücret asgari ücretlinin geçinmesi için gerekli ücretin (yoksulluk sınırının) üçte biri bile değil. Asgari ücretlinin geliri, yapması gereken harcamalar dikkate alındığında, ancak 8 gün yetiyor.

YÜZDE 28’İ DOĞALGAZ VE ELEKTRİĞE

Tüketici Hakları Derneği (THD) Genel Başkanı Turhan Çakar asgari ücretin yüzde 28’inin doğalgaz ve elektriğe gittiğini belirterek, 4 kişilik bir ailenin kış aylarındaki elektrik ve doğalgaz giderinin 645 TL olduğunu bildirdi.

Turhan Çakar kış aylarının gelmesi ve havaların soğumasıyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, kış koşullarında hanelerin doğalgaz gideri, diğer üç mevsime göre en az iki kat artış gösterdiğini bildirdi. Asgari ücretli ve asgari ücretin altında geliri olan aileler ile işsiz olan 10 milyondan fazla ailenin (hane) kışın doğalgaz giderlerini, kömür kullananlar ise kömür giderlerini karşılayamadığını kaydederek, şunları kaydetti: “Kışın doğalgaz, kömür giderlerine elektrik gideri de eklenince durum çok daha vahim olmaktadır. Yapılan araştırmalara göre, Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin yıllık ortalama doğalgaz tüketimi 1500 metreküptür. Aylık ortalama tüketim ise 125 metreküptür. Kışın ise aylık en az doğalgaz tüketimi 250 metreküp dolayındadır. 4 kişilik ailenin aylık ortalama elektrik tüketimi ise 230 kilovatsaattir (kwh). Buna göre, kışın aylık tüketilen en az 250 metreküp doğalgazın bugünkü bedeli 472.58 TL’dir. Ortalama aylık 230 kilovatsaat elektrik tüketim bedeli ise 172.75 TL’dir. 4 kişilik asgari ücretli ailenin kış koşullarındaki enerji gideri (doğalgaz, elektrik) 645.33 TL’dir. Yani, kış koşullarında enerji gideri asgari ücretin yüzde 28’ini götürüyor.”

Asgari ücretliler ve asgari ücretin altında geliri olan aileler aylık enerji giderini ödeyemedikleri için zorunluluk nedeni ile doğal gaz tüketimini azalttıklarını vurgulayan Çakar, “Doğalgaz tüketimini azaltmak, kısmak zorunda olan aileler yeterince ısınamadıkları ve soğukta kaldıkları için çocukları ile birlikte hastalanmaktadırlar. Aynı koşullar, kömür kullanan aileler için de söz konusudur. Doğalgaz, kömür ve elektrik tüketicilerin en temel ihtiyacıdır. Tüketicilerin insanca yaşayabilmesi için yeterli enerjiye erişebilmeleri konusunda gerekli tüm önlemler alınmalıdır. Hiçbir aile, hiçbir tüketici soğukta bırakılamaz” diye konuştu.

Turhan çözüm önerilerini de şöyle sıraladı:

• Geçinemeyen, geçim zorluğu çeken ailelerin enerji giderlerini devlet karşılasın.
• Enerji üretimi, ithalatı, dağıtımı kamulaştırılsın.
• Doğalgaz, kömür ve elektrik fiyatları düşürülsün.
• Doğalgaz, kömür ve elektrikte KDV kaldırılsın.