Cezayir'in tarafsızlığı, Libya'ya gizli İHA transferi iddialarıyla tehlikede

Doğrulanması halinde, bu suçlamalar Cezayir'in tarafsız bir arabulucu olarak imajına ağır bir darbe vurabilir, bölgesel ilişkilerini istikrarsızlaştırabilir ve hatta Kuzey Afrika'daki diğer güçlerin, özellikle Türkiye'nin, stratejik çıkarları ile karşı karşıya gelebilir.

DİKKATLE KORUNAN TARAFSIZLIK TEHLİKEDE

Cezayir, yıllardır Libya krizinde kendisini istikrar sağlayıcı bir güç ve tarafsız bir arabulucu olarak sunmaya çalışıyor, görüşmelere ev sahipliği yapıyor ve rakip gruplar arasında arabuluculuk sunuyor. Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebboune, Cezayir’in komşularının "iç işlerine karışmadığını" defalarca vurgulayarak, Cezayir'i bölgesel diplomaside güvenilir bir ortak olarak konumlandırıyor.

Ancak yeni iddialar, bu söylemi yok sayma tehdidini gündeme taşıyor. Uzmanlar, Cezayir topraklarının resmi bir onay olmasa bile gerçekten de drone kaçakçılığı için kullanılması durumunda, Cezayir'in tarafsızlığının güvenilirliğini zedeleyeceğini ve uzun süredir Cezayir'i gizli müdahaleyle suçlayanları cesaretlendireceğini söylüyor.

İDDİALARIN DETAYLARI

Bölgesel medyada ve sosyal medya platformlarında dolaşan haberler, Paiuk'un Cezayir'in güney sınırlarından Libya'ya insansız hava araçlarının geçişini koordine ettiğini veya kolaylaştırdığını iddia ediyor. Bu haberlere göre, İHA'ların Libya'nın rakip güç merkezlerinden biriyle bağlantılı güçlere gönderildiği ve zaten gergin olan bir çatışmada dengeleri değiştirme potansiyeline sahip olduğu iddia ediliyor. Kaynakların güvenilirliği farklılık gösterse de, medya kuruluşları arasındaki söylemin tutarlılığı, hem yurt içinde hem de yurt dışında resmi bir soruşturma yapılması yönündeki çağrıları arttırıyor.

BÖLGESEL YANSIMALAR

Şayet skandal doğrulanırsa, Cezayir'in diplomatik ilişkilerine ciddi şekilde zarar verebilir. Zaten dış müdahalelerden çekinen Libyalı gruplar, Cezayir’i dürüst bir arabulucu olarak değil, çıkarları peşinde olan bir aktör olarak görebilir. Mağrip ve Sahel'deki komşu devletler, özellikle Cezayir ile nüfuz rekabeti içinde olan Fas, Cezayir'in itibarını zayıflatmak için iddiaları değerlendirecektir.

İddia edilen Cezayir insansız hava aracı tedarik ağı, Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti'nin (UBH) en önemli dış destekçilerinden biri olan Türkiye için, Batı Libya'daki etkisine doğrudan bir tehdit oluşturabilir. Ankara, UBH ile askeri destek, eğitim ve ekonomik anlaşmalara büyük yatırımlar yaptı; Cezayir'den gelen rakip tedarik yaklaşımı, Türkiye'nin sahadaki stratejik nüfuzunu zayıflatabilir.

OLASI YAPTIRIMLAR VE SİYASİ SONUÇLAR

Mesele sadece itibarla sınırlı değil. Batı Sahra konusundaki duruşu ve bazı Sahel ülkeleriyle yaşadığı anlaşmazlıklar nedeniyle zaten baskı altında olan Cezayir, iddialar uluslararası alanda ilgi görürse ekonomik veya diplomatik yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Bu tür önlemler, ülkeyi hızla değişen jeopolitik ortamda daha da yalnızlaştırabilir.

Skandal Cezayir'de, hükümet ve muhalefet arasındaki gerginliği daha da alevlendirme riski taşıyor. Siyasi eleştirmenler, Cezayir'in askeri ve diplomatik aygıtının şeffaflığını ve hesap verebilirliğini sorgulamak için bu tartışmayı kullanabilir. Soruşturma çağrıları ve muhtemelen istifalar, özellikle yabancı hükümetler sorunluluk konusunda baskı yapmaya başlarsa, daha da yükselebilir.

SİLAH TEDARİK REKABETİNE ETKİSİ

Türkiye, yıllardır Libya'nın uluslararası alanda tanınan hükümetine gelişmiş insansız sistemlerin birincil ve en şeffaf tedarikçisi olarak hizmet vermiş ve her teslimatın uluslararası hukuka ve yerleşik güvenlik anlaşmalarına uygun olmasını sağlamıştır.

Buna karşılık, Cezayir'in gizli ve potansiyel olarak yasadışı transfer iddiaları, bölgedeki doğrulanmamış silah hareketleri hakkında soruları gündeme getirmektedir. Bu durum, askeri destekte şeffaflığın sağlanmasının daha geniş kapsamlı zorluklarını ve gizli tedarik kanallarının Libya'nın güvenliği ve bölgesel istikrarı üzerindeki potansiyel etkisini vurgulamaktadır.

LİBYA BARIŞ SÜRECİNDE KIRILGAN KONUM

Cezayir'in Libya'da özenle geliştirdiği arabuluculuk rolü, bütün tarafların güvenine bağlıdır. Silah transferlerinde taraflılık veya gizli müdahale algısı bile, barış arabuluculuğu çabalarını rayından çıkarabilir ve diğer aktörlerin çatışmadaki nüfuzlarını genişletmelerine alan açabilir.

Güvenilirliğini korumak için Cezayir, iddiaları kapsamlı bir şekilde araştırmalı ve uygunsa resmi bir açıklama yapmalıdır. Konuyu görmezden gelmek, Cezayir'in Libya'da tarafsız ve güvenilir bir arabuluculuk iddiasına zarar verebilir.