28 Mart 2024 Perşembe
İstanbul 15°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Dünya devrimcilerinin ortasında Mustafa Kemal

Mustafa Kemal’in dünyanın 20 büyük devrimcisinin merkezinde bulunduğunu belirten dergi, Atatürk ile ilgili makalede birçok yanlış barındırıyor. Yanlışlar nedeniyle Mustafa Kemal’i anlatmaya yeterli değildir.

Dünya devrimcilerinin ortasında Mustafa Kemal
KADİM ÜLKER / VİYANA

Almanya’nın aylık tarih dergisi “History Life” Mayıs 2020 tarihinde yayımlanan “Temmuz/Agustos 2020” sayısında sayfalarını dünya devrimcilerine ayırdı.

Derginin kapağında “İdealleri ve ideolojileri ile dünyayı değiştiren erkek ve kadın büyük devrimciler” diyerek kapağa, “Terörist mi kahraman mı” sözleriyle Che Guevara, onun yanında “Barışçıl devrimci Gandi”, “Cesur kadın hakları savunucusu Emmeline Pankhurst”, derginin ortasında “Modern Türkiye’nin babası Atatürk”, Atatürk’ün yanında ise “Rosa Luxenburg ve onun marksist Almanya rüyası” yer almakta. Alt sırada ise “Bağımsızlık mücadelesi ve terör arasında Robespierre”, “Kralın yardımıyla devrim nasıl başladı, Lenin”, Lenin’den sonra ise Mao Zedung “Yenilikçi despot” bulunmakta.

Dergi arka kapağını ise diğer on büyük devrimciye ayırmış. Bu devrimcilerin arasında Amerika’dan George Washington, Vietnam’dan Ho Chi Minh (Ho Şi Minh), Küba lideri Fidel Kastro, İtalya’dan Giuseppe Garibaldi, Meksika’dan Pancho Villa ve Emiliano Zapata, Latin Amerika’dan Simon Bolivar bulunmaktadır.

Dergi bütün büyük devrimcilerin yaşam ve devrim öykülerini fotoğraflar eşliğinde vermektedir. Bizim en büyük devrimcimiz Mustafa Kemal’i dergide Mario Galloni anlatmış. Bir Alman tarih dergisi olmasına rağmen History Life’in bu sayısında, İtalyan yazarların makaleleri dikkat çekmektedir. Makalelerin İtalyancadan Almancaya çevrilmiş etkisi hissedilmemekte. Dergi tümüyle bir çeviri dergisi olup olmadığına dair bir bilgiye ulaşamadım.

HATALAR DA VAR

Atatürk ile ilgili kaleme alınmış yazının iyi niyeti dikkat çekerken bir çok hatayı da barındırdığı gözden kaçmıyor. Makale Atatürk’ün kim olduğunun sorusuyla başlıyor. “Bir asker, bir siyasetçi, düzeni sağlayan bir adam, diktatörlük öğeleri taşıyan bir reformcu, ya da gururlu bir milliyetçi ve tavizsiz çoğulcu bir laik mi?” Derginin kapağında “Dünyanın en büyük devrimcileri” yazarken, makalenin bu cümleyle başlaması yazarın Atatürk’ü henüz tanımamış olduğunun göstergesidir. Onun için de altı sayfalık makale tarihi yanlışlarla dolu.

Atatürk düşmanlarının döne döne kullandıkları Atatürk’e “Mussolini ve Hitler tarafından hayranlık duydukları” şahsiyet olduğunu belirtmesi talihsiz bir ifade olmuş. Makalenin başından itibaren Mustafa Kemal’in anne ve babası tanıtıldıktan sonra, doğduğu yer ve eğitimine yer verilmekte. Askeri eğitimi, Şam’daki görevli olduğu yıllar anlatılırken, padişaha muhalif düşünce içinde olduğu belirtilmekte. Suriye’de görevli bulunduğu yıllarda Atatürk’ün İttihat ve Terakki’ye katıldığı belirtilirken, daha sonra düşünce ayrılığına düşmesi konu edilmemektedir. Makalenin devamında Mustafa Kemal’in Libya ve Bulgaristan’da bulunduğu yıllar anlatılırken, Bosna Hersek’in Avusturya Macaristan İmparatorluğu tarafından işgali gibi dönemin önemli tarihsel olaylarına da atıf yapılmaktadır. Yazar, Mustafa Kemal’in Çanakkale’deki başarısını anlatırken, O’nun Gelibolu’da İngiliz ve Yunanlıları yendiğini belirtmektedir. Çanakkale’de İngilizlerin yanında Fransızlar mı yoksa Yunanlılar mı bulunmuştu?

Makalenin devamında Mustafa Kemal’in askeri başarıları ve zaferleri anlatılırken, Sakarya Meydan Muharebesi’nde yaralandığı belirtiliyor. O’nun bu yaralanması sonrasında kendisine “Gazi” Ünvanı verildiği anlatılıyor. Makalede “Ghazi” kelimesinin karşılığını Almanca belirtirken Almanca “Eroberer” sözcüğünü kullanıldığı dikkat çekiyor. Almanca “Eroberer” sözcüğünün Türkçe karşılığı ise “Fatih” olmaktadır.

İYİ NİYET YETERLİ DEĞİL

Makalenin devamında barış antlaşmaların yer verilirken, antlaşmaların yapıldığı ülkeler karıştırılmaktadır. Burada da yanlışlık, Ankara Antlaşması’nın Ruslarla imzalandığı belirtilmektedir. Ankara Anlaşması Fransızlarla imzalandığı yazarın dikkatinden kaçıyor. Dikkatten kaçan başka şeyler de var, Türkiye’nin Kurtuluş Savaşı’nın sadece Yunanlılara karşı olduğu imajı yaratılmaktadır. Mesela Yunanlıların İngiliz desteğini ancak Sakarya Meydan Muharebesi sonrasında aldığı belirtilmekte. Sanki İngilzler baştan itibaren savaşta taraf değillermiş gibi.

Yasaklar konusunda da hatalar var. “Türban yasağı getirildi, içki yasağı kaldırıldı” deniliyor. Söz konusu olan türban yasağı değil “Kılık Kıyafet Devrimi” fesin kaldırılmasıdır. İçki yasağı Mustafa Kemal ile mi kaldırıldı, Osmanlı'da içki yok muydu?

Makalenin içinde ayrı iki ek bilgilendirmeye yer verilmektedir Bu konu başlıkları “Kemalizm’in Altı Oku”, ve “Jöntürkler ve Ermeni Soykırımı” biçimindedir. Altı Ok bölümünde Atatürk’ün yönünü “Batı’ya çevirdiğini, bunun temellerinin ise Altı Ok ile ifade bulduğu belirtilmektedir. Ermeni meselesi konusunda ise Sarıkamış faciası sonrasında “İstanbul ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinden Ermeni aydınlarının tutuklandıkları ve diğer Ermenilerle beraber 1 milyondan fazla insanın katledildiği ve Türkiye’nin hâlâ bunu kabul etmediği ve öldürülen Ermeni sayısının abartıldığı siyasetine devam ettiği” belirtilmektedir.

Mustafa Kemal’in dünyanın 20 büyük devrimcisinin merkezinde bulunduğunu belirten dergi, Atatürk ile ilgili makalede bir çok yanlış barındırarak iyi niyet göstermiştir. Ancak o iyi niyet Mustafa Kemal’i anlatmaya yeterli olmamıştır.

Dünya devrimcilerinin ortasında Mustafa Kemal - Resim: 1

Son Dakika Haberleri