Emeklilik için hangi şartlarda hak kazanılır? Özgür Erdursun açıkladı

Türkiye’de milyonlarca kişi, ne zaman emekli olabileceğini, hangi şartlarda emekliliğe hak kazanacağını ve emeklilik sonrası çalışma durumunda hangi haklara sahip olacağını merak ediyor. SGK Uzmanı Özgür Erdursun, emeklilikle ilgili en çok sorulan soruları yanıtladı. İşte ayrıntılar...

EMEKLİLİK İÇİN GEREKEN ŞARTLAR

Özgür Erdursun’a göre, emeklilik yaşı ve prim gün sayısı, sigortalılık başlangıç tarihine göre belirleniyor. İşte farklı dönemlerde sigortalı olanların emeklilik şartları:

08.09.1999 öncesi sigortalı olanlar: Bu tarihten önce sigorta kaydı olanlar, yaş şartı olmadan 5000-5975 gün prim ödeyerek ve kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayarak emekli olabilir.

09.09.1999 - 30.04.2008 arası sigortalılar: 4/A (SSK) kapsamında çalışanlar, 7000 prim gününü doldurduklarında kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekliliğe hak kazanır.

01.05.2008 sonrası sigortalılar: Emeklilik yaşı kademeli olarak 65’e kadar yükselmektedir.
Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında emeklilik: Kadınlar için 7200, erkekler için 9000 prim günü tamamlanmalıdır.

3600 günle emeklilik: Kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabilir.

Eksik prim günleri, doğum, askerlik ve yurt dışı borçlanması gibi yöntemlerle tamamlanabilir.

HANGİ STATÜDEN EMEKLİ OLUNUR?

Erdursun, emekliliğe başvururken hangi sigorta statüsünden emekli olunacağını belirlemenin önemli olduğunu vurguladı. Son 2520 prim gününün hangi sigorta kolunda daha fazla ödendiği, emeklilik statüsünü belirliyor. Örneğin, son 2520 gün içinde SSK’ya daha fazla prim yatırılmışsa, kişi SSK şartlarına göre emekli olur.

EMEKLİ MAAŞI NASIL HESAPLANIR?

Emekli maaşları, çalışma dönemlerine göre farklı yöntemlerle hesaplanır:

2000 öncesi çalışmalar: Maaş, gösterge rakamı, aylık bağlama oranı ve katsayıya göre hesaplanır.
2000-2008 arası çalışmalar: Güncelleme katsayısı ve aylık bağlama oranı kullanılarak belirlenir.
2008 sonrası çalışmalar: Aylık kazanç ortalaması ve bağlanma oranı esas alınarak maaş hesaplanır.
Erdursun, emekliliğe hak kazananların e-Devlet’teki “4/A Emekli Aylığı Hesaplama” modülü üzerinden tahmini emekli maaşlarını görebileceğini söyledi.

EMEKLİLİK SONRASI ÇALIŞMA DURUMU

Emekli olup çalışmaya devam eden bireyler için farklı uygulamalar bulunuyor:

Özel sektörde çalışan emekliler: Emekli aylıkları kesilmez, Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışabilirler.

Kamuda çalışan emekliler: Kamu kurumlarında, belediyelerde veya kamu iktisadi teşebbüslerinde çalışmaya devam edenlerin emekli maaşı kesilir.

Emekli Çalışanların Kıdem Tazminatı Hakları

Erdursun, emekliliğin kıdem tazminatı üzerindeki etkilerine de değindi:

Emekli olduktan sonra özel sektörde çalışmaya devam edenler, işten çıkarıldıklarında veya haklı bir nedenle ayrıldıklarında kıdem tazminatı alabilir.

Emeklilik öncesi çalışma süresi için kıdem tazminatı alınabilir.

Aynı işyerinde SGDP’li olarak çalışmaya devam eden emekliler, işten ayrıldıklarında toplam süre üzerinden kıdem tazminatına hak kazanır.

Kendi isteğiyle işten ayrılan emekliler, yalnızca emeklilik öncesi çalışma süresi için tazminat talep edebilir.
Özgür Erdursun, emeklilik sürecinin sigorta başlangıç tarihi, prim gün sayısı ve yaş şartlarına bağlı olduğunu belirterek, bireylerin emeklilik planlarını yaparken güncel yasal düzenlemeleri takip etmeleri gerektiğini vurguladı. Emeklilik haklarının kaybedilmemesi için sürecin bilinçli yönetilmesi büyük önem taşıyor.

Fiziki altını olanlar dikkat! Kritik uyarı geldi...Altın