Haredi partilerden Netanyahu'ya ultimatom: 24 saatin var yoksa çekiliyoruz

Haredi öğrencilere yönelik zorunlu askerlik yasa tasarısının geri çekilmemesi ultra Ortodoks partilerin sabrını taşırıyor. Mesele İsrail'in en büyük tabularından birini gündeme getiriyor.

Yayınlanma: 14 Temmuz 2025, 16:38 Güncellenme: 14 Temmuz 2025, 16:55

İsrail'de ultra Ortodoks partilerden Netanyahu'ya ultimatom: 24 saatin var yoksa çekiliyoruz — Haredilerin düzenlediği bir protesto gösterisinden

A⁺ A^-

İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu ile ultra Ortodoks (Haredi) partiler arasındaki gerilim ultimatoma dönüştü. Şas (Sefarad Tora Muhafızları) ve Yahudi Tora Birliği partileri, Yeşiva (din okulu) öğrencilerinin zorunlu askerlikten muaf tutulmasına ilişkin yasa tasarısının hâlâ hayata geçirilememesi nedeniyle hükümetten çekilmeye hazırlanıyor.

Üst düzey siyasi kaynaklar, bu iki partinin giderek artan bir sabırsızlık içinde olduğunu ve koalisyondan ayrılmaya yönelik adımlar attığını belirtti.

KOORDİNELİ GERİ ÇEKİLME

Gerilimi artıran gelişmelerin başında, Şas lideri Arye Deri’nin strateji değişikliğine giderek tüm aşırı Ortodoks milletvekillerinin hükümetten koordineli biçimde çekilmesini savunması geliyor. Yediot Aharonot'a konuşan kaynaklara göre Deri, bu adımın krizi daha etkili biçimde yönetmenin yolu olduğunu düşünüyor.

Haredi partilerden Netanyahu'ya ultimatom: 24 saatin var yoksa çekiliyoruz - Resim : 1

DRAMATİK KARARLAR GELİYOR

Son günlerde Şas içinde iç huzursuzluklar yaşanırken, Yahudi Tora Birliği de askerlik muafiyeti yasa tasarısının ilerletilememesinden dolayı öfkesini açıkça dile getiriyor. Milletvekili Yitsak Goldknopf’a yakın yetkililer, eğer 24 saat içinde bir yasa tasarısı sunulmazsa partinin hükümeti terk edeceğini bildirdi. Aynı partiye bağlı Degel HaTora (Tora Sancağı) fraksiyonu ise hahamlarla istişarede bulundu ve bir gün içinde bir adım atılmazsa “dramatik kararlar” alınacağının sinyalini verdi.

Hiçbir parti şu ana kadar resmen Meclis’in (Knesset) feshedilmesini talep etmedi, odaklandıkları ilk adım, hükümetten çekilmek.

BİR İSRAİL TABUSU

Haredi öğrencilerin askerlik muafiyeti, İsrail'in kuruluşundan bu yana adeta dokunulmaz bir konu halindeydi. 7 Ekim 2023'te başlayan Gazze savaşı ve ardından yaşanan diğer çatışmalar, İsrail'de Haredilere tanınan askerlik imtiyazlarını yeniden tartışmaya açtı. Özellikle seküler çevreler, tüm İsrail vatandaşlarının askere alınması için yoğun baskı kurmaya başladı.

Bu süreçte binlerce Haredi, özellikle Yeşiva öğrencileri ve yandaşları, sokaklara dökülerek “askere gitmektense ölmeyi tercih edeceklerini” haykırdı, güvenlik güçleriyle çatıştı.

Netanyahu, bir yandan ultra Ortodokslar diğer yandan ordu ve seküler kamuoyu arasında sıkışmış durumda.

İsrail Binyamin Netanyahu