29 Mart 2024 Cuma
İstanbul 17°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Katar Emiri bu kez su için mi geldi?

Katar ile yapılan altıncı toplantı. Bugüne kadar 62 anlaşma yapıldı. SWAP ile zor dönemde Türkiye'ye destek veren Katar'ı Türk Hükümeti de ambargo döneminde yalnız bırakmadı.

Katar Emiri bu kez su için mi geldi?
EKONOMİ SERVİSİ

Katar ile yapılan altıncı toplantı. Bugüne kadar 62 anlaşma yapıldı. SWAP ile zor dönemde Türkiye'ye destek veren Katar'ı Türk Hükümeti de ambargo döneminde yalnız bırakmadı. Hemen her toplantıda yapılan birçok anlaşmanın benzeri geçen gün de imzalandı. O anlaşmalar içinde 'su yönetimi' konusu dikkatlerden kaçmadı.

Katar Emiri ne zaman Türkiye'ye gelse “Ülkeyi Katarlılar'a satıyorlar” haberleri manşetleri süslüyor. Katar sermayesinin ülkemizdeki yatırımları listeleniyor. Katar Emiri ise tabiri caizse “zor gün dostu gibi” kritik dönemlerde bir dizi anlaşma yapmak için ülkemize geliyor.

Önceki gün Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edildi. Türk ve Katar tarafından bakanların da hazır bulunduğu toplantıda bir dizi anlaşma imzalandı. AA'nın geçtiği habere göre bu anlaşmalar şöyle oldu: “İstinye Park Hisselerinin Devrine Dair Anlaşma, İstanbul Haliç Altın Boynuz Projesi'ne Yapılacak Potansiyel Ortak Yatırıma İlişkin Mutabakat Zaptı, İstanbul Menkul Kıymetler Borsasından Hisse Senedi Alımına Dair Mutabakat, Global Liman İşletmeleri ve QTerminals W.L.L Arasında Ortadoğu Antalya Liman İşletmeleri AŞ'nin Hisse Devrine ve Satın Alımına Dair Anlaşma, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ve Katar Devleti Serbest Bölgeler İdaresi Arasında Serbest Bölgeler Alanında Ortak Tanıtım Faaliyetleri Hakkında Mutabakat Zaptı, Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı ile Katar Devleti Ticaret ve Sanayi Bakanlığı Arasında Ortak Ekonomik ve Ticaret Komisyonu Kurulmasına Dair Ortak Deklarasyon, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Katar Devleti Hükümeti Arasında Su Yönetimi Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Katar Devleti Maliye Bakanlığı Arasında Geliştirilmiş Ekonomik ve Mali İşbirliği Alanında Mutabakat Zaptı, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Katar Devleti Hükümeti Arasında Aile, Kadın ve Sosyal Hizmetler Alanlarında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi ile Katar Devleti Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Enstitüsü Arasında Diplomat Değişimine İlişkin Niyet Beyanı.”

YENİ BİR DURUM DEĞİL!

Anlaşmalara bakınca İstinye Park, Antalya Limanı, Haliç Projesi özel sektör arasındaki hisse devrinden ibaret. Zaten satışı olmuş anlaşmalar. Bunun yanında Borsa İstanbul'un yüzde 10 hissesinin satışı konusunda oldukça farklı yorumlar gündeme geldi. Sanki Borsa'da işlem gören şirketler satılmış gibi! Oysa bundan iki yıl önce Borsa İstanbul'un yüzde 7'lik hisseli Amerikan Nasdaq OMX'te, yüzde 10'u da Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası'ndaydı. Borsa İstanbul, Varlık Fonu kapsamına alınınca önce Nasdaq çıktı. Sonra da Avrupa İmar Bankası. Bu iki kurum çıkınca Varlık Fonu'nun payı yüzde 90'ı aştı. Şimdi ise Katar sermayesi Borsa İstanbul'a yani Türk pay piyasasındaki işlemleri düzenleyen şirkete yüzde 10 ortak oldu. Satışın değeri ne kadar bilinmiyor. Borsa İstanbul'un 2019 faaliyet raporunu dikkate alırsak özkaynaklar üzerinden satış bedeli yapıldıysa gündel kur seviyelerinden; 50 milyon dolar, ödenmiş sermaye üzerinden ise 5-5.5 milyon dolarlık bir büyüklük buluyoruz. Nasdaq da Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası da ortak olduğunda satış fiyatına ilişkin bir bilgilendirme yapılmamıştı.

SWAP İLE DESTEK VERDİLER

Anlaşmalar iki ülke arasında düzenlenen altıncı “Yüksek Stratejik Komite” toplantısı kapsamında imzalandı. İlk toplantı 2015'te yapılmıştı. 2016'daki toplantı kritik önemdeydi. Hain FETÖ'nin darbe girişimi sonrası Aralık 2016'da Trabzon'da yapılan toplantıda da bir dizi anlaşma imzalandı. O anlaşma sonrası Türkiye, Katar'a asker yolladı, üs kurdu. Yine 2017'nin Kasım ayındaki toplantıda 11 anlaşma imzalandı. Bu anlaşmalar şöyle oldu: "Merkez Bankacılığı Alanında Mutabakat Zaptı, Turizm Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı, iki ülke hükümetleri arasında "Hukuki ve Adli Eğitim İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı", "Meteoroloji Alanında İş Birliğine Dair Niyet Beyanı", "Kardeş Limanlar İş Birliği Anlaşması", "Cezai Konularda Adli İş Birliği Anlaşması, "Gıda Güvenliği Alanında Mutabakat Zaptı", "Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) ile Katar Medya Kurumu (QMC) Arasındaki İş Birliği Protokolü", "Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Bilişim Güvenliği ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi (BİLGEM) ile Katar Devleti Katar Üniversitesi Arasında Araştırma Mutabakat Zaptı", "İnsani Yardım Alanında Mutabakat Zaptı" ile "Ortak Bildiri." Bu anlaşma sonrası da Ağustos 2018'de Katar ile SWAP anlaşması devreye girdi. Türkiye'nin kur şoku yaşadığı ayda Katar'dan Merkez Bankası'na bir finansman kanalı açılmış oldu. 3 milyar dolarlık SWAP, 2019'da 5 milyar dolara, bu yılın mayıs ayında da 15 milyar dolara yükseltildi.

TİCARET HACMİ YANILTMASIN!

Öte yandan 2017'den beri Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn ve Mısır, Katar'a ambargo uyguluyordu. Türkiye ise bu dönemde gıda ürünleri başta olmak üzere Katar'a desteğini sürdürdü. AA'nın haberine göre bugüne kadar yapılan altı toplantıda 62 anlaşma imzalandı. İki ülke arasındaki ticaret hacmi sadece 1.6 milyar dolar olsa da Katar'ın Türkiye'deki yatırımları 22 milyar dolar. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün'ün geçen yıl yaptığı açıklamaya göre, Katar'da Türk müteahhitler tarafından bugüne kadar 18.3 milyar dolar tutarında 148 proje üstlenildi. Ülkede 2020-2024 dönemi için toplam 36 milyar dolarlık projenin hayata geçmesi bekleniyor. Katar sermayesi geçen süreçte BMC'ye de ortak olmuştu. Türkiye'nin önde gelen bankalarından QNB Finansbank'ta Katar sermayeli bir banka. Katar'ın Almanya Volkswagen, Deutsche Bank, Siemens, Hochtief ve SolarWorld gibi şirketlerde de yatırımları bulunuyor. Bunun dışında Katar'ın dünyanın hemen her yerinde yatırımları mevcut. Katar gibi petrol geliri ile ekonomisini yüzdüren ülkeler, fosil yakıtların devri bitmeden çeşitli ülkelerdeki sanayi ve hizmet yatırımları ile sonraki yıllarda kendilerine gelir getirecek yatırımlar yapıyorlar.

Elbette Katar Emiri ile Cumhurbaşkanı Erdoğan arasındaki dostane ilişki de farklı spekülasyonlara neden oluyor. Bununla birlikte önceki gün yapılan son toplantıdaki “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Katar Devleti Hükümeti Arasında Su Yönetimi Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı” anlaşması oldukça dikkat çekici. Her toplantı sonrası iki ülke arasında stratejik bir adım atıldı. İklim krizi gündemdeyken, “Katar Emiri su için mi Türkiye'de?” sorusu akıllara geliyor.

Son Dakika Haberleri