Muğla’da keşfedildi! Arkeologları heyecanlandıran yapılar 9 bin yıllık
Muğla’nın Seydikemer ilçesinde yer alan Girmeler’de yapılan kazılarda, yaklaşık 9.000 yıl öncesine ait terazzo tabanlı üç özel yapı keşfedildi.


Likya antik kenti Tlos yakınlarında bulunan bu Neolitik yerleşim, erken tarım toplumlarının ritüel ve sosyal yaşamlarına dair önemli bilgiler sunuyor. Girmeler, hem mağara sistemi hem de höyük alanıyla dikkat çekerken, 12.000 yıl öncesine kadar kesintisiz bir yerleşim geçmişine sahip.
Bu yeni keşif, bölgede erken yerleşik hayata dair önemli ipuçları veriyor. Yapıların tabanları, taş ve kalker karışımından yapılan terazzo zeminlerle kaplanmış. Bu yapılar, toplumsal bağları güçlendiren ve kültürel hafızayı koruyan mekanlar olarak işlev görmüş olabilir.
1. Yapı: Yaklaşık 6-7 metre uzunluğundaki bu yapının zemininde, solmuş kırmızı geometrik motiflerle süslenmiş bir terazzo taban bulunuyor. Doğu kısmındaki bir mezar çukurunda genç bir kadın iskeleti ve dağınık halde erkek kemikleri bulundu. Ayrıca, yapıdaki direk deliklerinde insan kalıntıları tespit edilmesi, ritüel uygulamaların varlığına işaret ediyor.
2. Yapı: Kısmen tahrip olmuş bu yapının daha kalın bir terazzo zemini bulunuyor. Geometrik ve dama desenleriyle süslenmiş bu zemin üzerinde bir taş balta ve ince yontulmuş çakmaktaşı bıçaklar bulundu. Bu objelerin sembolik bir önemi olabileceği düşünülüyor.
3. Yapı: En küçük yapı olmasına rağmen, en detaylı bezemelere sahip. Bu yapının terazzo zemini, elmas ve V şekilli desenlerle süslenmiş. İç dolgusunda erken dönem çömlek parçalarına rastlanması, çömleğin benimsenme sürecine işaret ediyor.
Girmeler Mağarası'na yakın olan bu yapılar, dönemin ileri mimari tekniklerini yansıtıyor. Üç yapıdan birinde, solmuş kırmızı geometrik motiflerle süslenmiş bir terazzo zemin bulunurken, diğer yapıda ise taş baltalar ve çakmaktaşı bıçaklar keşfedildi. Üçüncü yapıda ise elmas ve V şekilli desenler yer almakta. Bu yapılar, erken Neolitik dönemde ritüel amaçlarla kullanılmış ve toplumsal dayanışmayı pekiştirmiş olabilir. Girmeler, Neolitik topluluklar arasındaki kültürel etkileşim ve sosyal organizasyon hakkında yeni sorular ortaya koyuyor.
Girmeler yerleşimi, Anadolu’nun Neolitik yaşamına dair bilgilerimizi zenginleştiriyor ve aynı zamanda insanlık tarihinin bu dönüm noktasında inovasyon ve kültürel alışverişin merkezlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Girmeler’deki araştırmalar, erken yerleşik yaşamın sembolik ve sosyal boyutları hakkında daha fazla bilgi edinme potansiyeli sunuyor.