Müttefik ülke halklarının NATO’ya güveni azaldı
Macron’un ‘Beyin ölümü gerçekleşti’ sözüyle dikkatlerin üzerinde toplandığı NATO’ya, müttefik ülke halkları da güvenmiyor. PEW araştırma şirketinin raporuna göre Fransa ve Almanya’da NATO’yu olumsuz görenlerin oranı, 2000 yılına göre yüzde 20 arttı.
PEW araştırma şirketi (PEW Research Center) özellikle Fransa, Almanya, ABD başta olmak üzere pek çok ülkede NATO’nun varlık nedeninin oldukça zedelendiğini rapor etti. PEW Raporunda NATO’ya güvenin hangi ülkelerde ve ne oranda zedelendiği özetleniyor.
14 Şubat’ta toplanan Münih Güvenlik Konferansı’nın (MGK) müdürü Wolfgang Ischinger’in açıkladığı raporda da “NATO’nun silah teknolojisinde Rusya ve Çin’e göre çok geride kaldığı” belirtildi.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron geçen yıl, ABD Başkanı Donald Trump ile Transatlantik Paktının durumu üzerine yaptıkları tartışmalar sırasında “NATO’nun beyin ölümü gerçekleşti” demişti.
RUSYA KARŞITLIĞI TEK TÜK
PEW, NATO üyesi 16 ülkede araştırma yaptı. Araştırma sonucuna göre Polonya’da NATO’ya kısmen olumlu bakılırken, en yüksek aleyhtarlık oranı ise Türkiye’de. Fransa ve Almanya’da 2000 yılına göre NATO’yu olumsuz görenlerin oranı yüzde 20 artmış, olumlu bulanların oranı yüzde 71’ten 49’a düşmüş.
Araştırmada en dikkat çeken sonuçlardan biri 5. maddeye ilişkin. ‘Rusya’nın saldırması durumunda, ülkenizin diğer NATO müttefikine destek vermesine ne dersiniz’ sorusuna, katılımcıların yüzde 50’si ‘hayır’ diye yanıt verdi. Müttefik ülkeye destek verme eğilimi, en yüksek olduğu ülkede bile yüzde 38’de kalmış. Araştırma şirketi durumu “Rusya ile çatışma durumunda kalan bir NATO üyesiyle birlikte hareket edecek ülke sayısı tek tük kaldı” diye özetliyor.
EN YÜKSEK ORAN ALMANYA VE FRANSA’DA
Bir NATO üyesinin müdahaleye uğraması durumunda karışmama oranı en yüksek iki ülke Fransa ve Almanya. Bu ülkelerde dünya çapında sorunların NATO tarafından askeri yolla ele alınmasına karşı tutum oldukça yüksek. Özellikle Almanlar’da bu oran yüzde 60’a yakın. NATO’ya karşı Avrupa’da bu derece güvensizliğin gelişmesinde Macron’un 2019 yılındaki eleştirileri ve Trump’la yürüttüğü tartışmalar etkili oldu. Trump Avrupa ülkelerini NATO’ya yeterince katkı yapmamakla suçlamış ve ‘Bunun sonuçlarına katlanacaksınız’ diye tehdit etmişti.
ABD’de de NATO’ya olan güven 2018’de yüzde 64 iken şimdi yüzde 50’ye kadar inmiş durumda.
KURTARMA ÖNLEMLERİ
Münih Güvenlik Konferansı (MGK) müdürü Wolfgang Ischinger’in raporunda, etkisi inişe geçen Batı’nın ve NATO ittifakının bu durumu önlemek için tedbirler alması gerektiği öneriliyor. German Foreign Policy (GFP) konuya ilişkin haberinde Ischinger’in “Batı’nın ufalanan etkisini tekrar düzene koymak için çaba harcadığını” yazdı. GFP makalesinde önlemler şöyle özetlendi: Başlayan MGK toplantısında Batı devletleri, Ortadoğu ve Yakındoğu’da nasıl etkili olabilecekleri konusunda çaba harcıyor. Berlin, Libya Konferansı’nda alınan kararları hayata geçirmek, Kuzey Afrika’da durumunu güçlendirmek ve Türkiye ile Rusya’nın pozisyonunu sınırlamak istiyor. NATO Savunma Bakanları da Irak’ta askeri güçlerini genişletme kararı aldı. Kısa bir süre önce Bağdat Parlamentosu, dışarıdan gelen askerlerin çekilmelerini kararlaştırmıştı. NATO bu kararı gevşetmeye çalışıyor. Bunun yanında Ürdün ve Tunus’ta tedbirler planlanıyor. Eğer tedbirler başarılı olmazsa Avrupa’nın önünde, Arap devletleri üzerinde büyük bir etki kaybı duruyor.
MGK müdürü Ischinger bu yılın ana konusunu ‘Batı’nın inişe geçmesi başladı’ biçiminde ilan etmişti. Konferansta 40 devlet ve hükümet başkanı yanında 100 savunma ve dışişleri bakanı, 800 katılımcı bulunuyor.
Şimdi artık Avrupa şunu tartışıyor: bitkisel hayata giren NATO’nun fişini kim, nerede ve nasıl çekecek! Zaten başta Almanya olmak üzere Avrupa, ABD’nin baş düşman kavramına dahil ettiği Rusya ile ilgili olarak ‘O olmadan Avrupa’nın güvenliği sağlanamaz’ görüşünü çoktan beri dillendiriyor. Başlı başına bu bile NATO’yu gereksiz kılıyor. Silah gücünün inişe geçmesi de bu durumu güçlendiriyor.
ALMANYA’DAN SORUMLULUK ÇAĞRISI
14 Şubat Cuma günü başlayan 56. Münih Güvenlik Konferansının (MGK) açılışını Almanya Cumhurbaşkanı Frank Walter Steinmeier yaptı. Konferansta özellikle ABD ile çatışma konuları olan Kuzey Akımı, Huawei, NATO’nun geleceği gibi konuların yanı sıra Suriye ve Libya’daki çatışmaların gündeme geleceği öngörülmüştü.
Steinmeier MGK açış konuşmasında, “Avrupa’nın birlikte hareket etmesi için Almanya sorumlu davranmalıdır” dedi ve şunşarı ekledi “Avrupa’nın stratejik otonomisi ve bu bağlamda Fransız atom silahlarının rolü netliğe kavuşturulmalıdır. Uluslararası sorumluluk sadece askeri hareketler değildir.”
‘NATO’YA BAĞLI AVRUPA GÜVENLİK BİRLİĞİ’
Başlangıçta ağırlıklı olarak dünya politikasında Almanya ve Avrupa’nın rolü üzerinde duruldu. Konferans Müdürü Ischinger Almanya’nın bu alanda gevşek davrandığını açıklamıştı. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas da bu doğrultuda cuma günü konferans kapsamında düzenlenen bir panelde “Avrupa savunması” üzerine açıklamalarda bulundu. Maas, ülkesini ve tüm Avrupa’yı ABD ile gelişen ilişkiler ışığında daha büyük bir uluslararası güvenlik rolü üstlenmeye çağırdı. NATO müttefiklerine seslenen Alman bakan, NATO’nun bir ayağı olarak “güçlü bir Avrupa güvenlik ve savunma birliğinin kurulması” çağrısında bulundu.
