Patriot Rusya’ya karşı etkisiz kaldı

Ukrayna’daki yaz taarruzu ivme kazanıyor. Rus ordusu birden fazla cephede istikrarlı şekilde ilerliyor. Moskova, haziran ayında, 2025'in başından bu yana en büyük aylık toprak kazanımını elde etti. Güncel savaş haritalarını hazırlayan Ukrayna merkezli DeepState izleme ajansına göre, yazın ilk ayında Rusya 554 km²’lik alanı kontrol altına aldı. Rus ordusu, Kasım 2023'te en büyük toprak artışını göstererek 730 km² toprak kazanmıştı. Saha kaynakları, Rusya'nın Ukrayna ordusunu sistemli biçimde imha ettiğini, birliklerini yavaş ama istikrarlı biçimde batıya doğru ittiğini kaydediyor.

DONETSK'TE YOĞUNLAŞIYOR

Son iki ay içinde Rus birlikleri, kuzeydeki Sumi bölgesinden güneydeki Zaporijya bozkırlarına kadar birden fazla cephede taarruzlarını yoğunlaştırmayı başardı. 2014'ten beri Kiev ile savaş halinde olan iki bölgeden Luhansk'ın tümü, Donetsk'in ise üçte ikisinden fazlası Rusların kontrolünde. Savaş birden fazla cephede etkin biçimde sürse de asıl yoğunluk Donetsk'te yaşanıyor.

Rus ordusu hafta sonunda bölgedeki Konstantinivka kentini 16 kilometrelik bir çemberle kuşatarak doğu, güney ve batıdan Kiev güçlerinin lojistik yollarını kısmen kesmiş durumda. Aynı şekilde Dnipropetrovsk bölgesinde de ilerleme kaydettiği teyit edildi. Yaklaşık üç buçuk yıldır süren savaş boyunca bu bölge çatışmalardan uzak kalmıştı.

SAHA TAKTİKLERİ

New York Times (NYT)'a konuşan Ukraynalı askerler, Rus ordusunun sahada ilerlemek için iki ana taktik kullandığını belirtiyor. İlk olarak, uzun menzilli İHA, planör tipi hava bombaları ve topçu atışlarıyla Ukrayna birlikleri felç ediliyor. Ardından küçük saldırı timleri doğrudan mevzilere hücum ediyor.

Buna karşın gazeteye göre Kiev saldırı altındaki cephelere en hazırlıklı birlikleri sevk ediyor. Görevleri, savunmada açılan gedikleri geçici olarak kapatmak. Bu taktik, yerel askeri blog yazarları tarafından “bir orman yangınının yayılmasını önlemeye çalışan itfaiyecilere” benzetiliyor.

PATRIOT’LAR İŞE YARAMIYOR

Rusya uzun menzilli saldırılarla Ukrayna'nın derinliklerini de vurmayı sürdürüyor. Kiev, çeşitli hava savunma sistemlerine sahip olsa da bunlar arasında en etkili olanı ABD yapımı Patriot sistemleri. Ancak ABD Başkanı Donald Trump'ın parasını Avrupalılara ödeterek Kiev'e vermeyi kabul ettiği Patriot'ların sahadaki etkinliği tartışma konusu. Wall Street Journal (WSJ)'a göre, bu sistemler gelişmiş Rus balistik füzelerini durdurmakta zorlanıyor. Gazeteye konuşan ismi açıklanmayan bir Ukraynalı yetkili, Rus balistik füzelerinin artık daha fazla manevra kabiliyetine sahip olduğunu ve bu sayede Patriot radarlarının tespitinden kaçabildiğini söyledi.

STOKLAR YÜZDE 25

Fakat Patriot'larla ilgili sorunlar burada bitmiyor. Pentagon'un stokları meselesi de ayrı bir soru işareti olarak duruyor. ABD Savunma Bakanlığı daha önce kendi stok sorunlarını gerekçe göstererek Kiev'e bu sistemlerin gönderilmeyeceğini açıklamıştı. Trump da Patriot’ların “çok pahalı ve ender” olduğunu söylemişti. Tanesi 4 milyon dolar olan Patriot füzelerinden yılda sadece 240 adet üretiliyor.

Ünlü savunma yayını Military Watch Magazine, Patriot füze stokunun “gereken miktarın sadece yüzde 25’ine kadar düşmüş durumda” olduğunu bildirdi. Dergi, stoklardaki azalmanın İran'ın 23 Haziran’da Katar’daki El-Udeid Hava Üssü’ne düzenlediği saldırıda onlarca Patriot füzesi fırlatılmasının ardından daha da kötüleştiğini vurguladı.

AMERİKAN SİLAH SANAYİNE DOPİNG

Kiev'e sevk edilen ilk iki partinin ABD stokları yerine Almanya'dan gönderilmesi şüpheleri daha da artırdı. Washington, Berlin'in Kiev'e verdiği Patriot'lara karşılık ileriki dönemde Alman ordusuna yenilerini sağlamayı taahhüt etti.

Trump yönetimi benzer şekilde NATO üyeleriyle Ukrayna’ya silah temini için ikili anlaşmalar yapmayı planlıyor. Bu süreci Pentagon koordine edecek. Söz konusu anlaşmalar yalnızca Patriot sistemlerini değil, hem taarruz hem de savunma amaçlı diğer silahları da kapsayacak. Bu silahlar önce müttefik ülkelerce Ukrayna’ya verilecek, ardından da bu ülkeler tarafından ABD’den satın alınacak. Almanya, Norveç, Danimarka, Hollanda, İsveç, İngiltere, Kanada ve Finlandiya'nın girişime destek taahhüdünde bulunduğu bildiriliyor. Tüm bu gelişmeler yaşanırken Avrupa'nın, ABD'ye olan savunma bağımlılığını nasıl azaltmayı planladığı merak konusu olmaya devam ediyor.

UZUN MENZİLE UZUN MENZİL

Alman Şansölyesi Friedrich Merz, Trump’ın yeni girişimi kapsamında Ukrayna’ya kısa süre içinde uzun menzilli füzelerin de gönderileceğini iddia etti. Ancak ayrıntı vermekten kaçındı. Moskova ise gelişmeleri yakından izliyor. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova mesele hakkında net konuştu:

“Kiev’in, başka ülkelerin sağladığı silahlarla Rusya’nın iç bölgelerine saldırmasına izin veren ülkelerin askeri tesislerini vurma hakkımızı saklı tutuyoruz. Eğer çatışma daha da tırmanırsa, buna kararlı ve eşit düzeyde bir güçle karşılık vereceğiz.”