Sahte ve kaçak içki nasıl anlaşılır?
Yüksek vergilerin ardından kaçak içkiler ve sahte içkiler yaygınlaştı. Kimi kendi evinde içki yaparken kimi de elde yapılanları ya da ‘gümrüksüz’ olduğu iddia edilen şişeli içkileri almaya başladı. Ancak bunların neyden ve nasıl üretildiği belirsiz. Sahte içki nasıl anlaşılır?


Son yıllarda içkiye zam üstüne zam gelmesi ve ucuz olması nedeniyle sahte-kaçak içkiler yaygınlaştı. İnsan sağlığını tehdit eden içkiler ölüme bile sebebiyet verebiliyor. Emniyet ve bakanlıklar bu konuda çalışmalar yapsa da el altından üretim sürüyor. Vatandaşların bilinçli davranması riskleri düşürebilir.
SAHTE İÇKİ NASIL ANLAŞILIR?
Sahte içki genellikle elde hazırlanan içkilerden oluşuyor. Etil alkol ve diğer içerikleri evde ya da merdiven altı noktalarda hazırlayanlar yakın çevrelerine ya da anlaştıkları tekellere satıyor. Bu içkiler tamamen bilinçsiz, denetimsiz ve ölçüsüz olarak hazırlanmış oluyor. İçine konulan alkolün etil mi yoksa metil mi olduğunu anlamak mümkün olmuyor. Etil alkol kontrol kitleri var ancak işlemden geçtikten sonra doğru sonuç alınmaz. Bu nedenle benzer şekilde satılan içkilere asla yönelmemek gerekiyor. Bu sahte içkiler pet şişelerde, bidonlarda ya da daha önce kullanılmış cam içki şişelerinde satılıyor. Şişede bandrol yoksa ya da daha önce kullanılmış olduğu görülüyorsa kesinlikle kullanılmamalı. Satan kişi tanıdık bile olsa şişedeki zehrin gerekli kontrollerden geçmediği unutulmamalı.
KAÇAK İÇKİ NASIL ANLAŞILIR?
Kaçak içki vergisiz içki demek. Vergisiz satışın yasak olmasının yanında içindeki ürünün orijinal mi yoksa sahte mi olduğu gözle anlaşılamaz. Bunlar “gümrüksüz” ya da “free shop ürünü” diye tanıtılıyor. Bazı sahtekarlar bandrolleri dahi taklit ediyor. Kaçak tesislerde üretilen içkiler, orijinal ürüne benzeyen etiketli şişelere dolduruluyor. Tat ve kokuyla ayırt edilemiyor.
Bu içkileri ayırt etmenin çok kolay bir yolu var. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü Bandrollü Ürün İzleme Sistemleri (BÜİS) hizmeti veriyor. Telefona indirilebilecek bu uygulama bandrolün sahte mi yoksa gerçek mi olduğunu gösterecektir. Ürünün bandrol üzerindeki seri numarası www.buis.com.tr adresine girilir ve güvenliği kontrol edilir.
SAHTE İÇKİ ÖLDÜRÜR MÜ?
Uzmanlar içki tüketiminin ölçüsüz olduğu durumlarda insan sağlığını tehdit ettiği uyarıları yapıyor. İnsan kullanımı için hazırlanan içkiler etil alkolden üretiliyor. Etil alkolün sınırın üzerinde kullanılması alkol zehirlenmesine neden olabilir. Ancak metil alkol çok daha tehlikeli. Küçük bir miktarı bile bedende kalıcı hasara neden olabilir, ölüme götürebilir. Metil alkol vücuda girince formik aside dönüşür, kandaki PH değerini düşürür. Metil alkol zehirlenmesi başta kendini sarhoşluk gibi hissettirse de şiddetli etkileri 10 saat sonrasında görülmeye başlar. Alkolün güvenliğinden emin olmayanların vakit kaybetmeden hastanelere başvurması önem taşıyor.
İÇKİ ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ
Medicana Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Esra Irmak Üstün, alkol zehirlenmesi belirtilerini şöyle sıralıyor:
"Bulantı, kusma, şiddetli karın ağrıları, bulanık, karlı ve çift görme meydana geliyor. Aynı zamanda dengesizlik, baş ağrısı, baş dönmesi ve ‘karda yürüme hissi’ gibi belirtiler görüyoruz.
“Metil alkol vücudumuzda etil alkolden çok daha farklı kimyasal maddelere dönüşüyor. Bu alkolün vücutta toksik etkileri görülüyor. Yaklaşık 20 miligram aşıldığında bu etkileri görmeye başlıyoruz. 40 miligramın üzerine çıkıldığında ise çok ciddi toksik etkiler meydana geliyor. Metil alkol, vücutta en çok karaciğerde metabolize ediliyor, daha düşük bir oranda da böbreklerden atılıyor. Karaciğerdeki metabolizasyonu sırasında oluşan toksik madde sebebiyle vücutta karaciğerde, böbrekte, beyinde, gözde ve sinirler üzerinde ciddi etkiler yaratıyor. Bu toksik asitlerin ciddi zararları var. Vücutta koma hali gelişince hasta kaybediliyor.
"Metil alkol aldıysak ortalama 10 veya 24 saat arasında bulgular gelişmeye başlıyor. Beraberinde etil alkol de aldıysak, belirtiler 30 saat içerisinde görülebiliyor. Metil alkol vücuda alındıktan sonra destek tedavi uygulanabilir. Toksinleri uzaklaştırmak oldukça önemli. Kan, şeker kontrolü iyi yapılıyor. Aynı zamanda etil alkol metil alkolle yarıştığı için damardan belli dozlarda etil alkol veriyoruz. Daha ileriki dönemlerde de diyaliz gibi yöntemlerle toksinlerin etkisini minimuma indirmeye çalışıyoruz.”