‘Tehdit yalnızca Suriye’ye değil’

“Suriye’de tabloya baktığımızda, ABD Dışişleri Bakanı'nın söylediği gibi kısa sürede büyük çatışmaların başlayacağına dair bir görüntü yok. Ancak Amerika bazı girişimlerde bulunur, süreci kışkırtırsa bu tür senaryolar mümkün olabilir. Burada ben Şara’ya yönelik bir tehdit seziyorum. Suudi Arabistan, Trump döneminde Şara’nın önüne beş ağır şart koydu: İbrahim Anlaşması'na katılmak, ülkedeki Filistinlileri, Şiileri ve Hizbullah’ı sınır dışı etmek gibi. Bu şartlar Suriye için oldukça ağır. Fakat karşılığında bazı ‘havuçlar” da uzatılıyor gibi görünüyor. Örneğin, İsrail’in Suriye’deki işgaline son verilmesi ya da bazı yaptırım kararlarının iptali gibi. Eğer Suriye bu şartları kabul etmediyse, Şara’ya verilen mesaj açık olabilir: ‘İç savaşı kışkırtır, seni deviririz.’

SURİYE’NİN BİRLİĞİ GERÇEĞİ

“Bir de yaşadığımız süreç şunu gösterdi: Suriye’de yönetim ne kadar değişirse değişsin, Suriye’nin birliği diye bir gerçek var. Beşar Esad vardı, Amerika onu devirmek istedi. Şimdi gelen Şara için de ‘Beşar Esad’ın şeriatçısı’ diyorlar. Yani yine bir Beşar Esad var ama bu sefer şeriatçı versiyonu. Suriye, diğer Orta Doğu ülkelerinden farklı olarak, içinde çeşitli etnik gruplar, mezhepler olsa bile uzun yıllar boyunca bir birlik, beraberlik yapısı sağlayabildi. Bu yüzden Amerika ve İsrail Suriye’de bir federasyon ya da bölünme planlarını hayata geçiremedi.

“Ama bazı olanaklar var, bunları da görmek lazım. Mesela Dürziler, Aleviler… Bunların hepsine ve bir takım yabancı savaşçılara baktığımızda, Suriye’de bazı iç çatışmaları kışkırtma ihtimali mevcut. Ama bu da Rubio’nun iddia ettiği gibi ‘Suriye’yi iç çatışmalara sürükleyip uzun yıllar sürecek bir savaş başlatmak’ kadar kolay görünmüyor. Tabii burada Türkiye’nin ağırlığı da var. Türkiye, Suriye’nin birliğini destekliyor. Bu tehdit yalnızca Suriye’ye değil, Türkiye’ye de yönelik. Yani ‘Suriye’yi parçalarım, iç savaş çıkarırım!’ tehdidi sadece Suriye’ye değil, belki de Suriye’den çok, Türkiye’ye bir tehdittir.”