Tükürük bezi kanseri

Tükürük bezleri, ağız çevresinde bulunan ve tükürük salgılayan ekzokrin salgı bezleridir. Tükürük bezleri, salgıları olan tükürüğü bir kanal (ductus) vasıtasıyla ağız boşluğu na akıtırlar. Büyük ve küçük tükürük bezleri olmak üzere iki grupta incelenirler. Büyük tükürük bezleri (Glandulae Salivariae Majores) Glandula sublingualis, Glandula submandibularis, Glandula parotidea.

Glandula sublingualis: Diaphragma oris (ağız diyaframı) üzerinde, dilin altında yer alan, birçok boşaltım kanalına sahip olan ve daha çok müköz yapı gösteren bez. Ductus subligualis major başlıca boşaltım kanalıdır. Bunun yanı sıra yaklaşık 40 kadar Ductus subligualis minores ile de ağza tükürük salgısı boşaltır.

Glandula submandibularis: Mylohyoid kasın hemen altında bulunan daha çok seröz yapıdaki tükürük bezi. Ductus submandibularis ile dilin hemen altına salgı boşaltır.

Glandula parotis: Altçene ramusumun dış yanında bulunan kulak altı tükürük bezi. Ductus parotideus(Stenon kanalı), maseter kasının ön kenarını dolaşarak üst ikinci moların dişin yanına açılır. Salgısı saf serözdür, müköz son kısımlar bulunmaz.

İYİ HUYLU DA OLABİLİR KÖTÜ HUYLU DA

Tükürük bezi kanseri, her kanser gibi hücrelerin aşırı bir şekilde büyüyüp çoğalması ile meydana gelen durumdur. Bu kontrolsüz hücre bölünmesi tükürük bezlerinden herhangi birinde yer aldığında tükürük bezi kanseri adını alır. Bu kanser benign (iyi huylu) veya malign (kötü huylu) olabilir. İyi huylu (benign) tümörler genellikle belirli sınırları olan ve kapsül içinde olan tümörlerdir. Bu kapsül ve sınırı çevre dokularla bir bariyer gibi kullanarak diğer organlara metastaz (yayılma) yapma eğiliminde olmayan tümörlerdir. Fakat iyi huylu bir tümör de olsa uygun koşullar sağlanarak ilgili bölgeden çıkarılması gerekmektedir. Malign (kötü huylu) tümörler ise belirli bir kapsül içinde değildir ve sınırları düzensizdir. Komşu dokuları istila edebilir, çok hızlı büyüyüp çok hızlı yayılabilir. Sadece komşu hücrelere yayılmakla kalmayayıp lenf sistemiyle beraber vücudun farklı bölgelerine de metastaz (yayılma) yapabilir. Tükürük ağzımızdaki tükürük bezlerinden üretilen bir tür vücut salgıdır. Bu salgının en önemli özellikleri arasında tat alma ve konuşma vardır. Besinlerin tadını alabilmemiz için mutlaka suda çözünmüş olması gerekir. İçerisindeki sindirim enzimleri sayesinde sindirimin başladığı yerdir. Ayrıca ağız hijyeni için mekanik temizleme yaparak gıda artıklarının birikmesini engeller.

Tükürük bezi tükürüğün üretildiği yerdir. Tükürük tek bir yerden üretilmez. Ağzımızda majör (büyük) tükürük bezleri ve minör (küçük) tükürük bezleri vardır. Bu bezler tükürük üreterek ağızdaki asit oranını dengeler ve besinlerin mide geçişini kolaylaştırır. Tükürük salgısını üreten bezler 3 çift olarak ağzımıza yerleşmiştir. Bunlardan ilki çene altında bulunan submandibular tükürük bezidir ve tükürüğün yüzde 65'ini üretir. İkincisi ise kulağın önünde ve altında bulunan tükürük salgısının yüzde 25'ini üreten parotis bezidir. Üçüncüsü ise dilin altında bulunan sublingual tükürük bezidir.

Tükürük bezi kanseri belirtileri arasında en bilinen ve en kolay anlaşılan belirti çenenin altında ve kulağın alt ön kısmında meydana gelen sert şişliklerdir.

Bunun yanında diğer belirtiler de şu şöyledir: Kulak altında ve çene altında şişlik, tükürük salgısında anormal artma veya azalma, kaslarda ağrı veya yüzde uyuşukluk, ağız açma kapamada ve yutmada zorluk, konuşma güçlüğü, ağızdan kan gelmesi, ses kısıklığı veya değişikliği, Ağızdaki yaraların artması.

Tükürük bezi kanserinin nedeni tam anlamıyla bilinememektedir fakat bazı araştırmalar tükürük bezi kanseri riskini arttırabilecek birkaç faktör olabileceğini göstermektedir. Bunlar sigara kullanımı ve radyasyon maruziyetidir.