Yaş arttıkça ücretler kadın aleyhine işliyor
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), “Cinsiyete Dayalı Ücret Farkının Ölçümü: Türkiye Uygulaması” başlıklı raporunu açıkladı. Rapor çarşamba günü düzenlenen çevrimiçi toplantıda ele alındı. Açılış konuşmalarını ILO Türkiye Direktörü Numan Özcan ile TÜİK Başkan Yardımcısı Vekili Ahmet Kürşad Dosdoğru tarafından yapılan toplantıda, TÜİK’te İşgücü Girdi Göstergeleri Grup Başkan Vekili olarak görev yapan Hüseyin Tancan Kale ve Danışman Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emel Memiş, rapordaki bulguları katılımcılarla paylaştılar.
2015-2018'DE FARK AZALDI
Cinsiyete Dayalı Ücret Farkı, işgücü piyasasında çalışan erkekler ve kadınlar arasındaki ücret eşitsizliğinin ölçüyor. Bu kapsamda rapor, cinsiyete dayalı ücret farkının yaşa göre artış gösterdiğini ortaya koydu. Ücret farkı, 20’li yaşlara düşük seyrederken, 30’lu ve 40’lı yaşlarda kadınların aleyhine dikkat çekici düzeyde artıyor. Rapora göre, yaşam seyrinde söz konusu yaşlar çalışma yaşamında genellikle işte terfilerin olduğu ve kadınların doğum, evlilik gibi nedenlerle çalışma yaşamında dezavantajlı konumlarda kaldığı dönemler olarak öne çıkıyor. 2018 yılında Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması verileri ile hesaplanan 20-29 yaş grubunda ücretli çalışan kadın ve erkek arasındaki ücret farkı yüzde 3.8 iken 60 yaş ve üzeri için bu fark yüzde 29.9 düzeyinde oluştu.
2015 ile 2018 yılları arasında cinsiyete dayalı ücret farkı tüm yaş gruplarında azaldı. En büyük azalış, 30-39 ve 50-59 yaş gruplarında oldu. 2015-2018 döneminde ücretli çalışan kadınlar arasında 40 yaş ve üzeri kadınların oranında önemli bir artış gözlendi.
KAYITDIŞINDA FARK DAHA YÜKSEK
Raporda, 2018 yılında cinsiyete dayalı ücret farkı yüzde 15.6 düzeyinde hesaplandı. İlkokul ve altı eğitim düzeyine sahip ücretli çalışanlar arasında cinsiyete dayalı ücret farkı en yüksek düzeyde (yüzde 38.6) iken, yüksekokul ve üzeri eğitim düzeyine sahip çalışanlarda (yüzde 15.8) en düşük düzeyde kaldı. Kayıtdışı çalışanlarda (yüzde 24.2) cinsiyete dayalı ücret farkı kayıtlı çalışanlara (yüzde 11.5), kıyasla çok daha yüksek düzeyde oluştu. Cinsiyet ücret farkını ücretli çalışan kadınların ve erkeklerin farklı eğitim düzeylerinde ve sektörlerde yoğunlaşmasından kaynaklanabilecek etkilerden kurtarmak amacıyla hesaplanan faktör bazlı cinsiyete dayalı ücret farkı ortalama yüzde 21.1 düzeyinde oldu. Çocuğu olan ve olmayan kadınlar arasında ücret farkı yüzde 11; annelerin ücret düzeyi babalar ile kıyaslandığında ise ücret farkı, annelerin aleyhine yüzde 19 düzeyinde.
