HDP ve baraj: Anahtar, kentli Kürt Alevilerde
Alevi konferansına devam edelim.
PKK/HDK'nın önceki hafta İstanbul'da yaptığı toplantı.
Amaç açıktı: Alevi oylarını HDP'ye çekmek.
Özellikle de kentlerdeki Kürt Alevilerini.
Çünkü: Barajın anahtarı Alevilerin elinde görülüyor.
* * *
Nasıl sorusuna "seçim karneleri"yle cevap verelim.
Biliniyor: PKK cenahı milletvekili seçimlerine parti olarak girmiyordu.
Yüzde 10 barajı yüzünden bağımsız adayları tercih ediyorlardı.
Dolayısıyla yerel seçim karnelerine bakacağız.
* * *
Son üç yerel seçimdeki PKK/HDP geleneğinin karnesi şöyle.
2004 (SHP adıyla girdiler. Murat Karayalçın'ın partisi): 1 milyon 662 bin 280 oy (% 5,15)
2009 (DTP): 2 milyon 277 bin 777 oy (%5,70).
2014 (BDP+HDP): 2 milyon 927 bin 727 oy (% 6.53)
Tabloya 2014 Cumhurbaşkanı seçimini de ekleyelim.
Çünkü bütün Türkiye'de seçime girdiler.
Selahattin Demirtaş: 3 milyon 958 bin 48 (oran: % 9.76).
* * *
Cumhurbaşkanı seçimine göre: HDP'nin baraj sorunu yok dememiz lazım.
Çünkü zaten sınırdalar. Artı 125 bin oy barajı geçmeye yetiyor.
Fakat: PKK/HDP çevrelerindeki algı böyle değil. Seferberlik halindeler.
Demek ki: Demirtaş'a verilen oyların hepsini sahiplenemiyorlar.
Yani: Bir kısmını onlar da emanet görüyor.
* * *
Hangi oylar "emanet" sayılıyor?
Konuyu, Kılıçdaroğlu'nun yardımcılarından biriyle konuşup yazmıştım.
Cumhurbaşkanı seçiminden sonraydı.
Dedim ki: "Yanlış aday gösterdiniz. Birkaç puan CHP oyu Demirtaş'a gitti."
Cevabı: "Demirtaş'ın oyu 1 milyon 200 bin arttı. Sadece 200 bini bölgeden."
Hangi oylar gitti: "CHP'den Kürt Aleviler Demirtaş'a oy verdi."
Giden oylar ne olacak: "Geçicidir. Geri alırız."
(Bak: Kılıçdaroğlu'nun yardımcısıyla sohbet, 7 Eylül 2014.)
Genel kabul de böyleydi.
* * *
Zaten: HDP de kampanyasını Aleviler üzerine yoğunlaştırdı.
Daha çok da kentli Kürt Alevileri.
Sormak lazım.
Bir: Niçin bütün Aleviler değil de Kürt Aleviler?
İki: Neden kırsal değil de kentli Aleviler?
* * *
Cevapları, Cumhurbaşkanı seçim sonuçlarında.
Önce Orta Anadolu'nun Kürt olmayan Alevilerine bakalım.
Demirtaş bunlardan ne kadar oy aldı? İşte birkaç sonuç.
Sivas: % 1.21
Tokat: % 1.20
Amasya: % 1.16
Çorum: % 1.52.
Bunlara bir de özel ilçeyi ekleyelim.
Hacıbektaş: % 2.39.
Sonuç: Türkmen Alevilerin PKK partileri hakkında kafası karışık değil.
Ekmelettin İhsanoğlu bile Demirtaş'a oy çıkarmayı başaramadı.
* * *
Gelelim 3 büyük kentteki Kürt Alevilerine. İki rakamı kıyaslayalım.
İlki HDP'nin 2014 yerel seçim sonuçları.
İkincisi, Demirtaş'ın aldığı oylar.
İstanbul: % 4.8 // % 9.08
Ankara: % 1.1 // % 3.46
İzmir: % 3.8 // % 7.97
Sonuç: Gerçek anlamda bir sıçrama sözkonusu.
* * *
Bu oylar HDP'de kalır mı?
Cevabı, niçin Demirtaş'a gittiler sorusuna bağlı.
Soralım: Kılıçdaroğlu, laik Alevi seçmenin önüne İslamcı bir aday koymasaydı ne olurdu?
Aleviler yine Demirtaş der miydi?
Cevap: Şüpheli. Hatta zor.
Çünkü bugüne kadar PKK'dan uzak durdular.
* * *
Alevi konferansında bunun yansımalarını gördüm.
Bir: Katılım düşüktü.
İki: Temsiliyet düzeyi dardı
Üç: Geleneksel Alevi ocakları yoktu.
Konferans divanı açıkladı: "40 kadar ocağı davet ettik. Gelmeleri engellendi."
Kim engelledi? Muhtemelen geleneksel Alevi önderler.
Ocak olarak, bir tek Hubyar Sultan dergahını gördüm.
Onlar da dergahın bütününü temsil etmiyordu.
Dört: Konferanstaki hakim çizgi "Alevilik İslam dışıdır" diyenlerdi.
Biliniyor: Geleneksel taban bunu benimsemiyor.
* * *
(Ek not: PKK'nın zaten bir "Alevi sorunu" var.
Kürt Alevileri, Şafii Kürtler kadar katamıyor.
AKP ile açılım ortaklığı: Kürt Alevilerdeki sıkıntıları artırdı.)
* * *
HDP İstanbul ikinci bölge birinci sıra adayı: Turgut Öker.
Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu Başkanı.
HDP, Öker'den belli ki çok şey umuyor.
Bir bilgi notu: Öker, 2011 seçiminde bağımsız milletvekili adayıydı.
İstanbul 1. bölgeden. Aldığı oy: 1.644.
Bugün ne yapar siz karar verin.
* * *
Peki, HDP Avrupa'daki Alevileri ne kadar çekebilir?
Alevi Bektaşi Federasyonu'nun bir eski başkanına sordum.
Cevabı: "Dernek yöneticilerinin taban üzerinde siyasi etkisi yoktur."
"Bizim dönemimizde de böyleydi."