Aile Hekimleri aşı uygulamasıyla ilgili konuştu: Hızlı aşılama için iş yükü hafifletilmeli

Dünya tarihinin en büyük aşı seferberliği kısa süre içinde başlayacak. Türkiye’de, Çin’den temin edilen inaktif aşılar büyük oranda aile sağlığı merkezlerinde yapılacak. Aile hekimleri ve aile sağlığı merkezleri Kovid-19 aşısına ne kadar hazır. Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu Başkanı Dr. Özlem Sezen ve aile hekimi Dr. İbrahim Çerçi anlattı.

MALZEMELER SAĞLANMALI

Dr. Özlem Sezen, kimlerin aşı olacağı net bir şekilde belirlenip aşı olacak kişilere SMS ve HES uygulaması aracılığıyla bilgilendirilme yapılması gerektiğini söyledi. Sezen önerilerini şöyle sıraladı: “Çoklu merkezlerde aşılama yapılmalı. Aile sağlık merkezlerinin yükü hafifletilmeli. Aşı lojistiği sürekli olacak şekilde sağlanmalı. Aşı saklamaya özel dolaplar ASM’lere dağıtılmalı. Aşıyı uygulayacak yeterli aile sağlığı çalışanımız yok. Her birime bir aile sağlığı çalışanı sözü hâlâ tutulmadı. Kamu dışı aile sağlığı çalışanı alımı artırılmalı, muvafakat sağlanmalı. Aile hekimliği ek yerleştirme kuraları açılmalı. İller arası geçiş kuraları açılmalı. Tek çalışan birimlere mutlaka destek aile sağlığı çalışanı sağlanmalı. Hızlı aşılama isteniyorsa, sağlık raporları ya da ilaç yazımı gibi aile hekimliğindeki bazı işlemler askıya alınmalı. Raporlu ve sürekli kullanılan ilaçların eczaneden reçetesiz temini devam etmeli. Evde bakıma muhtaç hastalar için Evde Sağlık Hizmetleri desteklenip aktive edilmeli ve aşılamaları onlar yapmalı. Randevu sistemi aile hekimliğinde de olmalı. Bunların yanı sıra kişisel koruyucu ekipman desteği kaliteli ve sürekli her bölgede ihtiyaca göre sağlanmalı. Tıbbi atıkların bertarafı mali yükü aile hekimlerinin üzerinden alınmalı. Aşı yaparken kullanılacak enjektör, pamuk, alkol, el dezenfektanı, eldiven vb bakanlık tarafından desteklenmeli.”



ÖNLEMLERLE ÜSTESİNDEN GELİRİZ

Dr. İbrahim Çerçi de, Çin’den temin edilecek aşının 2, 8 derecede saklandığını belirterek, “Mevcut aşı dağıtım ağı açısından saklama ile ilgili herhangi bir ek gereklilik yok” dedi. Çerçi, sağlık sistemimizde aşılama yapılabilecek alanları sıraladı: “Aile sağlığı merkezleri ve özeller dahil hastanelerde aşı uygulaması yapılmaktadır. Tüm aşı uygulanan yerler aşı takip sistemine bağlı olup gerekli sıcaklık kontrolleri anlık yapılmakta, uygulamada kayıtlar kişi özelinde karekod sistemi ile takip edilmektedir. 25 bin aile sağlığı merkezi, bin 500 hastane ve bin civarı toplum sağlığı merkezinde aşı yapabilecek altyapı mevcuttur. Aşı uygulamasının hızlıca yapılabilmesi için sağlık sistemimizin kapasitesi doğru değerlendirilmeli ve öncelik sıralaması yapılmalıdır. Bu özel durumda da aşı birinci öncelik olduğuna göre aşı yapılacak birimler personel olarak desteklenmeli, aşı uygulamasında kullanılacak ve uygulayıcının kullanmak zorunda olduğu tüm malzemeler temin edilmeli, ertelenemeyecek işleri dışındaki tüm iş yükü ötelenmeli ya da başka birimlere kaydırılmalıdır. Aşının organizasyonu uygulayıcı birime bırakılmamalı, organizasyonu yapan birim eş zamanlı ve önceden uygulamanın yapılacağı kişiye ve uygulamayı yapacak birime haber vermelidir. Evde yatalak hastaların uygulamasına yönelik gerekli tedbirler alınmalıdır. Uygulama konusunda halihazırda deneyimli personel sayısı oldukça çok olup eğer ek gereklilik sonucu personel ihtiyacı duyulacaksa bir an önce bu personelin eğitim gereksinimi karşılanmalıdır. Kişiler aşı uygulanma zamanlarını sağlık kuruluşlarına gelerek değil elektronik sistemler ya da çağrı merkezi üzerinden sorgulamalıdır. Bu tedbirler alındığı takdirde eş zamanlı uygulamanın büyüklüğü ne olursa olsun Türk sağlık sisteminin özveri ile çalışan mensupları üstesinden gelebilir.”