Her gün 5 çalışan yaşamını yitiriyor

Birleşik Metal-İş Sendikası, Polonya OPZZ (Tüm Polonya Sendikaları İttifakı) ile birlikte İstanbul Taksim’de Sendikal Haklar Konferansı düzenledi. Açış konuşmalarını Birleşik-Metal-İş Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu ile Polonya OPZZ Metal Sendikası Başkanı Miroslaw Gryzbek yaptı. Serdaroğlu konuşmasında 1980 darbesinin ardından Türkiye’de hükümetlerin çalışma hayatına yönelik müdahalelerine değindi. Çalışma hayatını olumsuz etkileyen düzenlemelerin AKP’yle arttığına dikkat çeken Serdaroğlu, özel istihdam bürolarıyla esnek, güvencesiz, kayıtdışı çalışmanın yaygınlaştığını vurguladı.

‘HER ŞEY ZORUNLU’

15 Temmuz 2016’da gerçekleşen darbe girişiminin ardından ilan edilen OHAL ile işçinin haklarının engellendiğini belirten Serdaroğlu, “OHAL’le greve izin vermiyoruz” açıklamasını hatırlattığı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bununla övünmesini eleştirdi. Metal işkolunun grev kararlarının da bu bakış açısıyla engellendiğini söyleyen Serdaroğlu, sendika olarak bu engellere boyun eğmediklerini vurguladı. Hükümetin özelleştirme politikalarını da eleştiren Serdaroğlu, çalışma hayatında zorunlu arabuluculuk ve zorunlu bireysel emeklilik düzenlemelerini hatırlatarak “Bu ülkede her şey zorunlu, zorla yaptırılıyor” dedi.

POLONYA’DA 2500 TL

Miroslaw Gryzbek de Serdaroğlu’nun konuşmasına atıfla “21.yüzyılda bu problemleri duymak bizi üzdü” dedi. İki sendikanın karşılıklı diyalog içinde olduğunu belirten Gryzbek, “Polonya’da devlet bizim haklarımızı koruyor ancak siz devletle mücadele ediyorsunuz” diye konuştu. Polonya’da işsizliğin ortalama yüzde 6 olduğunu söyleyen Gryzbek, bu oranın bazı bölgelerde daha fazla olsa da bazı bölgelerde yüzde 3’ü geçmediğini kaydetti. Polonya’da asgari ücretin brüt 500 avro olduğunu belirten Gryzbek, metal işçilerinin maaşlarının 700-1000 avro arasında olduğunu ifade etti. Polonya’da işçinin iş değil, işverenin işçi aradığını anlatan Gryzbek, “İşçi iş arıyorsa daha yüksek ücret içindir” bilgisini verdi.

‘BAKANLIK YETERSİZ’

Açış konuşmalarının ardından sendika uzmanı Nuran Gülenç “Türkiye’de İş Cinayetleri ve Meslek Hastalıkları” konulu sunumunu yaptı. Her gün ortalama 5-6 işçinin iş kazası sonucu hayatını kaybettiğini belirten Gülenç, 2012 yılında İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle bu tablonun değişeceği düşünülse de yasanın, çıktığı günden bugüne, 8 torba yasayla 40 defa değişikliğe uğradığını anlattı. Bu değişikliklerin yasanın esnekleştirilmesine yönelik olduğuna vurgu yapan Gülenç, Türkiye’de 1 milyon 853 bin 653 işyeri olduğunu belirterek buna karşın Çalışma Bakanlığı’nın denetim kadrosunun 594 teknik, 409 sosyal olmak üzere 1003 iş müfettişinden oluştuğunu söyledi. Bu rakamların birbirini karşılamadığına ve denetimde Bakanlığın yetersiz kaldığına dikkat çeken Gülenç, Türkiye’de iş kazalarına yönelik Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve bir gönüllü kuruluşu olan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin veri topladığını hatırlattı. SGK verilerinin kayıtlı istihdam üzerinden yapıldığını hatırlatan Gülenç, kayıtdışı istihdamın da yaygın olduğunu belirterek bu verilerin eksik olduğuna işaret etti. Gülenç, şu bilgileri verdi:

2017’DE 2 BİN 6 İŞÇİ ÖLDÜ

| 2002-2016 aralığını kapsayan dönemde en az 19 bin 44 işçi iş kazalarında hayatını kaybetti.

| 2017 yılında 116 kadın, bin 890 erkek işçi olmak üzere 2 bin 6 işçi, 18’i 15 yaş altı olmak üzere 60 çocuk işçi iş kazasında can verdi. İşçilerin 453’ü inşaat, 385’i tarım, 272’si taşımacılık, 154’ü ticaret/büro, 116’sı metal, 93’ü madencilik, 89’u belediye, 65’i enerji işkolunda çalışırken ölüm nedenlerinin 446’sı trafik-servis kazası, 347’si ezilme/göçük, 317’si yüksekten düşme, 183’ü kalp krizi/beyin kanaması, 164’ü şiddet ve 135’i elektrik çarpması sonucu meydana geldi.

| 2018’in ilk 4 ayında en az 575 işçi hayatını kaybetti.

| SGK verilerine göre 2011 yılından bu yana 1 milyon 84 bin 68 işçi iş kazası geçirdi.

Gülenç, sunumunun sonuç kısmında ise şunlara dikkat çekti:

| 2012’de çıkarılan 6331 sayılı yasanın ardından geçen 5 yılda işçi ölümleri durmadı.

| AKP Hükümeti çıkardığı yasanın arkasında durmadı.

| İSİG alanı piyasa kurallarına terk edildi.

| İş güvenliği uzmanlarının iş güvencesi yok.

| İSG kurullarında çalışan temsilciliği sistemi işlemiyor.

| Güvencesiz çalışma biçimleri işçi ölümlerini artırıyor.

Sendikaların İSİG Sistemi kurması gerektiğini belirten Gülenç, bununla ilgili Birleşik Metal-İş’in bir çalışması olduğunu ve 1 yıldır oluşturulan denetim mekanizmasıyla elde edilen verilerin işyerlerindeki İSG kurullarıyla paylaşıldığını belirtti.