‘Hırs’ bitti artık ‘azim’ var

Başlıktaki yeni yaklaşımı savlayan ben değilim. Neden ben değilim? Çünkü Türkiye’de başkalarının yaptığı iyi işleri, ortaya attıkları yenilikleri görmezden gelmek neredeyse kural haline geldi. Bu kez UEFA önermiyor, kesin bir dille uygulanmasını istiyor. UEFA’nın aldığı bu karardan tam 25 yıl önce hırsın bir hastalık olduğunu, spor yarışmalarında sporculara hırslı dememek gerektiğini, bunun yerine “azim” denilen Türkçe olmasa da dilimizdeki karşılığı olağanüstü güzel olan “engelleri aşma duygusu” sözcük ve deyiminin kullanılmasını yazmışım. Üstelik defalarca...
Şimdi gelinen noktada hırs yok. Metin Tükenmez değil UEFA böyle olmasını istiyor. O zaman, eminim ki çok büyük çoğunluğunuz bu sözcüğün yeni şeklini kullanmak için yarışacaksınız, belki de “ilk defa ben söyledim” diye ayak direyeceksiniz. Benim için bir sakıncası yok. Siz doğru Türkçe kullanın da ilk kez kimin söylediği çok da önemli değil!
Hırsın insana ve spora yakışmayan bir söylem olduğunu hatta dilimizde “Hırs ve tamah insanı kör ve sağır eder” diye bir de atasözü olduğunu da defalarca yazdım. UEFA’nın bu hastalıklı, insanlık dışı davranışı simgeleyen hırsın kullanılmaması yönünde aldığı karar son derce yerindedir.
Sizlere UEFA Pro Lisans güncellemesine gitmeden önce orada öğreneceğim yenilikleri aktaracağımı söylemiştim. Onlardan birinin hırsın yerini azmin almasıdır. Bunu yazarken salt medyadaki konuşmalara ilişkin bir gelişme olduğunu vurgulamak istemiyorum. Alt yapılardan profesyonel takımlara değin antrenmanlarda tüm hocalar hırs ve hırslı söylemi ortadan kaldıracaklar. Futbolcular ile teknik adamların iletişim dilinde bu söylemler yer almayacak.
Futbol antrenmanları eskiden antrenör merkezliydi. Yani antrenör söyler futbolcular koşulsuz kabul ederlerdi. Bu durum ortadan kalktı. Artık her şey futbolcu merkezli. Hani, yine yeri gelmişken vurgulamak isterim. Bu sütunda defalarca yazdığım “asıl olan futbolcudur, diğer her şey futbolcuya yardım etmek için vardır” söylemi de UEFA tarafından sabitlendi. Artık futbolcuya bağırmak, çağırmak, onları aşağılamak, hor görmek, Yılmaz Vural gibi tokat atmak yok. Her şey futbolcu ile paylaşılacak. Futbolcu sahada ne yaptığını, antrenmanın sonunda da geri bildirim ile ne öğrendiğinin farkına vardırılacak. Teknik adam kadar olmasa da futbolcular futbolu onlara yakın bir düzeyde bilecek.
Böylesi bir yenilik aslında futbol uygulama sorumluluğunun teknik adamla birlikte futbolcular tarafından paylaşılmasının yolunu açıyor. Böylece yitirilen maçlardan sonra teknik adam günah keçisi ilan edilmeyecek. Hırslı değil azimli futbolcu ve takımların mücadelesi çok daha güzel olacak. Avrupa Futbol Şampiyonasını izlerken maçlara bir de bu gözle bakın. Futbolcular ve takımlar öylesine büyük azimle mücadele ediyorlar ki golsüz biten maçlar bile büyük bir hoşluk yaratıyor. Arnavutluk gibi son derece alçakgönüllü bir ülkenin temsilcileri bile azimle ev sahibi Fransa’ya ecel terleri döktürdü. Azmin içinde kendini ve rakibi kontrol, kontrolsüz oynama duygusuna engel olma ve sporcu gibi mücadele etme gibi insansı davranışlar var.