İhvan’ın Tunus çıkmazı

Tunus Cumhurbaşkanı El-Bacı Kaid es-Sibsi’nin 25 Temmuz’da ölümünün ardından 15 Eylül’de erken cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci turu yapıldı.
Seçim öncesi anketler birinci tur sonuçlarını öngörmüştü ama kimse inanmamıştı. Sonuçlar Tunus’ta deprem etkisi yaptı.
Adaylar arasında bakanlık, başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı yapanlar vardı. Ama anketlerin de öngördüğü gibi partisiz emekli bir anayasa hukuku profesörü Kays Said yüzde 18,4 ile birinci, 23 Ağustos 2019’dan bu yana vergi kaçakçılığı ve kara para aklama suçlarından cezaevinde olan Nebil Karvi yüzde15.6 oy oranıyla ikinci olarak seçimlerin ikinci turuna kaldılar.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu haftasonu, 13 Ekim Pazar günü yapılacak.

ENNAHDA’NIN ADAYI SEÇİMLERİ KAYBETTİ
Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları bir kez daha Tunus’ta Müslüman Kardeşler’in (İhvan) yenildiğini gösterdi. İhvancı Ennahda Partisi’nin adayı Abdulfettah Muru yüzde 12,9 oy alarak elendi. Ennahda son iki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday göstermemişti.
Ennahda’nın son 8 yıllık tarihi yenilgilerle dolu. “Arap Baharı” diye adlandırılan hareketlerin başladığı günlere dönerek bu partinin ne olduğu ve hangi süreçlerden geçerek bugüne geldiğine bir göz atalım:
ABD, “Arap Baharı”yla yaratılan ortamda Müslüman Kardeşler eliyle bölgede Ilımlı İslam’ı iktidara getirme projesini devreye sokmuştu. Bin Ali iktidarının yıkılmasından sonra, 22 yıldır İngiltere’de sürgünde olan Raşid Gannuşi, Tunus’a getirildi. 1981’den bu yana yasaklı olan Ennahda Partisi resmileştirildi ve Ekim 2011 seçimlere sokuldu.

ENNAHDA’NIN İSTİBDAT DÖNEMİ
2011 seçimlerinde birinci parti olan Ennahda, Cumhuriyet için Kongre ve Sosyal Demokrat Ettakatol partisi ile hükümeti kurdu. Ennahda, dini temelde toplumu dönüştürmeye girişti ve devletin tüm kurumlarına kendi kadrolarını yerleştirmeye hız verdi. 6000 Nahda militanını polis teşkilatına alarak teşkilat içinde özel bir polis gücü ve paralel bir istihbarat birimi oluşturdu. Kadınlar üzerinde baskılar çoğaldı; tek başına sokağa çıkamaz duruma gelmişlerdi.
Ennahda iktidarı, muhaliflere karşı şiddetin dozunu artırdı: 6 Şubat 2013’te Yurtsever Demokratlar Birliği Başkanı Şükrü Belayd öldürüldü. Altı ay sonra, solcu ve Arap milliyetçisi aynı zamanda Halk Cephesi Koordinatörü ve Kurucu Ulusal Meclis üyesi Muhammed İbrahimi evinin önünde kurşunlanarak öldürüldü.

BAŞARILI BİR HALK HAREKETİ
İbrahimi’nin öldürülmesi bardağı taşıran son damla olmuştu. Ağustos 2013’de Kurucu Meclis önündeki Bardo Meydanı direniş alanına döndü. Meydan “Kahrolsun gericilik, Ennahda ve Selefistler” sloganlarıyla inlemişti. Aydınlık gazetesi adına bir hafta boyunca yerinde izlediğim bu eylemlerde Tunus’un aydınlık yüzü kadınlar ve gençler başı çekiyordu.
Tunus halkının, 2013’te direnişin sembolü olan Bardo Meydanı’nda başlattığı mücadele başarıya ulaşmış, Ocak 2014’te yapılan yeni laik anayasa ile İhvancıların önünü kesilmişti.

SİSTEM İÇİNDE ÇÖZÜM YOK
Yeni anayasanın ardından Ekim 2014’te yapılan seçimlerde Ennahda yenilmişti. Tunus’ta cumhurbaşkanlığı, meclis başkanlığı ve başbakanlığın laiklerin elinde olduğu yeni bir dönem başlamıştı. Fakat bu laik hükümetin iki sorunu vardı: birincisi Ennahda ile koalisyon kurmuşlardı, ikincisi halkın yaşadığı işsizlik, yoksulluk gibi ekonomik sorunlara çare bulamamışlardı.
Dolayısıyla cumhurbaşkanlığı seçimlerinde halk, sistem içindeki hükümetin geleneksel partilerinin adaylarına tepki olarak, bağımsız aday olan bir profesör ve cezaevinde bulunan bir vergi kaçakçısına oy vermişlerdir.

PARLAMENTO SEÇİMLERİ
Makalemizi yazdığımız bu Pazar günü (dün) milletvekili seçimleri yapıldı. Burada alınacak sonuçlar, özellikle Ennahda’nın ve ikinci tura kalan cumhurbaşkanı adaylarının alacağı sonuçlar çok önemli. Daha ayrıntılı bir değerlendirme yapmak için hem parlamento hem de cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimlerinin sonuçlarını beklemek doğru olacaktır.

HHH

Geçen hafta Pazartesi günü Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı, strateji uzmanı, cesur ve bilge insan, büyük bir vatansever Emekli Tümamiral Soner Polat’ı kaybetmenin acısını yaşadık. Soner Polat komutanımızı 3 Ekim Çarşamba günü sonsuzluğa uğurladık. Anısı önünde saygıyla eğiliyorum.