25 Nisan 2024 Perşembe
İstanbul 23°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

İran kaynakları: 100’lerce Zarrab var, yedikleri çıkartılacak

Rafet Ballı

Rafet Ballı

Gazete Yazarı

A+ A-

Tayyip Erdoğan’ın başı dertte.

Dış destekli Cemaat hamlesini savuşturamıyor.

Yargıyı kendine bağlamak istedi. Batı “olmaz” deyince...

Delikanlılık gösterisi bile yapamadı.

Asıl seçmenini karşısına alamadı.

Sıkça yaptığı gibi: Boyun eğdi.

***

Erdoğan ay sonunda İran’da olacak.

İlginç bir tablo sergilenecek Tahran’da.

Yeni lider Ruhani. Eskimiş lider Erdoğan.

Masaya oturacaklar.

Ruhani: Amerikan karşıtı bir ülkenin lideri.

Erdoğan: Amerikan kampında.

Fakat: Batılı merkezlerde durum farklı. Erdoğan’a müttefik, Ruhani’ye düşman muamelesi yapılmıyor.

***

Batı medyasına bakmak yeterli.

Erdoğan: Hedefte. Her gün eleştirilen, suçlanan isim.

Ruhani: Kılıçlar kınında. Neyi, nereye kadar yapabilir? Anlamaya çalışıyorlar.

Sonuç: Erdoğan’ın geçmişine, Ruhani’nin geleceğine bakıyorlar.

***

Erdoğan’ın Tahran ziyaretinde neler olur?

Sonrasında ayrıntılı sunacağım.

Bugün Hasan Ruhani’yi yazacağım.

İran’ın reformcu yeni cumhurbaşkanını.

***

Konuştum. Bizim İslamcıların Ruhani’de kafaları karışık.

Gül-Gülen cephesi umutlu.

“Ruhani yeni İran’dır. Umuttur.”

“Dünyada kaos değil, uzlaşma arıyor.”

“Batının savaş istemeyen kuvvetleriyle çalışmaya istekli.”

“Kaos cephesi: ABD’de Neo-conlar, İsrail’de Likud cephesi, Suudi Arabistan. İran’da aşırı muhafazakârlar... Birçok ülkede uzantıları var.”

***

Erdoğan cenahı net değil.

Siyasi propaganda: Hani İran anti-emperyalistti? Gördünüz. ABD ile hemen uzlaştılar.

Mezhepçi propaganda: Tarihi Şii-Hıristiyan ittifakı geliyor. İslam dünyasında mezhep çatışması çıkaracaklar.

Buna rağmen: Erdoğan, Tahran’da dış destek arayacak.

Sonuç: İran’ı, Ruhani’yi analiz edemiyorlar.

***

Tahran’daki merkezi odaklar ne düşünüyor?

Bir anlamda “müesses nizam”. Yani “resmi görüş”.

Soruyorum: Ruhani İran’a yeni rota mı çizdi?

“Ruhani hükümetin başındadır (İran’da başbakanlık yok). İcracıdır. Karar iradesi yoktur. Kararlar başka düzeylerde alınır. Hükümet de uygular.”

Başka düzeyler: Dini Lider (Hamaney) ve etrafındaki kurumlar kastediliyor.

“Ruhani’nin şimdiki politikaları 3 sene önceki stratejik kararlara dayanıyor.”

“Ambargoda bir karar alınacak. Ruhani gelecek. Ahmedinejad dönemi kararı diye bozacak. İran’da bu mümkün olmaz.”

***

Ruhani ne yapmaya çalışıyor?

“Ahmedinejad, ABD’yle ilişkileri içinden çıkılmaz hale getirmişti. Ruhani, 7-8 sene önceki haline döndürmeye çalışıyor.”

“Yapılan, kısmi mutabakattır.”

“Ambargo hafifleyecek. Petrol satışı açılacak. Para transferi şeffaf yollardan olacak.”

***

İran ekonomisi zorda. Batı farkında. Niye tam sıkıştırmışken, bırakıyor? Ne verdiniz?

“Birincisi: İran daha Irak’la savaşta daha kötüsüne direnebildi.”

“İkincisi: Uranyumu %20 zenginleştirmeyi durdurduk.”

“Ama %5 zenginleştirme sürecek.”

Ne kazandınız?

“Nükleer teknoloji hakkımızı tescil ettirdik. Batı %5’e bile razı değildi. Şimdi kabul etti. Demek ki mesafe aldık.”

***

Tam mutabakat ne zaman olur?

Gülerek: “Bunu siz de, ben de göremeyiz.”

Bana ve kendisine mi kısa ömür biçti?

Krize mi uzun ömür, kararı siz verin.

Not: Uzun vadeli de olsa. İran’ın bölgesel uzlaşmayı konuşmaya kapı araladığını düşünüyorum.

***

Ruhani İran sisteminin dışında diyorlar?

“Türk medyası İran’ı hiç anlayamadı. Yine öyle.”

“Ruhani sistem dışı değil ki.”

“16 yıl Milli Güvenlik Yüksek Kurulu’nu o yönetti.”

Diğer görevleri.

İkişer dönem Savunma ve Dış Politika komisyonları başkanlığı.

Meclis Başkan Vekilliği.

Nükleer Başmüzakereci.

Düzenin Yararını Teşhis Konseyi üyesi ve Genel Sekreter Yardımcısı.

Teşhis Konseyi’ne bağlı Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanlığı.

Sonuç: Bütün görevler, “devlet çekirdeği” içinde.

***

Zarrab, Zencani, para transferindeki yolsuzluklar?

“Irak’la savaşta da bu tür 300’e yakın aracı ile çalışıldı. Silaha ihtiyaç vardı.”

“Hizmet ettikleri sürece, mesele yoktu.”

“Çizgiyi aştılar. Kendilerine çalışmaya başladılar.”

“Sigaya çekilip yedikleri çıkartıldı.”

“Şimdi de farksız. Böyle 100’lerce insan var.”

“Fakat şu şarkıcıya, bu kadına 50-100 bin dolarlık yüzük... Göz yummayız.”

“Hesap sorarız. Ama Türkiye’de değil. Tutuklarız, Tahran’da sigaya çekeriz.”