29 Mart 2024 Cuma
İstanbul 21°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

İran'ın AKP politikası: Zayıf Erdoğan iyidir

Rafet Ballı

Rafet Ballı

Gazete Yazarı

"Not"lara Suriye ile başlayacaktım.

İran bahsi de vardı. Fakat sonlardaydı.

Hasan Ruhani gelince plan değişti.

İran ön aldı. Bölgenin bütününde olduğu gibi.

* * *

Haklı bir soru:

Suriye ve Lübnan'a gidip de "İran yazmak" ne oluyor?

Zorunlu cevap:

Bir: İran'sız Ortadoğu yazılamaz.

İki: Hele Suriye ve Lübnan hiç olmaz.

Stratejik analizler bir yana.

İran'ı "sokak"ta bile görmek mümkün.

1979 İslam devriminin ürünü bu.

***

Bölgede dolaysız İran varlığını ilk 1990'da farkettim.

15 yıllık iç savaşın hemen ardından Beyrut'a gitmiştim.

Yaralı bir kent.

Bütün binalarda savaşın imzası: Kurşun delikleri.

Duvarları süsleyen posterler: Çoğu Humeyni'ye ait.

Lübnan'da doğaldı.

***

3 Haziran 2014. Cumhurbaşkanı seçimi için Şam'dayız.

Yüksek güvenlikli Dama-Rose otelinde.

Şam'ı bilenlere not: Eski Dedeman oteli.

Lobi, toplantı salonu kalabalık, hareketli.

Ağırlık İran cenahında. Parlamenter heyeti. Her seviyeden görevli.

İran ve "kapsama alanı"ndan çok sayıda gazeteci.

Sanki Tahran'daki İstiklal oteldesiniz.

***

Türkiye'den kimler vardı dersiniz?

Hiçbir parlamenter gelmeyi düşünmemiş.

Oysa 15 ülke temsilci göndermişti.

Uzman da göremedim. Medyadan gelenler sınırlıydı.

Aydınlık 1, Ulusal Kanal 2, Oda TV 1, Cem TV 1, Birgün 1.

***

İran cenahıyla devam edelim.

Röportaj dışı sohbetlerimiz oldu. Strateji konuştuk. Günceli de.

Bölgeyi sadece bilmiyorlar, yaşıyorlar. Hem de içeriden.

Bir ara "sıkışmışlık" içindeydiler.

Şimdi rahatlamışlar. Kendilerini "çıkış"ta görüyorlar.

İran'ın özeti: "Kazandık."

***

Türkiye bilgileri canlı: Belli ki takipteler.

İsim, parti, olay zikrediyorsunuz. "Dipnot" istemiyorlar.

Ağırlıklı gündem elbette AKP. Tayyip Erdoğan'la birlikte.

***

AKP'nin, Erdoğan'ın Suriye politikası?

Ağır sözler bekliyorsunuz. Fakat temkinliler.

Erdoğan'ın geri adımlar attığı inancındalar

Bir: "Artık Esad gitsin, gidecek demiyor."

İki: "Türkiye sınır geçişlerini kısıtladı."

İtiraz ediyorum: Kuzeydekiler nereden geliyor?

"Tek geçiş güzergahı Türkiye değil."

Özet: Tahran, Erdoğan'a yeni bir kredi açmış görünüyor.

***

İran-Erdoğan ilişkilerini Suriye'nin bakışı ne?

Önce bilgileri aktarayım.

Erdoğan, Ocak 2014'te Tahran'a gitti ya.

Hamaney'le görüşmesini anlattılar. Hamaney sert konuşuyor.

"Suriye bizim kırmızı çizgimiz. Büyük hata ettiniz. Geri dönün."

İddia: Erdoğan "kabul" yönünde tutum alıyor.

Bunun üzerine bir anlaşma imzalanıyor.

Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi (YDSK) kuruluyor.

Suriye, İran'ı uyarıyor: "Erdoğan güvenilmez."

***

Ruhani'nin Türkiye ziyaretinin gündemi?

Bir: YDSK toplantısı yapılacak.

İki: Bu çerçevede anlaşmalar imzalanacak.

Üç: "Suriye dosyası" da masada olacak.

***

AKP hükümetinin tavrı ne yönde gelişir?

Suriye: "Erdoğan'ın derdi para bulmak."

"Suud ve Katar'dan para alamıyor."

"Şimdi İran'dan para bekliyor."

Sonuç: Erdoğan'ın politikası paraya bağlı olacak.

***

Biliniyor: İran, Erdoğan'ı hep tercih etti.

2010'nun sonlarından itibaren araya soğukluk girdi.

Önce Kürecik radarı. Sonra Suriye ve Irak politikaları.

17 Aralık süreci Tahran'da endişe yarattı.

Amerikancı bir hükümet gelecek diye.

İran'a göre üçü de Amerikancı:

Kemal Kılıçdaroğlu, Devlet Bahçeli ve Fethullah Gülen.

***

Güvenilir bir Suriye kaynağının özeti:

"İran, zayıf bir Tayyip'in güçlü Amerikancılardan iyi olduğunu düşünüyor."