19 Nisan 2024 Cuma
İstanbul 14°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

IŞİD olayının perde arkası: Şii Hilali‘ne karşı Sünni set

Rafet Ballı

Rafet Ballı

Gazete Yazarı

A+ A-

Soru basit: IŞİD’in patronu kim(ler)?

Proje ne?

Herkesin cevabı: Karmaşık.

***

Tabloyu bulanıklaştıran IŞİD’in başrolde olması.

Görünüşte herkes örgüte karşı.

Sadece Rusya, İran, Suriye değil. ABD ve Avrupa da.

***

Batının pozisyonu için birinci elden bilgi vereyim.

Beşar Esad özel bir toplantıda açıklıyor.

Avrupa emniyeti, Suriye’yle temas kurmuş.

Ricacı olmuşlar.

El Kaide konusunda yardım istemişler.

Suriye nasıl bir karşılık vermiş?

Fırsat bulabilsem etraflı yazacağım.

Kaynağım: Esad’lı toplantıya katılan bir isim.

***

IŞİD’i nasıl bilirsiniz?

Suriye’de yaptıkları belli.

Katı şerait kuralları dayatıyor.

Kafa kesiyor. Kalp çıkarıp yiyor!

Özet: Bağnaz. Tekfirci. Ürkütücü. Güvenilmez.

***

Irak’ta yaptıkları ise: Şaşırtıcı.

Musul’daki kaynağım anlatıyor.

IŞİD’li ilk 48 saati:

Bir: “Vurma, kırma, çatışma yok.”

İki: “Ev baskınları, yoğun gözaltı görünmüyor.”

Üç: “Polis ve askerler... Silahları alınıp bırakılıyor.”

Dört: “Elektrik, su kesilmedi.”

Beş: “Dükkanların açık tutulması istendi.”

Altı: “Memurlar görev başına çağırıldı.”

Sonuç: “Terör aklı”nın işi değil bunlar.

***

IŞİD yayılıyor. Genişliyor. Hedefler tesadüfi değil.

Kimileri petrolle izah ediyor.

Petrol kuyuları. Boru hatları. Rafineriler.

Petrol: Harekatın finansmanı için lazım.

Gündelik hayatın sürdürülmesi için de.

Ayrıca: Bağdat kaynaklarını kesmek istiyorlar.

***

Fakat: Temel motif başka.

IŞİD’in hızla kontrol sağladığı vilayetlere bakalım.

Daha kuzeyde: Ninova (Musul).

Güneybatıda: Anbar (Ramadi, Felluce).

Güneye doğru: Selahattin (Tikrit).

Temel özellik: Sünni Arap nüfusun ağırlıkta olması.

***

Sonuç: IŞİD, adeta “Sünnistan” kuruyor.

Hatırlatma: ABD işgalinin hedefi de bu değil miydi?

Irak’ın üçe bölünmesi: “Şiistan, Sünnistan, Kürdistan.”

Tam: BOP-Büyük Ortadoğu Projesi haritasındaki gibi.

“Kürdistan”: Oluştu (Kerkük de artık denetimlerinde).

“Sünnistan”: IŞİD eliyle kurduruluyor.

Irak’ın geri kalanı da “Şiistan” oluyor.

***

Fakat: BOP’tan fazlası var.

BOP’ta Sünni devleti sadece Irak’taydı.

Suriye krizinden sonra “Sünnistan” genişletilmiş.

Suriye’yi de eklemişler. Alevi ve Kürt bölgeleri hariç.

Bu yüzden adı “Irak Şam İslam Devleti”.

“Şam” deyince biraz daha düşünmek lazım.

Suriye, Lübnan, Ürdün ve Filistin de tarihi olarak “Şam”dır.

Musul’dan Akdeniz’e uzanan bir “devlet” yani.

Bunları bir kenara not edelim.

***

Bir benzerlik daha.

Taliban: ABD, Suudi Arabistan ve Pakistan ortak yapımı.

Afganistan’da Rusya sonrası. Köklü partiler birbirini yiyordu.

Taliban bir anda orta çıktı.

Haftalar içinde Afganistan’da kontrolü sağladı.

Proje: ABD’nindi.

Taliban: Taşeron olmuştu.

IŞİD, sanki Taliban modelini tekrarlıyor.

***

Şimdi, en baştaki soruya dönelim.

IŞİD’i kim harekete geçirdi?

Tamam: Sünni-Şii çelişmesi var.

Sünnilerin yaygın şikayetleri de biliniyor.

Fakat: IŞİD onların temsilcisi olamaz.

Bir “devlet aklı”nın devrede olduğu anlaşılıyor.

***

Elimdeki bilgileri harmanladım.

Yorumları, yorumlarımı birleştirdim.

Vardığım sonuç:

Bir: Irak içindeki kuvvetlere bakalım.

IŞİD’den ibaret değiller.

Bazı Sünni politikacılar.

Şammar ve Cuburi gibi büyük Sünni aşiretler.

Çok zengin işadamları.

En önemlisi bazı Baasçılar işin içinde.

Saddam’ın yardımcısı İzzet El Duri mesela.

Musul Vali koltuğuna Haşim El Cemmaz oturtuldu.

Eski Baasçı. Saddam dönemi Yüksek Askeri Konsey üyesi.

“Devlet aklı”nın bir kısmı Baas’tan.

Gerisi “dış” destekçilerden.

***

İki: Bölgesel destekçiler.

Suudi Arabistan yönetimi.

Öncelikle, Bender Sultan’ın da içinde olduğu “Şahin” kanat.

İsrail’de Başbakan Netanyahu’nun Likud koalisyonu.

Ortak korkuları: İran ve Esad kazandı.

Bölgenin en baskın gücü artık İran.

İran’ın belirlediği Ortadoğu’da Suud ve Likud ayakta kalamaz.

Önce: Suriye’de kimyasal silah provokasyonu yaptılar (Ağustos 2013). Tutmadı.

Şimdi: IŞİD hamlesiyle, “Şii Hilali”ne karşı Sünni bir set kurmak istiyorlar.Iraktan Akdeniz’e.

Mezhep çatışması da kapıda.

***

Üç: Uluslararası destekçiler.

ABD yönetimindeki Obama’ya karşı çıkan ekip. Neokonlar.

Avrupa’da da uzantıları var.

Amaçları: Rusya ve İran’ı geniş bir “Sünni set” ile dizginlemek.

İran’a karşı Sünni dünyayı arkaya almak.

***

AKP: Şaşkındır. Acizdir.

***

Çıkmaz: Mezhepçi direniş.

Çare: Mezheplerüstü bölgesel bir direniş cephesi.

Öncelikle Türkiye-İran-Irak-Suriye arasında.