Kerkük: AKP sessiz ‘hayır’ diyen Bağdat
Fuat Masum bugün Ankara’da.
Irak’ın Kürt asıllı Cumhurbaşkanı.
Masadaki dosyalar kabarık.
Gündem: İkili ilişkiler + IŞİD.
***
Ziyaretten önce Irak’tan bir Türkmen kaynağım aradı.
Erbil’deki patlamayı sordum (17 Nisan).
ABD Konsolosluğu’na bomba konulmasını.
“Tuhaf” dedi, “kafam karışık.”
Oysa tahlilleri isabetlidir.
***
Sorun neydi? “ABD ve IŞİD” dedi.
Tikrit’ten başladı.
Irak ordusu bölgeyi IŞİD’in elinden kurtardı ya (31 Mart).
Kaynağım bir algısının altını çizdi:
“ABD, Tikrit’in kurtarılmasından rahatsız oldu.”
Sordu: “Hani ABD, IŞİD’e karşıydı?”
***
Iraklı kaynağımın iddiası şu:
“ABD’nin bir planı var. Bir de zamanlaması.”
“Her şey ona uygun olsun istiyor.”
“Öyle anlaşılıyor ki: Tikrit, ABD’nin zamanlamasından erken kurtarıldı.”
“Rahatsızlığı bundan.”
***
Sahadaki durum kaynağımı doğruluyor.
ABD, IŞİD’i 7 aydır bombalıyor (Eylül 2014).
Sadece Suriye/Resulayn’da (Kobani) sonuç verdi.
IŞİD geriletildi. Bölge PKK/PYD’ye teslim edildi.
***
Irak’ta IŞİD varlığı sürüyor.
Felluce: 2013 sonundan beri elinde.
Musul: 9 Haziran 2014’te girdi.
Ramadi: Kuşatma altında. IŞİD hamlesi sürüyor
Sadece kent merkezi Irak ordusunun elinde.
Yukarıda yazdım: Bir tek Tikrit’i kaybetti.
Onu da Irak ordusu başardı. ABD’nin rahatsızlığına rağmen.
***
Zaten: ABD’de şimdiden IŞİD sonrasını konuşuyor.
General David Petraeus. CIA eski Başkanı.
Irak ve Afganistan’da işgal komutanıydı.
Yeni konuştu: ABD’nin Irak’taki asıl kaygısı Şii milislerdi, IŞİD değil.
“IŞİD ortadan kalktığında İran destekli milisler, siyaset arenasında Lübnan’daki Hizbullah gibi kilit noktada olacaklar” dedi (20 Mart 2015).
***
Bölgeyi yeni dolaşıp gelmiş bir stratejist.
Yarı-resmi bir düşünce kuruluşunda uzman.
Irak ve Ürdün izlenimlerini anlattı.
En çok “Irak’taki Şii milisleri” sormuşlar.
Anladığım: ABD-İsrail-Suudi Arabistan, perdeleme yapıyor.
“Şii milisler heyulası”nı kullanarak.
Yemen’de olanlar da: Bunun tatbikatı.
***
Bir başka kaynağım. Irak kökenli.
Bağdat’taki temaslarını anlattı.
Biri önemli: Faleh Feyyaz.
Irak Milli Güvenlik Kurulu Müsteşarı.
Türkiye ile gizli diplomasiyi yürüten isim.
***
Kaynağım, Feyyaz’ın yakınmalarını onun ağzından aktardı:
“Bir: Türkiye bizi oyalıyor. Adım atmıyor.”
“İki: Ankara’ya Türkiye’deki IŞİD’çilerin listesini verdik.”
“Ya tutuklayın ya da iade edin dedik. Sonuç alamadık.”
“Üç: Petrol ticaretini Bağdat üzerinden yürütün diyoruz. Ankara yanaşmıyor.”
“Dört: Askeri yardım için liste istedik. Cevap yok.”
Bağdat’ın iddiaları böyle.
Ya AKP hükümetinin cevapları? Bilmiyorum.
***
Kerkük’ün statüsü Irak’ta temel meseleler arasında.
Biliniyor: IŞİD Musul’a girince, peşmerge de Kerkük’ü devraldı.
Dışarıdan görünen: Kerkük’ü bırakmaya niyetli değiller.
Barzani, geçenlerde iddialı konuştu: “Kerkük’e artık Irak ordusu giremez” (17 Şuat 2015).
***
Bağdat’tan dönen kaynağıma iki soru sordum:
Bir: Irak, Kerkük’ün Kürtlere bırakılmasına razı olur mu?
Cevabı terüddütsüzdü: “Hayır, hiçbir şekilde.”
İki: Ya Bağdat’ın tavrı?
Gülerek anlattı.
“Barzani Kerkük’ü bırakmayız dedi ya. Karşılığı ne oldu dersiniz?”
“Şii milis komutanı televizyona çıktı. Barzani’yle alay etti.”
“Dedi: ‘Sadece Kerkük’e değil, Erbil’e de gireriz.”
“Barzani ise, topukları kı..na vura vura kaçar.”‘
(Bölgede: Peşmerge savaşamaz diye yaygın bir kanaat varmış.)