29 Mart 2024 Cuma
İstanbul 14°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Ekonomik krize çözüm önerileri

Mustafa Pamukoğlu

Mustafa Pamukoğlu

Eski Yazar

Dolar almış başını giderken, reel sektör bunalıma girmişken, ülke olarak döviz açığımız 200 milyar dolarda ciddi bir tehlike yaratırken ve dış borçların çevrilemez hale gelmesi ihtimali artarken hâlâ kurlarda dalgalanma var, dolardaki köpük gibi ifadelerle mevcut sıkıntıyı önemsiz göstermek ve gerçekçi olmamak sorunları ağırlaştıran ve güven bunalımını körükleyen bir durum yaratmakta.
Bugünleri arayacağımız bir 2017 yılı kaygısı taşıyoruz. Bunun temel sebeplerinden biri dolardaki artışın ve yurtdışına para çıkışının yarattığı maliyet ve sorunların 2017’de net biçimde sırıtacak olmasıdır.

Peki, çözüm seçenekleri ne?
SİYASİ ÇÖZÜMLER

Siyasi çözümlerin anahtarı hükümet ve Cumhurbaşkanı’nda. Bizim önerilerimiz şöyle:
*Cumhurbaşkanı ekonomi danışmanlarını değiştirmeli. Danışmanlar sürekli yanıldılar. Bu nedenle daha gerçekçi danışmanlara ihtiyacı var.
*Cumhurbaşkanı düşük faiz ısrarından ve bu yolla Merkez Bankası'nı etki altına almaktan vazgeçmeli.
*Merkez Bankası Başkanı Külliye’ye giden-gelen değil, dünya merkez bankalarını, yatırımcı ve mali kuruluşları sık sık ziyaret eden bir başkan kimliğine bürünmelidir.
*Ekonomi Bakanı mutlaka değişmelidir. Ekonomik gelişmelere bu kadar ihtiyatsız kalan ve alay edercesine sözler sarf ederek ve bunu da piyasaya güven vermek olarak sunan bir ekonomi bakanının ekonomide güveni tesis edemeyeceği kanaatindeyiz. Mehmet Şimşek donanımında birkaç kişinin kabinede görev yapması sağlanmalı.
*TOBB-TÜSİAD-Ekonomik Birimler ve Hükümet topluma ve dünyaya birlik mesajı vermelidir.
*Cumhurbaşkanı ve tüm konuşan aktörlerin siyasi dillerini yapıcı ve iddiada sert ama ifadede nazik biçimde kullanmaları gerekmektedir. Bu önerimiz aslında gerçekçi bir öneri değil ama biz yine de söylemiş olalım. Çünkü bu üslupla halkı etkilediğini ve seçimleri her defasında bu dille kazandığını gören ve buna inanan bir Cumhurbaşkanımız var.
*İktidar, AB ile Avrasya karşılaştırmalarını daha dengeli ve fayda-maliyet analizleri bazında yaparak korku ve kaygı yaratmamalı.
*Dış politikada başka ülkelerin iç işlerine müdahale olarak algılanacak söylem ve iddialardan vazgeçilmeli. Saygın ve tutarlı bir dış politika izlenmeli.
*Başkanlık talebinden ve anayasa değişikliğinden vazgeçilmelidir. En azından rafa kaldırılmalıdır.
*OHAL artık uzatılmamalı ve bu durum şimdiden ilan edilmeli.
*İdam cezası ile ilgili dünyaya güven verici bir taahhütte bulunulmalıdır. Kesinlikle idam cezası gündemden kalkmalıdır.

PARA POLİTİKASI ÇÖZÜMLERİ
*Tüm topluma döviz varlıklarının devlet tarafından TL’ye dönüştürülmeyeceği ve el konulmayacağı veya tedbir uygulanmayacağı garantisi verilmelidir.
*Merkez Bankası mutlaka gram, gram değil doların ateşini düşürücü bir faiz artırımına gitmelidir.
*Döviz bazlı kamu taahhütlerinin ve sözleşmelerinin TL’ye dönüştürülmesinde açık pozisyon yaratacak bir dengesizliğe de yol açılmamalı. (Döviz yükümlülükleri-TL varlıklar) farkının hedge edilmesi de sağlanmalıdır.
*Merkez Bankası rezervlerimiz var,korkmayın laflarından vazgeçilmeli. Çünkü serbest kullanılabilir rezervlerimiz 100 milyar dolarlar değil 30 milyar dolar seviyesindedir.
MALİYE POLİTİKASI ÇÖZÜMLERİ

*Vergi oranlarını ve dolaysız vergilerin yükünü artırıcı uygulamalardan vazgeçilmeli.
*Vergi borçlarının yapılandırılması ciddi bir ödeme baskısı yaratacak. Bu nedenle taksitlerin ödenmemesi ihlalinin 2 kez olarak bırakılması ama hak ihlali için cari dönem borçlarının ödenme şartının kaldırılması.
*Geçici vergi kaldırılmalıdır.
*Varlık Barışı 31.12.2017 tarihine kadar uzatılmalı.
*Katma değer yaratmayan kamu yatırımlarına sırf iç talebi artırsın diye girilmemeli.
*Kamuda lale devrine son verilmelidir.
EKONOMİK POLİTİKA ÇÖZÜMLERİ

*Geniş katılımlı ortak akıl tarafından “Kısa ve Orta Vadeli Ekonomik Politikalar Planı” hazırlanmalı.
*Turizmin canlandırılması için acil önlemler alınmalıdır.
*Reel sektöre bankaların ihtiyat fonu olarak kullanacakları kefalet karşılığı kredi limitleri tahsisi sağlanmalıdır.
*Reel sektörün teşvik belgelerinden kaynaklanan yükümlülüklerinde önümüzdeki 1 yıl içinde zorlanmayacakları bazı önlemler alınmalıdır.

REEL SEKTÖRE TAVSİYELER
*Maliyetlerde ciddi tasarruflara gidin.
*Her gün bütçe ve nakit akış matematiği yapın.
*Atıl varlıklarınızı satıp nakde dönün.
*Satışlarınızı artırmak için müşterilerinizin ofislerine ve yurt dışına çadırlarınızı kurun. Satmaktan başka çareniz yok.
*Terörden yorulan Doğu ve Güneydoğu halkına ve bölgesine işsizlik ve finansman konusunda kısa vadede büyük destekler açıklanmalıdır.