19 Nisan 2024 Cuma
İstanbul 12°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

‘HAYIR’cılar kararlı! ‘EVET’çiler kararsız

İsmet Özçelik

İsmet Özçelik

Gazete Yazarı

A+ A-

Meclis’in yetkilerini tek kişiye devreden ve “denetimsiz başkanlık”öngören anayasa değişikliği teklifi Meclis Genel Kurulunda kabul edildi.
Anayasa “gizli oy” dese de oylamalar “açık”yapıldı. AKP “evet” dışındaki pulları toplarken, “geçersiz” oy kullanmaya karşı da önlem alındı. “Şüpheli”milletvekilleri uyarıldı ve “açık oy”kullandırıldı.
​ MHP’de de durum farklı değil. Bahçeli’ye yakın bir bayan milletvekili pul toplamakla görevlendirildi. Muhaliflere göre, açık “hayır”cılar dışında 3 milletvekili pul vermeyi reddetti. Geri kalan hepsi “evet”dışındaki pulları bu bayana teslim etti.

SIRA REFERANDUMDA

Şimdi gözler referandumda. 2 veya 9 Nisan tarihleri öne çıkıyor. Erdoğan kritik kararları hep yurt dışı gezilerinde verdi. Referandum tarihini de Afrika gezisinde belirleyecek gibi..!
Şimdi referandum hazırlıkları gündemde. Hem Saray’da, hem başbakanlıkta, hem de AKP genel merkezinde referandum için düğmeye basılmış durumda.
Devletin tüm olanaklarının seferber edileceği tecrübeyle sabit. Diğer bir deyişle “evet”kampanyasının masrafları, işçinin, çiftçinin, esnafın, sanayicinin, tüm vatandaşların ödediği dolaylı, dolaysız vergilerden karşılanacak.
​ Adı da “demokratik referandum” olacak!

‘KESİN EVET’ VE ‘KESİN HAYIR’ OYLARI

Şu aralar Türkiye ile ilgilenen herkes referanduma yoğunlaşmış durumda. Yabancı ülkeler, yerli, çokuluslu şirketler anket üstüne anket yaptırıyorlar. Önlerini görmeye çalışıyorlar.
​ İlk gelen bilgiler ilginç. Genelde “evet”oyları “hayır”a göre 1-2 puan yukarda görünse de “kesin” oylarda durum farklı. “Evet” yüzde 30’larda seyrederken, “hayır” oyları yüzde 40’larda.

‘HAYIR’CILAR NET

Yani, “hayır”cılar “hayır”konusunda net. Ancak “evet”çiler için aynı durum geçerli değil.
Bu durumu kamuoyu araştırma şirketleri yöneticilerine sordum. “Hayır’cılar kararlı, ‘evet’çiler kararsız” diye özetlediler. “Hayır” oylarının gerilemeyeceğini, ama “evet” oylarının oynak olduğunu bildirdiler.
​ SONAR Başkanı Hakan Bayrakçı ile de konuştum. Değerlendirmeleri özetle şöyle:

“HAYIR”DA KIPIRDANMA VAR

“2-3 yıl önce yaptığımız anketlerde, seçmenin yaklaşık yüzde 70’i başkanlığa karşıydı. Ama sonra bu oran yavaş yavaş düştü. 15 Temmuz’la birlikte başa baş hale geldi. Arkasından başkanlığa ‘evet’ diyenler öne bile geçti. Son bir iki haftada ‘hayır’ oylarında tekrar yükselme başladı. Bunda anayasa değişikliği Meclis’te görüşülürken yapılan tartışmalar ve televizyonlarda yayınlanan anayasa oturumlarının etkili olduğunu düşünüyorum”

MHP’NİN KAFASINDAKİ TEREDDÜT GİTTİ

“MHP tabanında tereddüt vardı. ‘Genel Başkan bir tavır aldı, onu ortada bırakmamak lazım’ havası esiyordu. Ancak MHP’deki Atilla Kaya, Yusuf Halaçoğlu, Sinan Oğan, ... ... gibi isimlerle Meral Akşener, Ümit Özdağ, ... gibi milliyetçilerin ‘hayır’ tavrı alması durumu değiştirdi. Ülkü Ocakları başkanlarının ‘hayır’ açıklaması da etkiledi. MHP’li seçmenin kafasındaki tereddütler dağıldı. MHP seçmeni ezici bir çoğunlukla ‘hayır”cı oldu.”

AKP’DE DURUM

“Anayasa ve başkanlık konusunda toplumda yaşanan gerginlik AKP seçmenini de etkiliyor. Gerilim istemeyen AKP seçmeni kararsız. Erdoğan’a denetimsiz bir başkanlık verilirse, ‘Ali kıran baş kesen’ olur endişesi doğdu.
​ Geçmişte Adalet Partisi, Anavatan Partisi, Doğru Yol Partisi, ... gibi merkez sağ partilere oy vermiş, şu anda da AKP’ye oy veren seçmen kaygılı. AKP’nin iktidarda kalmasını istiyorlar. Ama daha ilersini istemiyorlar. Bu nedenle de kararsız. AKP’deki ‘hayır’cılarda da kıpırdanma var.”

HAYIR OYU VERECEKLER KARARLI

“Şu anda ‘hayır’ oyu vermeyi düşünenlerin yüzde 80-90’ı kararını kesinleştirmiş durumda. Ama ‘evet’ oyu vermeyi düşünenler için durum net değil. Oylarının rengi gelişmelere göre değişebilir. Önümüzdeki 2 ayda tercihlerini değiştirebilecek seçmen bu kesim. Ayrıca hâlâ karar verememiş olan bir seçmen kitlesi de bulunuyor.”

MUHALEFET TUZAĞA DÜŞMEZSE

“Bana göre sonucu muhalefetin tavrı belirleyecek. Muhalefet AKP-MHP, CHP-HDP bloğu tuzağına düşmezse AKP referandumdan istediği sonucu alamayabilir.
Daha ekonomide yaşanan krizin referandum oylarına etkisi ortaya çıkmadı. AKP’ye oy veren iş dünyasında ciddi kırılmalar var. AKP’nin istikrarı, istikrarsızlık getirdi. Şimdi bu tartışılıyor. Krizin boyutu da sonuca önemli etki yapacak.” Durum şimdilik böyle..!