Bankalar Varlık Fonu’na devredilebilir mi?

6741 sayılı Kanun ile Türkiye Varlık Fonu Yönetim Anonim Şirketi ve Türkiye Varlık Fonu (TVF) kuruldu. Son zamanlarda da bazı bankaların bu Fona devredileceği dedikodusu ortaklıkta dolaşıyor. Bu mümkün mü? Neden devredilme ihtiyacı duyulsun? TVF yeni bir TMSF mi olacak? Bu sorulara yanıt aramak gerekiyor. Çünkü ekonomik kriz bankaları ciddi biçimde etkiliyor. Reel karlılıkları azalan bankaların sermaye rasyoları da düşüyor. Bankacılık kesiminde doğacak bir finansal krizin çözümü TVF ile bulunmak istenebilir.

**Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından; özelleştirme kapsam ve programında bulunan ve TVF’na devrine karar verilen kuruluş ve varlıklar ile Özelleştirme Fonu'ndan TVF’na aktarılmasına karar verilen nakit fazlaları.
**Kamu kurum ve kuruluşlarının tasarrufu altında bulunan ihtiyaç fazlası gelir, kaynak ve varlıklardan; Bakanlar Kurulu tarafından TVF’na aktarılmasına veya şirket tarafından yönetilmesine karar verilenler.
**TVF tarafından yurt içi ve yurt dışı sermaye ve para piyasalarından ilgili mevzuat kapsamında yer alan izin ve onaylar aranmaksızın sağlanan finansman ve kaynaklar.
**Para ve sermaye piyasaları dışında diğer yöntemlerle sağlanan finansman ve kaynaklar.
**İktisadi devlet teşekküllerinden, bunların müessese, bağlı ortaklık, işletme, işletme birimleri ile varlıkları ve iştiraklerindeki kamu paylarından, sermayesinin tamamı veya yarısından fazlası devlete ve/veya diğer kamu tüzel kişilerine ait olan ticari amaçlı kuruluşlardaki kamu paylarından, sermayesinin tamamı kamuya ait olan ticari amaçlı kuruluşların sahip olduğu hisse ve varlıklar, devletin diğer iştiraklerindeki kamu paylarından ve Hazine'ye ait paylardan Bakanlar Kurulu tarafından TVF’na aktarılmasına veya şirket tarafından yönetilmesine karar verilenler.
Dikkatinizi çekeriz; son kaynak 23.01.2017 tarih ve 29957 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 684 sayılı KHK'nın 9 uncu maddesiyle eklenmiştir.

TVF’na aktarılabilecek kaynaklar içinde yok yok.Buna bakınca bankaların sermayesindeki kamu paylarının bu Fon’a aktarılabileceği mümkün gözükmektedir.
Devlet bankalarını Fon’a aktarmanın yasal dayanağı var.Bugün Bakanlar Kurulu Kararı ile referandumdan evet çıkarsa Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile yapılabilir.

Özel bankalar da fona devredilmek istense veya şartlar devir olanağı yaratsa bu yasal olarak mümkün mü? Örneğin T.İş Bankası TVF’na devredilebilir mi?
İş Bankasının sahipleri şöyle: İş Bankası mensupları Munzam Vakfı yüzde 40.15, CHP yüzde 28.09, diğer üçüncü şahıslar ise yüzde 31.76 oranında ortaklar. Banka halka açık bir şirket ve Sermaye Piyasası Kanunu ile Bankacılık Kanunu’na tabi. Diğer yandan bir anonim şirket olduğundan özel hukuk hükümlerine tabi olup Türk Ticaret Kanunu esaslarına göre faaliyet göstermektedir. Bu nedenle İş Bankası gibi özel bir bankanın TVF’ye devredilmesinin önünde büyük yasal engeller var.

Bankalara el koyma Bankacılık Kanunu hükümlerine göre olur.
Önce kısıtlayıcı tedbirler uygulanır.
Bankacılık Kanunu’nun 70. maddesine göre banka tarafından 68'inci ve/veya 69'uncu maddelerde yer alan önlemlerin alınmaması veya alınan önlemlere rağmen sorunların giderilememesi ya da bu tedbirlerin alınması durumunda dahi sonuç alınamayacağının belirlenmesi halinde BDDK bankadan bazı kısıtlayıcı tedbirlerin uygulanmasını ister.
Sonra faaliyete son verme veya fona devir aşamasına geçilir.
Kanunun 71. maddesinde sayılan bir veya birkaçının varlığı durumunda kurul, bankanın faaliyet iznini kaldırmaya ya da kredi kuruluşunun temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimini, zararın mevcut ortakların sermayesinden indirilmesi kaydıyla kısmen veya tamamen devri, satışı veya birleştirilmesi amacıyla Fona devretmeye yetkilidir.
Bu hükümde geçen fon TMSF’dir. Böyle durumlarda TMSF yerine TVF geçebilir.

OLUR MU OLUR

Son 15 yılda yaşadıklarımıza bakarak bankaların TVF’ye aktarılmasının mevcut yasal düzenlemelere rağmen mümkün olabileceğini söyleyebiliriz. OHAL kararnameleri ile her şeyi yapmak mümkün. Üstelik neler görmedik ki, bunu da görmeyelim…