ABD’de bıçak giderek daha derin kesikler atıyor

Bugün çok kutuplu bir dünya gerçeği, ABD’nin siyasi ve ekonomik üstünlüğünün inişte olduğu, buna karşılık Asya’nın yükseldiği, artık Atlantik ülkeleri tarafından da kabul ediliyor.

YENİ DÜNYA DÜZENİ VE ABD

Yeni bir dünya düzeninin kurulduğu hemen her uluslararası toplantıda tartışılıyor. Taşlar yerinden oynadı. Yeniden yerleşiyor.

ABD’de yaşanan son olaylar da bu gerçeğin ABD içindeki dengelere yansımasıdır.

Hem uluslararası hem de ulusların içinde bu yeni düzenin kurulması konusunda esas olarak iki ana tasarım tartışması var.

Yükselen Asya’nın çözümü içeride millî, korumacı ve demokratik olmak, uluslararası alanda da kazan-kazan ilişkisini kurmak.

BESLENME DAMARLARI TIKANDI

Kuşkusuz emperyalist ülkeler bu yeni dünya düzeni gerçeğini bizim gibi ülkelerden farklı yaşayacaklardır. Ekonomilerinin ve siyasetlerinin beslendikleri damarlarda tıkanıklıklar yaşanıyor. Üreten ülkelerin alınterlerini eskisi gibi alıp iç ekonomilerine sus payı olarak bile aktaramıyorlar. Üretim ve tüketim kurulumları yapısal değişiklik geçirme sancıları çekiyor.

Bölüşüm ilişkileri giderek her kriz döneminin klasik kuralına uygun olarak çalışan kesimin üzerine ağırlaşarak çöküyor. En altta kalan en yoksullar, ülkesine göre göçmenler, en korumasızlar oluyor. Gelecek umutları tükenen gençlerin çıkış yolu bizim gibi ülkelerdeki gibi hiç değil elbette. Tıkanan zaten kendine bile yetmeyen nefesi tükenen sistemin onlara sunduğu tahmin edilebileceği gibi değiştiricilik, yaratıcılık, özgüven, yani üzerine gelenin “başlarına çuval geçirebilme” gücü ve kararlığı değil; karamsarlık, hiçlik, değersizlik, uyuşturucu, LGBT, her türlü bağımlılık ve en kötüsü her türlü dış oyuncuya alet olabilme zaafı…

Üretici güçleri çok tahrip oldu.

Ama yeniden güçlenmek istiyorlar.

KAYIPLARI EN BÜYÜK ÜLKE

ABD düzleminde bakarsak bu çelişkiyi en şiddetli yaşayan, kayıpları en büyük ülke. Ama koşullara teslim olması zaten düşünülemez. Ayrıca devrim kazanımları belleği de taze. Kurulurken yaşadıkları doğayla, İngiliz sömürgeciliğiyle, vahşi kapitalizmle mücadelelerinin ve çektikleri acıların deneyimleri ve izleri yeni sarsıntılarla yeniden bilinçleri uyarabilir. Filistin’e destek gösterilerindeki o gözü kara ve büyük ölçekli katılımlar bile bir işarettir.

ADALET İSTİYORLAR

Los Angeles’teki olaylar sırasında tutuklanıp serbest bırakılan ülkenin en büyük hizmet sektörü sendikası SEIU Kaliforniya (Service Employees International Union) ve SEIU-USWW başkanı David Huerta, olayları “Başıma gelenler benimle ilgili değil; bu çok daha büyük bir şeyle ilgili. Bu, bir toplum olarak nasıl bir araya gelip yaşanan adaletsizliğe nasıl direneceğimizle ilgili” şeklinde yorumluyor.

Huerta, hastaneden çıktıktan sonra yaptığı açıklamada şöyle diyor:

“Çalışkan insanlar, ailemizin ve toplumumuzun üyeleri suçlular gibi muamele görüyor. Hepimiz bu çılgınlığa topluca itiraz etmeliyiz çünkü bu adalet değil. Bu adaletsizlik. Ve hepimiz adaletin doğru tarafında durmalıyız."

Özellikle salgın döneminde çok bunaldılar. İşsizlik bir yana aç ve susuz kaldılar. Başta siyahlara karşı her zaman zaten yapılan olağan haksızlıklara karşı patlamalar oldu. Sonra sağlık sistemine ulaşmada orta sınıf emekliler vb derken işten atılan binlerce BOEİNG çalışanın grevleri… geldi. ABD ne uçaklarının bakımsızlıktan ve tecrübesizlikten düşüşüne engel olabiliyor ne de yangınlarını söndürebiliyor.

Toplum çöküyor.

Bıçak giderek daha derin kesikler atıyor.

Daha salgının ilk başladığı hafta devlet merkezinin bir ayaklanma karşısında nasıl savunulacağı tatbikatı yapılmıştı.

O zaman New York Times’ta küçük bir haber olarak yer almıştı. Ama anlamlıydı. Büyük devletler olaylara ve sonuçlarına stratejik ölçeklerde bakıyorlar ve gerçekçi davranıyorlar.

KÜRESELCİLER VE TRUMP YÖNETİMİ

Şimdilik tartışma iki çizgi arasında küreselcilerle Yeniden Büyük ABD’yi yaratmak üzere içte ve dışta toparlanmaya çalışan Trump yönetimi arasında gibi görünüyor.

Trump’ın hedefi, rakip olarak gördükleri Çin. Aldıkları bütün kararlar, atılan bütün adımlar buraya odaklanıyor. İsrail’in başında kimin olacağına da Ukrayna Savaşı’na bile bu açıdan bakıyor. Bu savaşlardan ve başka ülkelerin yönetimlerine ve ekonomilerine müdahalelerden nemalanan küreselcilerle ve ABD’nin çelik çekirdeğiyle hedefi farklılaştırıyor, çelişkiyi derinleştiriyor.

Alınan kararlar, örneğin gümrük tarifeleri içeride maliyetleri ve fiyatları tetiklediği için orta sınıfı da etkiliyor toplumsal tepkiler artıyor. Göçmen işçilerin ucuz işçi gücü olduğu da bir gerçek. Bizim ülkemizde bile öyle.

Bu Trump’ın seçim vaatlerinden biriydi. İstihdamı böyle artıracağını düşünüyordu.

SEÇİMLER VAR

2026’da seçimler var.

Küreselciler bu tepkilerden yararlanmak elbette isteyeceklerdir.

Unutmayın ABD’nin emperyalist çelik çekirdeğinin eli sık sık “başkan kanına” bulaşıktır. Epstein’ın bir MOSSAD kurumu olduğunu dünya alem biliyor, yalnızca birçok başka ülkenin yönetiminin tasarımına değil ABD içine de, başkanlara, bakanlara kadar elini kolunu uzatıyor. Elon Musk’la çelişki iki iş insanının… yok baskın kişiliklerin… çatışması filan diye bizim basında yorumlar yapılıyor. ABD’yi Hollywood filmlerinden tanıyorlar besbelli. O kadar basit iki şinin iradesine bağlanabilir mi ABD’nin yönetimi. Trump’ın yanına çok önemli bakanların yerleştirildiğinden, zamanı gelince iktidarın devralınacağından ad verilerek söz ediliyor…

Neresinden baksanız çürümüşlük kokuları geliyor.

BİR KIŞKIRTMA OLABİLİR Mİ

Trump’a karşı bir kışkırtma da planlanmış olabilir ya da en azından yararlanmak isteyeceklerdir. Ama ne zamandır söylüyoruz. ABD kuru bozkır gibi. Kıvılcım çaksa yangın çıkar.

Trump yönetimi bütün bunlarla başa çıkabilir mi…

O yola girişteki son çıkmaz ve belki bir başlangıç olacaktır.

Kaç vakitte?

Keşke işler bizdeki kadar olsa…

Olsa dünya beladan kurtulsa…

Zor.

Bize dönüp ne demek gerek?

Ha gayret!!