ABD’de işler nasıl gidiyor

Donald Trump 2025’in başında ABD Başkanı olarak ikinci kez göreve başladı. 9 aydır görev başında. Seçimler sırasında verdiği sözleri tutmaya çalışıyor. Ataklar yapıyor, geri çekiliyor. Kendi politikalarını uygulanır hale getirmeye çalışıyor.

Neydi Trump’ın sözleri?

● ABD artık borçlanmayacak,

● ABD üretmeye başlayacak,

● Paradan para kazanmaya devam edecek, ama aynı zamanda üretecek,

● İthalat azalıp, ihracat artacak.

Bizi ilgilendiren sözleri bunlar.

ABD’nin ikinci çeyrekte borçlanması artmadı. Çok hafif olmak üzere düşmeye başladı. 2025 yılı birinci çeyreğinin sonundaki 36 trilyon 214 milyar dolardan, ikinci çeyrek sonunda 36 trilyon 211 milyar dolara geriledi. Çok önemli bir gerileme değil ama yine de artmadı diyebiliriz.

İhracatta artış yaratamadı. İhracat rakamı hafifçe geriledi. İhracat artışı beklemek için henüz erken. Yatırımlar ve üretim sonrası ihracat gelebilir.

Buna paralel ithalatta ciddi bir düşüş var. İthalat kaleminde istenen yakalanmış. Dışarıya kan kaybı önlenmeye başlamış.

Sanayi üretiminde, ağustos ayında çok düşük de olsa bir artış var. Zaten bir anda artış beklemek kolay değil.

İstihdama gelince, işsizlik ağustos ayında hafif bir yükseliş yaşasa da yine de ABD’de işsizlik tarihsel düşük seviyelerde.

İhracat ve işsizlik haricinde olumsuz diyebileceğimiz bir de enflasyon rakamları var. Enflasyon ABD’de ağustos ayında yüzde 2,7’den 2,9’a çıktı. Buna rağmen FED çarşamba günü faizleri 0,25 puan düşürdü. Trump, FED Başkanı Powell’ın faiz oranlarını düşürmesi için büyük baskı yapıyor. Çünkü kamu borçlanması çok yüksek. Bu faiz oranları ile büyük bir faiz gideri baskısı altında. Kamu her yıl yaklaşık olarak 2 trilyon dolara yakın faiz ödemesi yapıyor.

Henüz yorum için erken. Daha gerçekçi ve doğru yorum için 2026 yılı ortalarını beklemek gerekiyor. Ancak yine de aşağıdaki şekilde düşünmek gerek.

Yukarıda çizdiğim tablo, ABD açısından her şey yolunda gibi bir izlenim veriyor. Trump kendi çizgisi açısından sanki bazı hedeflere doğru yönleri çevirmiş gibi görünüyor.

ABD NELERİ FEDA ETTİ?

Şu soruyu sormak gerek; ABD bu yöne doğru gemi rotasını çevirmek için neleri feda etti?

1-Atlantik İttifakı’nı dağılma noktasına getirdi.

2-Dünya ticaretinde çok ciddi belirsizlikler yaşanmaya başladı. Dünyada içe kapanma hızlandı.

3-Çin’e karşı bel bağladığı Hindistan dahi ABD’ye karşı tavır alma cesaretini göstermeye başladı.

4-Elde ettiği başarıların henüz sınırlı olması, ABD kamuoyunda tereddüte neden olmaya başladı.

5-Dünyada ve ABD içinde başlayan tereddütler rakip güçler yani küreselcileri daha cesur davranmaya itti.

6-ABD’nin en önemli ekonomik silahı ve geliri olan dolar yerine dünya merkez bankaları rezerv olarak hızla altın biriktirmeye devam ediyor. Avrupa Birliği tarafından yayınlanan rapora göre merkez bankaları altın rezervleri 36 bin tona ulaşmış durumda.

Sonuç olarak şunu diyebiliriz: Trump dünyada ezberleri bozmaya devam ediyor. Ancak artık neredeyse tüm güney ülkelerinde Atlantik Sistemi’ne karşı direnç yükseliyor. Atlantik Sistemi kendi içinde çatışıyor. Önümüzdeki yakın gelecek birçok ani gelişmeye gebe.