ABD’nin gemisi su alıyor! Dükkân kapandı! Yükselen Asya’nın gemisi hız denemeleri yapıyor! Karar zamanı

Washington DC'de 30 Eylül gece yarısı (ABD saatiyle) ABD federal hükûmetinin kapanması resmen başladı.

Bu durum, büyük ihtimalle yüz binlerce işçinin ücretsiz izne çıkmasına ve birçok hükûmet programının ve hizmetinin durmasına yol açacaktır. ABD ordusu, istihbarat kurumları, kamu hastaneleri, havaalanları ve hapishanelerde görevli personel, geçici bütçe kabul edilene kadar ücretsiz çalışmaya devam edecek. Temel hizmetler kapsamında çalışmayanlar ise süresiz izne ayrılıyor.

Kapanma, hükûmetin harcama tasarısının Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato'da geçmemesinden birkaç saat sonra gerçekleşti.

BU KAPANMA BAŞKA KAPANMA

2018'den bu yana ilk kez gerçekleşen bu kapanma, temel ekonomik verilerin yayınlanması ve küçük işletmelere kredi onayları da dâhil olmak üzere, temel olmayan bazı kamu hizmetlerinin durdurulacağı anlamına geliyor.

Kolluk kuvvetleri mensupları, askeri personel ve hava trafik kontrolörleri gibi temel çalışanlar iş başında kalacak, ancak kapanma süresince maaş alamayacaklar.

Sosyal güvenlik ve gıda yardımı ödemeleri devam edecek.

ÇOK SAYIDA ÇALIŞAN İŞTEN ÇIKACAK

Daha önceki kapanmalar sırasında yüz binlerce federal çalışan geçici izne çıkarılmış ve işe döndüklerinde geriye dönük maaşlarını almışlardı. Ancak bu kez Trump, mevcut fon kesintisini "çok sayıda insanı" işten çıkarmak için kullanmakla tehdit etti.

ABD Kongresi Bütçe Ofisi (CBO), federal hükûmetin finansman yetersizliği nedeniyle kapanmasının olası etkilerine ilişkin değerlendirmesini yayımladı.

GÜNLÜK KAYIP 400 MİLYON DOLAR

Hükûmetin kapanmasıyla yaklaşık 750 bin çalışanın ücretsiz izne çıkarılabileceği hesaplanıyor. Iowa Senatörü Joni Ernst “Tazminatlarının günlük toplam maliyeti yaklaşık 400 milyon dolar olacak.” dedi.

Bilindiği gibi bu kapanma ilk değil.

ABD hükümeti 1980'den bu yana bir düzineden fazla kez faaliyetlerini kısmen durdurmuştu.

Ancak bu kez kapanmanın başka bir anlamı var.

ABD ESKİ ABD DEĞİL

Eski kapanmalara benzemiyor.

Çünkü ABD eski ABD değil.

Giderek daha da güç kaybediyor.

Günlük 400 milyon dolar kayıplar bile zaten boğulmamak için debelenip duran ABD’yi etkileyecektir.

Trump'ın fon kesintisini kamu sektörünün önemli ölçüde küçültmek için kullanacağı tehditlerini yapmıştı. Başkan Donald Trump, Demokratların kendisine devlet kurumlarına daha fazla kesinti yapma konusunda “eşi benzeri görülmemiş bir fırsat” verdiğini söyledi.

Bu geçmişteki kapanmalardan daha farklı sonuçlar doğuracağı anlamına geliyor. Hatta kendi ifadeleriyle “çok yıkıcı” olacağı yorumları yapılıyor. Trump’ın “öncelikleriyle uyuşmayan” fonlar fırsat bu fırsat temelli sonlandırılabilir. İşten çıkarmalar kalıcı hale getirilebilir.

BÜYÜK AKSAKLIKLARA YOL AÇACAK

İşgücünde bir azalma, çalışanları işten çıkarmakla kalmayacak, aynı zamanda yaptıkları görevleri ve konumları da ortadan kaldıracaktır. Eğitim hizmetlerinden, Enerji bakanlığına, ulaşıma, gıda ve ilaç denetimine, NASA’ya kadar her alanda etkili olacaktır.

Bu da kuşkusuz ekonomide ve toplumsal ilişkilerde büyük aksaklıklara yol açma ihtimalini gündeme getiriyor… Üstelik bu kapanma, işgücü piyasasının sallantıda olduğu ve federal istihdamın satın almalar ve işten çıkarmalarla zaten azaldığı bir dönemde gerçekleşti. Ekonomistler, uzun süreli bir çıkmazın, federal istihdamın yerel ekonomileri desteklediği Washington, Maryland ve Virginia’yı ağır bir şekilde etkileyebileceği konusunda uyarıyor.

Üstelik ara seçimlere bir yıldan fazla bir süre kaldı. Siyasete, seçmen davranışlarına etkisi, kapatmanın ne kadar süreceği ve federal işgücünü ne kadar derinden değiştireceğine bağlı olduğu ileri sürülüyor.

DEBELENDİKÇE BATIYOR

Trump, Salı günü Beyaz Saray'da gazetecilerle konuşurken kapanmanın Demokratlar için hiç de iyi olmayacağı konusunda uyarmıştı.

Trump, "Kapanma sırasında geri döndürülemez, onlar için kötü ve onlar için geri döndürülemez şeyler yapabiliriz; örneğin çok sayıda insanı işten çıkarabilir, sevdikleri şeyleri kesebilir, sevdikleri programları kesebiliriz" demiş ve hükümet kapanmalarından "birçok iyi şey" çıkabileceğini vurgulamıştı.

Önümüzdeki dönem debelendikçe daha batan bir ABD görme ihtimali yükseliyor.

KULAĞA HOŞ GELİYOR AMA

Bu kulağa hoş gelse de Doğu Akdeniz bölgesinde yaşadığımızı unutmayalım.

Çare burada.

Yükselen Asya’nın kapısı.

Türkiye’de bu Yükselen Asya’nın kapısını tutuyor.

Hedefteyiz.

Her türlü.

“Dost” kahvemizin içine bir-iki damla sakinleştirici katmaya da kalkışabilir ya da Dedeağaç-NATO seçeneğini gündeme getirecek bir bahane arayabilir.

HER TÜRLÜ TEHLİKEYE HAZIR OLMALIYIZ

Yaralıdır, her şey beklenmelidir.

Gerçek bir nöbetçi gibi. Uyuklamak bile yasak olmalıdır.

Hata yapma lüksümüz yoktur.

Karar vereceğiz.

Kendi “meşruiyetimize” kendimiz mi karar vereceğiz… Aksinin adını bile ağızlarına almaya kalkışana haddini bildirecek miyiz… Yoksa yutkunup susacak mıyız…

ABD’nin su almaya başlayan teknesinde seyahate devam mı edeceğiz yoksa Yükselen Asya’nın hız denemeleri yapan gemisinin güvertesinden kaptanlığa aday olmaya mı…

Kolay karar.

UFUKTA TRÇ

Ufukta TRÇ ittifakının güvenli sahili görüldü bile.

Rota belli.

Türkiye’nin bütün partilerinin içinde sağlıklı gözler var.

Görüyoruz.

KAPANMALAR GİDEREK ARTIYOR

ABD'de hükûmet kapanmaları giderek yaygınlaşıyor. Trump’ın ilk başkanlık döneminde bu tür üç örnek yaşandı. Bunlar arasında, 35 gün süren Amerikan tarihinin en uzun kapanması da yer alıyor.

1995'te başkanlık döneminin sonlarına doğru 21 günlük bir kapanma yaşayan Bill Clinton, bu rekoru elinde tutuyordu.

Cumhuriyetçiler, Clinton'ın ilk döneminin yarısında hem Temsilciler Meclisi'nde hem de Senato'da kontrolü ele geçirmişti ve Medicare harcamalarını da sınırlayan bir bütçe geçirmek istiyorlardı. Benzer şekilde Barack Obama da 2013 yılında dönemin başkanının önerdiği sağlık yasası nedeniyle 16 gün kapalı kalmıştı.

Cumhuriyetçi başkan Ronald Reagan, başkanlığı sırasında en fazla kapanmaya tanıklık eden kişi oldu; 1980'lerdeki iki döneminde sekiz kapanma yaşandı. Ancak bunların hepsi nispeten kısaydı; en uzun finansman açığı yalnızca üç gün sürdü.