Araştırma koşulları (4)

Gazetemizde yer alan önceki üç yazıda araştırma iklimindeki gelişmelere değinilmişti. Bu yazıda daha sonraki gelişmeleri özetlenecektir.

GENÇLERİN KATILIMI

Danışmanı olduğum bir doktora öğrencisi bitişik bölümdeki 64 K’lık mikro bilgisayarı kullanarak bölgesel planlama ile ilgili tezini hazırladı. Değişen girdi veya ürün fiyatlarının, mevcut teknolojide, bölgenin ürün desenini nasıl etkileyeceğini ve bunun ekonomik sonuçları hesaplayan bir program geliştirdi.

Diğer bir doktora öğrencim bölgede yetiştirilen ürünlerle ilgili gübreleme araştırmalarından üretim fonksiyonlarını elde etti. Bu fonksiyonları kullanarak en ekonomik gübre dozlarını hesaplamış ve teknik teşkilatın önerdiği gübre miktarlarıyla karşılaştırmıştı. Bütün ürünlerde gereğinden fazla azotlu gübre kullanıldığı ortaya çıkmıştı.

Bir yıl süreyle ders vermek için Tokat Ziraat Fakültesine gittim. Orada bir bilgisayar sistemi kurulmasını sağladım. Hafta sonlarında gönüllü olarak araştırma görevlilerine bilgisayar kullanımı ve istatistik metotları konusunda kurslar verdim. Bazı memurlara da bilgisayarla yazı yazmayı öğrettim.

İNTERNETLE TANIŞMA

Birinci Körfez Savaşı başladığı zaman görev sürem bitti ve İzmir’e döndüm. O sırada E.Ü. Ziraat Fakültesine de bilgisayar sistemi kurulmuştu. İnternet ile tanıştım ve kullanmaya başladım. Aynı zamanda Ziraat Mühendisleri Odası Ege Bölge Şubesinin Yönetim Kurulu Başkanlığını yapıyordum. Oda adına İzmir’e içme suyu sağlayan Tahtalı Barajı ile ilgili bir basın açıklaması yapılacaktı. Basın görevlileri ile birlikte Gümüldür’e gittik. Gazetecilerden biri “ben artık sizin gibi gazete binasına gitmiyorum, yazılarımı gazeteye evden internet üzerinden gönderiyorum” dedi.

Beğenilen iki ağırbaşlı gazeteden birinin muhabiri ile sohbet ederken ben internetten ABD ve Irak ordularının askeri kapasiteleri hakkında bilgi edindiğimi söyledim. İnanmadı, fakülteye gelirse ona fiilen göstereceğimi söyledim. Kış günüydü, sırtımda koyu renkli bir palto vardı, muhabir benim bir boy fotoğrafımı çekti.

Muhabir daha sonra fakülteye geldi, internetten CIA’nin (ABD Merkezi Haberalma Örgütü) halka açık sitesinden verileri indirip kendisine verdim. Yabancı dil bilmediği için çevirisini de yaptım. Gazeteyi takip ettim, yazı çıkmadı. Araya bir bayram girdi hâlâ yok. Derken bir arkadaşım telefon ederek, “haydi hoca meşhur oldun gazetede boy resmin bile var” dedi. Gazetenin ekinde çıkan yazıyı arayıp buldum, tam bir skandal. Benim boy fotoğrafının altında “CIA’yı dize getiren adam” yazılı. Yazıda fakültenin adı geçtiği için dekan da bana sitem etti. Oysa ben üniversitemizin olanaklarını anlatmak istemiştim.

BÖLÜMDEKİ İLK BİLGİSAYAR

Ziraat Fakültesinin, Almanya’daki bir üniversite ile anlaşması vardı. Bölümden iki arkadaşımız orada doktora yaptı. Karşılığında iki Alman araştırıcı da bizim bölümde çalıştı. Turunçgiller ticareti ve yağ bitkileri ile iki proje yürütüldü. Bölüme turunçgiller projesinden monitörlü bir bilgisayar ve nokta yazıcı, öbür bir projeden de bir arazi otomobili hibe edildi. Bölümde kurulan bilgisayarı dönüşümlü olarak kullanmaya başladık ve işler biraz daha hızlandı.

Lotus 123 programını duyunca bir yüksek lisans öğrencisinin tezinde kullanmaya karar verdik. Bana “hocam siz bu programı biliyor musunuz?” diye sordular. “Hayır, bilmiyorum ama birlikte öğreneceğiz” dedim.

BECERİKLİ KİŞİLER

Fakültede iyi daktilograflar vardı. Çalışma saatleri dışında doktora ve doçentlik tezlerini onlar yazardı. Milimetrik kâğıtlara grafik çizmek beceri gerektiren bir işti. Bazı bölümlerde teknik resim çizen görevliler vardı. Muhasebe kısmında maaş bordrolarının hazırlanması uzun zaman alırdı. Bilgisayar bu işleri kolaylaştırdı, sıradan biri bu işleri ustasından daha iyi yapar hale geldi. Minitab gibi istatistiksel analiz programları, Excell gibi uygulamalar çoğalınca araştırmalarda hesaplamalar kolaylaştı ve hızlandı.

ÖZET OLARAK

Şimdi cebimizde taşıdığımız telefonla her an, dünyanın öbür ucuyla aracısız görüşebiliyoruz. Cebimizde dünyanın en büyük ansiklopedisinden daha fazla güncel bilgi var. Hesap makinesi, fotoğraf makinesi, daktilo, ses kayıt aygıtı, yönlendirme aygıtı, GPS, pusula, her türlü harita var. Müze koleksiyonlarına, pek çok edebi esere, bilimsel kaynaklara, sinema ve müzik kayıtlarına ulaşmak mümkün.

Yanımızda her dilden çeviri yapabilen bir çevirmen de var. Yapay zekâ gibi becerikli bir yardımcı da ortaya çıktı. Doğru ya da yanlış pek çok bilginin bulunduğu bu okyanusta kaybolmadan, araştırma olanaklarını akıllıca kullanalım.