Yandex
15 Kasım 2025 Cumartesi
İstanbul 14°
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Mersin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Birleşmiş Milletler 21. yüzyılda amacına uygun mu

Şule Perinçek

Şule Perinçek

Gazete Yazarı

A+ A-

Her yıl eylül ayında, devlet liderleri, dünyadaki sorunları tartışmak ve kararlar almak üzere New York'taki Birleşmiş Milletler'de bir araya geliyor.

BM Genel Kurulu, ABD’de New York City'nin Manhattan kentindeki East River kıyısında bulunan BM Genel Merkezi'nde düzenleniyor. 1949-1952 yılları arasında inşa edilen bina, BM'ye ait ve uluslararası alan olarak kabul ediliyor.

İlk altı BM Genel Kurulu oturumu, Londra'da başlamıştı. Daha sonra Paris gibi farklı şehirlerde gerçekleşti. Ancak 1952'den bu yana neredeyse tüm oturumlar New York'taki BM Genel Merkezi’nde gerçekleştiriliyor.

ABD emperyalizminin düdüğü eline aldığı zamanlar…

BM Genel Kurulu (BMGA) her yıl olduğu gibi eylül ayının ikinci salı günü, bu yıl 9 Eylül’de açıldı.

23 Eylül'de de, dünya liderlerinin BM Genel Kurulu'nda konuşma yaptığı Genel Tartışma başladı. 150'den fazla devlet ve hükûmet başkanı kürsüye çıkacak.

1955’te ilk tartışmayı gönüllü olarak açtığı için bir gelenek olarak ilk Brezilya, arkasından da “ev sahibi” ABD ikinci olarak konuşuyor. Bu yıl üçüncü Endonezya’nın arkasından Türkiye Cumhurbaşkanı dördüncü sıradaydı. Dünyanın birçok “gerçek” lideri olmaya adaylar kürsüye çıkacak ve 15 dakikalığına dünyaya seslenecek. Eksik olmasınlar canlı yayını BM sitesinden verecekler.

Birleşmiş Milletler 21. yüzyılda amacına uygun mu - Resim : 1

ÇOĞUNLUĞUN İKTİDARI KURULMALI

Oysa onlar karar verici olmak istiyorlar artık.

En azından kendi iktidarları konusunda.

Brezilya ve ABD arasında bilindiği gibi geçen hafta darbe planlamaktan suçlu bulunan eski ABD müttefiki Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro nedeniyle ilişkiler gergin. Daha ilk başta değişiklik rüzgarları BM salonunda esmeye başladı.

Daha ilk başta çok kutuplu dünya ve değişen dengelerin yarattığı sarsıntılar BM’nin anlam ve önemi konusunda soru işaretleri yaratmaya başladı.

Bütün kurumlarda değişiklik zamanı geliyor. NATO’da da başlayan çatırtılar her yerden duyuluyor, duyulacak. Dost düşman ayrımları da netleşmek zorunda.

Artık öyle hakemli tek efendili dünya olmayacak.

BM ESKİ DÜZENİN KURUMU

BM, II. Dünya Savaşı'ndan sonra kuruldu. Yeni bir dünya düzeninin kurucu kurumuydu. 1945'te 51 üyeden bugün 193 üyeye ulaştı. İki üye olmayan gözlemci ülke ise Filistin ve Vatikan.

BM'nin amacı gelecekteki “çatışmaları önlemek, uluslararası barış ve güvenliği teşvik etmek, uluslar arasında işbirliğini geliştirmek, insan haklarını korumak ve dünya çapında sosyal ve ekonomik kalkınmayı” desteklemekti…

Birleşmiş Milletler 21. yüzyılda amacına uygun mu - Resim : 2

ABD Mİ BARIŞ VE GÜVENLİK SAĞLAYACAK

Yazarken bile insanı gülümsetiyor.

Artık kimse BM'nin bu hedefleri yerine getirdiğini düşünmüyor…

Atlantik basınında bile yazılıp çizilmeye başladı.

193 ülkenin 192’si diyelim kabul etse, Güvenlik Konseyi’nde ABD düdük çaldı mı 192 oy çöpe!

Var mı böyle bir dünya!!

Böyle devam eder mi…

Sesler yükseliyor, yükselecektir.

Değiştireceğiz.

ABD Birleşmiş Milletler’de istikrarsızlık kaynağı

20 yıllık kıdemli NPR’nin (National Public Radio) diplomasi gazetecisi Michele Kelemen, 23 Eylül’deki haberine şöyle başlamış: “Bu yıl, dünya örgütü 80. yıl dönümünü kutluyor, ancak diplomatların kutlayacak pek bir şeyi yok. BM Güvenlik Konseyi, Rusya’nın Ukrayna’ya ve İsrail’in Gazze’deki Hamasa karşı yürüttüğü savaş nedeniyle çıkmaza girdi. BM’nin kendisi de büyük ölçüde ABD’den kaynaklanan malî kesintilerle karşı karşıya.” Fonların yüzde 40’ını kaybetmiş.

Arkasından da anlamlı şu soruları soruyor:

-BM 21. yüzyılda amacına uygun mu?

-BM Trump yönetiminin üstesinden gelebilecek mi?

BM'nin en üst düzey insani yardım ve acil durum yardım yetkilisi Tom Fletcher, BM sisteminin "bir fırtınayla karşı karşıya olduğunu" söylüyor.

KALKMAYA GÜCÜ KALMADI

Trump, fonları kesti ve ABD'yi Dünya Sağlık Örgütü ve UNESCO'dan çıkardı. Yoksulluk ve açlık gibi belaları sona erdirmek için yol gösterici olan BM'nin “Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini” reddediyor ve bunlardan sözeden her türlü karara karşı oy kullanıyor.

Düşünce kuruluşu Uluslararası Kriz Grubu'nun BM Direktörü Richard Gowan, "ABD inanılmaz derecede küçük düşürücü bir şekilde davranıyor." diyor.

Bize kalırsa ABD zaten 80 yılda düşeceği kadar düşmüş.

Kalkmaya gücü kalmamış.

Nitekim New York Fordham Üniversitesi'nde ders veren BM uzmanı Anjali Dayal, “ABD'nin BM'de önemli bir güvence sağlayıcıdan gerçek bir istikrarsızlık kaynağına dönüştüğünü” söylüyor.

BOZUK DÜZEN

Dayal, NPR'ye yaptığı açıklamada, "ABD, BM'nin çalışmalarının en tepesinden en altına kadar, yoksulluğun azaltılması, kamu sağlığı, cinsiyet eşitliği gibi BM'nin çalışmalarının temelini oluşturan alanlarda aktif olarak bunları bozmak için çalışıyor." demiş.

Birleşmiş Milletler’de çoğunluğun iktidarını oluşturma zamanı geliyor.

Ya da belki “bozuk düzeni” yıkıp yenisini kurmak…

Çin'in artan etkisi! Herkes dükkanı Asya’da açıyor

ABD, BM kurumlarına sağlanan fonları kesip bazılarını devre dışı bırakırken, uzmanlar Çin'in devreye girdiğini söylüyor. Ancak finansal açıdan değil. BM Uluslararası Kriz Grubu'ndan Richard Gowan, “Çin, ABD'nin şu anda geri çektiği türden büyük ölçekli bir finansal destekle ortaya çıkmayacak,” diyor. “Çin'in bunu yapmasına gerçekten gerek yok. ABD orada olmadığı için, sadece doğal olarak nüfuz kazanıyorlar.”

Xi Jinping, Kovid-19 küresel salgını sırasında diğer liderler gibi BM toplantılarına video konferansla katılmıştı. Genellikle gelmiyor. Bu yıl da Başbakan Li Qianq Çin’i temsil edecek. Rusya Devlet Başkanı Putin de uzun süredir Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’u toplantıya gönderiyor.

Soğuk Savaş döneminde BM Genel Sekreteri olarak görev yapan U Thant'ın torunu Burmalı diplomat Thant Myint-U, NPR'ye yaptığı açıklamada, BM'nin sadece Başkan Trump yüzünden değil, "ilgisizlik krizi" ile karşı karşıya olduğunu söyledi. "BM'ye lafta da olsa bağlılık gösteren ülkeler bile BM'ye siyasi olarak pek yatırım yapmıyor." dedi.

Anlayacağınız Bor’un pazarı geçti.

Herkes dükkanını Yükselen Asya’da açıyor.

Birleşmiş Milletler 21. yüzyılda amacına uygun mu - Resim : 3

Kısa hisseler! Saflar belli oluyor

- İspanya, İsrail destekli 823 milyon dolarlık roketatar anlaşmasını iptal etti.

Madrid'in Gazze çatışmasına yanıt olarak duyurduğu "ek önlemler" arasında, İsrail'e savunma ekipmanı taşımak için İspanyol hava sahasından geçen tüm uçakların yasaklanması da yer alıyor.

- Körfez ülkeleri, İsrail'in Katar'a düzenlediği saldırının ardından füze savunma alanında işbirliğini artırma sözü verdi.

Emekli Kuveyt Hava Kuvvetleri Albayı Zafer El Acemi, Breaking Defense'e yaptığı açıklamada, “Son saldırılar, Körfez'in ortak güvenliği konusundaki tartışmaları yoğunlaştırdı ve kritik hava ve füze savunma açıklarını ortaya çıkardı.” dedi ve ekledi: “Siyasi bölünmeler resmi bir Arap-NATO'sunun oluşmasını engelleyebilir.”

Körfez İşbirliği Konseyi'nin Ortak Savunma Konseyi'nin özel oturumunda, bir Körfez İşbirliği Konseyi üyesine yapılan saldırının tüm üyelere yapılmış sayılacağı belirtilerek beş taahhütte bulunuldu: Açıklamaya göre, istihbarat paylaşımının artırılması, görüntü paylaşımının artırılması, erken uyarı sistemleri üzerindeki çalışmaların hızlandırılması, savunma planlarının güncellenmesi ve ortak tatbikatların yapılması gibi adımlar atılacak. Körfez İşbirliği Konseyi altı ülkeden oluşmaktadır: Suudi Arabistan Krallığı, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Bahreyn, Katar ve Umman.

Açıklamada, “Ortak Savunma Anlaşması hükümleri uyarınca Körfez ülkelerinin güvenliği bölünemezdir.” denildi.

- İsrail Hava Kuvvetleri Komutanı’na İngiltere'yi ziyaret etmesi için özel dokunulmazlık verildi.

İsrail Hava Kuvvetleri Komutanı Tomer Bar, İngiltere'ye yaptığı gizli seyahat için onu savaş suçlarından tutuklanmaktan koruyan “özel görev” sertifikası aldı.

- Üst düzey İngiliz İşçi Partisi yetkilisi, İsrail silah firması lobicisiyle evlendi.

Pearson Engineering, İsrail Hükûmeti’ne aittir. Şimdi, İşçi Partisi Genel Sekreteri Hollie Ridley'nin kocası tarafından yönetilen bir lobi firması tuttu.

Birleşmiş Milletler