Kara harekâtına hangi ülke ne diyor?

Gündem Suriye’nin kuzeyindeki PKK unsurlarına kara harekâtı. Türkiye’den konuyla ilgili üst üste açıklamalar geliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, pazartesi Hükümet toplantısından sonra yaptığı açıklamada “Ülkemizin sınırlarını 30 kilometre derinliğinde bir güvenlik şeridiyle koruma altına alma kararımız, yaşadığımız her hadiseyle biraz daha güçlenmektedir” dedi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da, Suriye’ye kara harekâtı ile ilgili, “Farklı şekilde operasyonlar yapılabilir. Yarın, haftaya veya her an olabilir” diye konuştu.

PKK’nın Suriye kolu YPG’nin başındaki Ferhat Abdi Şahin (Mazlum Abdi) ise Türkiye’nin hazırlıklarını ciddiye aldıklarını, her an bir harekât beklediklerini belirtiyor.

RUSYA VE İRAN: YAPMASANIZ İYİ OLUR

Gidişatı anlayabilmek için bu operasyon ile ilgili Suriye’de kuvvet bulunduran ülkelerin yaklaşımlarına bakalım. Öncelikle Türkiye’nin Astana’daki ortaklarından başlayalım: Rusya ve İran, resmi açıklamalarında “Türkiye’nin sınırlarındaki güvenlik kaygılarını giderme hakkına sahip olduğunu” vurguluyor ancak “kara harekâtı yapmasanız daha iyi olur” diye yorumlanabilecek şekilde bir kara harekâtına itiraz ediyor.

ABD: HAREKÂT, ASKERLERİMİZİ DOĞRUDAN TEHDİT EDİYOR

ABD ise, kara harekâtına, daha doğrusu, Türkiye’nin PKK/ YPG’ye her türden operasyonuna cepheden karşı çıkıyor. ABD’nin bölgeden sorumlu CENTCOM Sözcüsü Türkiye’nin Pençe Kılıç harekâtıyla ilgili yazılı açıklama yayınladı. Sözcü Albay Joe Buccino, Türkiye’nin operasyonlarının "IŞİD’in yeniden ortaya çıkmasına hizmet ettiğini" ileri sürdü. Buccino Washington Post’tan David Ignatius’a yaptığı açıklamada ise, ABD’li askerlerin bulunduğu yerin 130 metre yakınındaki bir bölgenin de Türkiye tarafından hedef alındığını belirtti. CENTCOM Sözcüsü, Türkiye’nin düzenlediği hava operasyonlarının bölgedeki Amerikalı askeri personele yönelik bir tehdit oluşturduğunu kaydetti. Pentagon ve Beyaz Saray Basın Sözcüleri de, “Türkiye’nin saldırı- larının Amerikan personelinin güvenliğini doğrudan tehdit ettiğini” vurgulayan açıklamalar yaptılar.

Öte yandan Harekât devam ederken, 23 Kasım’da ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley’in, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler’i telefonla aradığı ve Amerikan askerinin güvenliği konusunu görüştüğü basına yansıdı. (VOA, 23 Kasım 2022)

MESELENİN ÖZÜ

ABD, Türkiye’nin harekâtını önlemeye çalışırken Rusya ve İran’ın, önceki harekâtlarda da olduğu gibi, Türkiye’ye “Bu işi Suriye ile çözün” önerisini getirdiği görülüyor. Ama öncekilerden daha farklı olarak bu kez yeni bir durum var. Türkiye henüz diplomatik düzeyde olmasa da istihbarat örgütleri aracılığıyla doğrudan görüşmeler yürütüyor. Ayrıntıları bilmiyoruz fakat bildiğimiz şu: Bu görüşmelerin gündeminde birinci sırada PKK/YPG’nin Suriye’nin toprakları üzerindeki ABD destekli işgalini sona erdirmenin yol ve yöntemleri aranıyor. Bu konuda iki ülke de nesnel olarak aynı noktada. Meselenin özü, bunu öznel düzleme taşımak, yani iki ülke arasında bu nesnel konumlanışa uygun olarak işbirliği yapmak. Bu, kilitleri açacak anahtardır. Bu işbirliğinin yapılması durumunda, Rusya ve İran da destekleyecektir. Çünkü, bazı çevrelerin iddia ettiğinin aksine bu durum, İran ve Rusya’nın da çıkarınadır. Türkiye ile Suriye işbirliği, ABD’nin mevzi kaybetmesini sağlayacak, hatta İkinci İsrail projesini tarihe gömecek yolu açacaktır.