Kritik soru: Suriye ve Irak’ın birliğinden vaz mı geçtik?

24 Temmuz: TSK hava operasyonları başladı. Geniş çevrelerce öngörülmüyordu. “Yeni” bir durum bu.Sonuçları olacak.***Hükümetin beklentisi ve öngörüsü de böyleymiş.Ahmet Davutoğlu gazete genel yönetmenlerine konuştu. Vurguları tam da bunu işaretliyor:Bir: “Eminim gerek Türkiye’deki, gerek bölgedeki aktörler 23 Temmuz ile 25 Temmuz’un iki ayrı dönem olduğunu fark etmişlerdir.”İki: “Gücünü etkin şekilde kullanan bir Türkiye’nin mevcudiyeti Suriye’de, Irak’ta, bölgede denklemi değiştirecek sonuçlar doğurur.”İddiası: TSK harekatları “Türkiye ve bölgede yeni şartlar ortaya çıkarttı”.Beklentileri: “Herkesin bu şartları doğru okuması... Kendi konumunu gözden geçirmesi.” (Bak: Radikal-Murat Yetkin, 27.7.2015).***Davutoğlu’nu artık tanıyoruz. En idealini konuşur.Tayyip Erdoğan gibi değildir. Nüansları ihmal etmez.Fakat mesele şu: Olanı mı söylüyor, olması gerekeni mi?Bugüne kadarki pratiğine bakarsak, ikincisi.Yani: Olması gerekenin arkasına “irade” koymuyor.Özeti: Söylemesini biliyor, fakat yapamıyor.Sonuçta: Toplam “devlet iradesi” belirleyici olacak. ***Şimdi “yeni durum”a bazı tepkilere bakalım.HDP: Biten “açılım”a sığındı.Bekleneni yaptı: Meşruiyet zemini olarak “barış”ı seçti.Erken seçime kadar böyle yürümek isteyecek. Aksi takdirde oy kaybedeceğinin farkında.Fakat: Zorda. Durduğu zemin daraldı.“Hata”ya zorlanacak.PKK saldırıları, kazandığı yeni oyları uzaklaştırır.En önemlisi: Siyasetteki el bebek/gül bebek konumunu kaybeder.***PKK: TSK harekatını beklemiyordu. Sürpriz oldu.Nasıl karşılık verecek, henüz karar veremedi.Topyekûn hamle ihtimali zayıf.Irak’taki varlığı: Kara harekatı olmazsa ciddi kayıp vermez.Fakat: İstihbarata dayalı nokta operasyonlar etkili olabilir.Görünen plan: Örgütün Türkiye’den çekilmesi isteniyor.Olmazsa “zor” devreye girecek.***PKK’nın asıl sorunu siyasi. ABD şemsiyesi altına girmişti.Türkiye’de, Irak’ta, Suriye’de hızla yükseltiliyordu.Bir tür dokunulmazlık kazanmıştı.Şimdi: Kapsamı henüz belli değil. Fakat dokunuluyor.Sonuçta: En azından “sınırlanacağı” anlaşılıyor.***Suriye: Şimdilik anlamaya çalışıyor.İran: Cepheden karşı çıkmadı.İran Dışişleri Sözcüsü Merziye Afham konuştu:“Terör gruplarına karşı her türlü eylem, terörizm kurbanı olan ülkelerin devletleriyle koordineli şekilde yapılmalı.”Yani: Bölge devletleriyle birlikte hareket et.Terör kurbanı devletler kim: Öncelikle Suriye ve Irak.***Barzani: Kesinlikle mutlu.Rakip Kürt partileri tarafından kuşatılmıştı.Doğuda: Talabani’nin partisi ve Goran tarafından.Kuzeyde ve batıda: PKK.Beka sorunuyla yüzyüzeydi.***AKP, içeride PKK dışı çevrelerle görüşüyor.Muhafazakârlar ve Barzani çizgisindekilerle. Hafta sonunda Ankara’ya davet edildi.“PKK baskısından bunalmıştık” dediler.TSK harekatına bakışları: “Kaçınılmazdı.”Yani onlar da memnun.***“Yeni durum”un temel zaafı: Dış ilişkilerde.Tavizlerle ABD’nin rızası alındı.Fakat: “Kukla devlet” ve “koridor” ABD projesi.ABD’yle birlikte ABD projesine karşı nasıl mücadele edilecek?Görüntü şu:Türkiye: Meselesi IŞİD değil. Asıl PKK sorununu çözmek istiyor.ABD: IŞİD üzerinden bölgenin haritasını değiştirmeye çalışıyor.Sürdürülemez bir durum.Ya ABD ya da Türkiye: Biri ağır basacak.***Asıl kritik soru şu:Irak ve Suriye’nin siyasi birliği: Türkiye için hâlâ kırmızı çizgi mi?Korkarım: AKP o mevziyi çoktan terketti.Soru: Ya “devlet” nerede duruyor?Göreceğiz.Türkiye komşuların bölünmesine “evet” desin. Hele “rol” de alsın.ABD için gerisi teferruattır.Çünkü: Türkiye demokratik yoldan bölünmeye gönüllü demektir.***Dikkat: Davutoğlu tekrar “Suriye destanı”ndan söz etti. Elbette kendilerinin yazdığı.