29 Mart 2024 Cuma
İstanbul 21°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Küresel zorluklara karşı, küresel ortaklıklar

Ali Rıza Taşdelen

Ali Rıza Taşdelen

Gazete Yazarı

Başta Almanya ve Fransa olmak üzere Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin, Atlantik kampından uzaklaşarak Avrasya’ya yönelişi, önemli bir ivme kazanıyor. “Atlantik kampı” dedik ama artık bu deyimi kullanmanın ne kadar doğru olduğunu tartışmak gerekir. “Batı” da öyle! Avrupa ve ABD’yi aynı sepetin içine koyarak “Batı” ifadesini de sorgulama zamanı gelmiştir.
Bugün yaşanan gerçeklik “Atlantik” kampının ana unsurları olan Avrupa ile ABD arasındaki makasın giderek açıldığı yönünde. Dolayısıyla ABD’den uzaklaşan ve Asya’ya yanaşan Avrupa demek daha doğru olur. ABD dünyada yalnızlaşırken Avrupa’sı ve Asya’sıyla, yani batısı ve doğusuyla Avrasya ete kemiğe bürünen bir gerçeklik olma yönünde hızla ilerlemektedir.
AVRUPA-ASYA ZİRVESİ
Geçen hafta, Brüksel önemli bir zirveye ev sahipliği yaptı. Avrupa-Asya Zirvesi (ASEM). Bu yıl 12’incisi düzenlenen zirvenin konusu: “Avrupa ve Asya: Küresel Zorluklara Karşı, Küresel Ortaklıklar”. 30 Avrupa ülkesi ve aralarında Çin, Rusya, Japonya ve Hindistan’ın da bulunduğu 21 Asya ülkesinin lideri bir araya geldi. Zirveye katılan liderlerden bazıları: Çin Başbakanı Li Kiçiang, Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Rusya Başbakanı Medvedev ve Almanya Başbakanı Merkel.
Açıklanan sonuç bildirisine baktığımızda, ABD ile AB arasındaki sorunlara paralel konuların öne çıktığını görüyoruz. Ve bu sorunları başta Çin, Rusya ve Hindistan olmak üzere Asya ülkeleriyle birlikte çözmek isteyen bir Avrupa var karşımızda. Almanya Başbakanı Merkel: “ASEM Zirvesi, dünyanın 3’te 2’sinin çok taraflı düzene ve kurallara dayalı serbest ticarete bağlı olduğunu gösteriyor” açıklaması.
ÇÖZÜM AVRASYA’DA
ASEM Zirvesi, bir kez daha çözümün Avrasya’da olduğunu gösterdi. Çin’e ve Avrupa’ya karşı bir ticaret savaşı başlatan ABD Başkanı Trump’ı, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) şiddetle eleştirince, Trump DTÖ’den ayrılma restini çekmişti. ASEM sonuç bildirisinde, DTÖ’ne tam destek mesajı var.
Bildiride, “çok taraflı dünya düzenine” vurgu yapılmış ve “Son dönemdeki uluslararası gelişmeler, ASEM’in çok taraflı küresel düzen için oynadığı kilit rolü ortaya koyuyor.” ifadesine yer verilmiş.
İran nükleer anlaşmasından tek taraflı çekilen ve İran’a ambargo uygulayan ABD, Avrupa ve Asya ülkelerinin tepkisini almıştı. ASEM sonuç bildirisinde “İran ile diplomatik diyalog desteklenmeli, yaptırımlar kaldırılmalı” denilerek, İran nükleer anlaşmasına destek verilmesi gerektiğinin altı çizilmiş.”Bu anlaşmanın korunması, uluslararası anlaşmalara riayet edilmesi anlamına gelir ve aynı zamanda uluslararası güvenlik, barış ve istikrarı destekler.” ifadeleri yer almış.
Avrupa ile ABD arasındaki diğer bir anlaşmazlık “Paris İklim Anlaşması”. Bilindiği gibi, ABD Başkanı Trump bu anlaşmadan çekilmişti. Bildiride, “Paris İklim Anlaşması’na uyumlu bir şekilde tüm ülkelerin acil ve etkili bir şekilde harekete geçmesi gerekiyor.” denmiş.
Sonuç bildirisinde, Teröre karşı mücadelenin önemine dikkat çekilmiş, radikalleşmeye, terör finansmanına ve yabancı terörist savaşçılara karşı mücadele konusunda iş birliğini artırmada kararlı oldukları belirtilmiş.
İSTANBUL’DA AVRASYA BULUŞMASI
Bir Avrasya zirvesi de 27 Ekim Cumartesi günü İstanbul’da gerçekleşecek. Türkiye’nin ev sahipliğinde Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya lideri Putin, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve Almanya Başbakanı Merkel başta Suriye ve İdlip mutabakatı olmak üzere, bölgemizdeki sorunları ele alınacaklar. Fransa ve Almanya’nın Rusya ve Türkiye ile bir araya gelmesi bir Avrasya buluşmasıdır.