Mardin Artuklu Üniversitesi’ne ve bilim emekçilerine sorular

Mardin Artuklu Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kadri Yıldırım, bir yıl önce şu bilgiyi veriyordu:
“30 Kişilik Kürdoloji kadromuz var. İstişare halinde bir takvim dahilinde problem çıkmadan devlet okullarında da hem hoca hem ders materyali hazırlanması açısından altyapı hazırlayabiliriz.” (Aydınlık, 4 Ekim 2013)
MERAK KONUSU
Sayın Rektör Yardımcımızın ve 30 kişilik kadrosunun alfabe, hayat bilgisi gibi ilköğretim kitapları dışında, hangi uzmanlık, hangi Kürtçe bilim kitaplığı ve hangi birikimle ve kaç yüzyılda üniversite ders kitabı hazırlayacakları merak konusudur.
Dicle Üniversitesi Genel Sekreteri Prof. Dr. Sabri Eyigün, aynı günlerde ayağımızı yere basmamıza yardımcı olacak bir uyarıda bulundu:
“Okullarda Kürtçe eğitim alan bir kişi devlet kurumlarında Türkçe hizmet verecekse, bu sıkıntı yaratabilir. Resmiyette bir kullanım alanı yoksa, rağbet görmeyeceği gibi karşılığını da bulmayacaktır. İlkokuldan liseyi tamamlayana kadar Kürtçe eğitim alan bir kişi üniversitede ne yapacak? Mezun olduğunda aldığı eğitimin gereğini yapacağı bir iş alanı bulacak mı?” (Aydınlık, 4 Ekim 2013)
BİLİM DİLİ NEDİR NASIL OLUŞUR
Konu, bütün üniversitelerimizi, bilim kurumlarımızı, eğitim uzmanlarımızı ilgilendiriyor: Bilim dili nedir, nasıl oluşur?
Bu soru Türkiyemizin önüne gelmiş bulunuyor. Özellikle anadille eğitim talebini öne süren AKP, CHP, PKK, BDP, HDP gibi partilerin, milletvekillerinin, yurttaşların, Kürtçe eğitim için harekete geçen F cemaati okulu Yağmur Koleji’nin yanıtlarını merakla bekliyoruz, yayınlamaya hazırız.
CİDDİ BİLİMSEL TARTIŞMAYA ÇAĞRI
Aslında Aydınlık bu tartışmayı yapmalı. Özgürlük Meydanı sayfamızı bu konuya açmalıyız.
Lütfederlerse, TBMM Anayasa Komisyonu, Anayasa Uzlaşma ve Milli Eğitim Komisyonları ve Meclis Genel Kurulu da bu konuları gerçeklik zemininde görüşmeli.
Aşağıdaki soruları, bilim ve eğitim kurumlarının, sözlü ve yazılı yayın organlarının değerlendirmelerine sunuyoruz:
AYAĞIMIZI YERE BASMAK İÇİN SORULAR
- Bilim dili nedir?
- Bugün yeryüzünde hangi dillerle bilimsel çalışma yapılıyor?
- Bilim dilleri hangi tarihsel-toplumsal süreçlerde, nasıl oluştu? Örnekler?
- Bir dille eğitim yapabilmek için, o dilin bilim dili olması şart mıdır? Bilim dili olmadan eğitim dili olur mu? Bunun örneği var mı?
- 21. yüzyılda, bilim dili olmayan bir dil, bundan sonra bilim dili haline getirilebilir mi? Bunun için şartlar nedir, gerekli olan nedir?
- Bilimsel çalışma yapılmamış, bilimsel eser üretilmemiş bir dille, eğitim yapılabilir mi?
- Bilim kitaplığı olmayan bir dille ilkokul, orta öğretim ve üniversite ders kitapları yazılabilir mi?
- Kurmançca veya Zazaca bilimsel çalışma yapılmış mıdır? Örnek var mı?
- Kurmançca veya Zazaca yazılmış bilim kitabı var mıdır? Tarih, iktisat, hukuk, sosyal bilimler, fen bilimleri, yerbilimi, gökbilimi, tıp, doğa bilimi, zooloji, farmakoloji, kazıbilimi vb. alanlarda?
- Kurmançca veya Zazaca bilim kitaplığı var mı?
- Kurmançca veya Zazaca yazılmış, alfabe dışında ders kitapları var mı, örnekler?
- Irak’ın kuzeyinde ilkokuldan sonra Kurmançca diliyle niçin eğitim yapılamıyor? Kurmançca eğitim dili olarak niçin yasaklandı, niçin Soranca yeğlendi?
- Irak’ın kuzeyinde üniversitelerde derslerin büyük çoğunluğu niçin Arapça ve İngilizce, fakat Soranca değil?
- Irak’ın kuzeyinde Arapçadan Sorancaya çevrilen yasalar niçin yetersiz bulundu, niçin hukuk pratiğine cevap vermedi?
- Bugün Türkiye’de Kürt kökenli yurttaşlarımız yerelden çıkınca, hangi dille anlaşıyorlar?
- Zazalar için Türkçe eğitim mi kolay, yoksa Kurmançca veya Soranca mı?
- Kurmançca veya Zaza dilleriyle eğitim yapacak orta öğretim kurumları ve üniversite kurmak mümkün mü?
- Mümkünse, Irak’ın kuzeyinde ilkokuldan sonra niçin Kurmançca diliyle eğitim yapılmıyor?
- Türkiye’de Kurmanç veya Zaza diliyle öğretim yapılsa, bu okulları bitirenler eğitimlerine hangi dille devam edecekler?
- Türkiye’de Kurmanç veya Zaza dilleriyle eğitim görenler, eğer Irak’ın kuzeyinde üniversite eğitimine devam edeceklerse, birkaç dersi Soranca dilinden okumak için Sorancayı nasıl ve nerde öğrenecekler?
- Kendal Nezan Duhok’ta yapılan Kürt Dili Semineri’nde ancak iki kuşak sonra Soranca diliyle “Standart Kürtçe” oluşacağını söyledi. İki kuşak 60 yıl olduğuna göre, bu 60 yılda eğitim nasıl olacak?
- Türkiye Kürtleri için Soranca yabancı dil olduğuna göre, yurttaşlarımız bu dili nasıl ve nerde öğrenecekler?
- Kürtçe eğitimi savunan KESK’in yaptığı araştırmaya göre, Güneydoğu’da yaşayan yurttaşların yüzde 58’inin anadili Türkçe, ancak yüzde 31’inin anadili Kurmançca, yüzde 6’sının Zazaca ve yüzde 5’inin Arapça olduğu saptandı. Anadili Kurmançca olan yüzde 31’in ezici çoğunluğunun ekonomi, siyaset, hukuk ve bilim dilleri ise Türkçe. Bu koşullarda Kurmanç diliyle eğitim, bu insanların hangi sorunlarını çözecek, bu insanları hangi konumlara itecek?
- Türkiye’de Kurmanç diliyle eğitim gören yurttaş, bu eğitime Kuzey Irak’ta dahi Kurmanç diliyle devam edemeyeceğine göre, üniversiteyi nerde okuyacak?
- Irak’ın kuzeyinde dahi Kurmanç diliyle üniversite eğitimi yapamayanlar, Türkiye’de ne yapacak?
KİTAP

İncelemek için görselin üzerine tıklayın