Musul operasyonu kim için?

Şu aralar Musul operasyonu çok konuşulmaya başlandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Musul’u gündeme getirdi.

Çin’den gelirken Musul harekatından söz etti. ABD ile Musul’da ortak çalışabileceklerini vurguladı.

IŞİD YİNE MANİVELA

CIA ve MOSAD’ı çıkarırsanız IŞİD’den geriye fazla bir şey kalmayacağını hep söyledik. ABD IŞİD’le yeri geldi Bağdat yönetimini, yeri geldi Erbil yönetimini terbiye etti. IŞİD öyle bir örgüt ki ABD ne isterse onu yaptı.

İngiltere’nin ünlü düşünce kuruluşu Chatham House 2015 yılında yaptığı analizde, 2016 yılında IŞİD’in elinde bulundurduğu yerleri yavaş yavaş bırakacağını, 2017 yılından itibaren de bölgede marjinal bir grup haline geleceğini belirtmişti.

İngiliz devletine ve istihbaratına yakınChatham House’un söyledikleri analizden çok ABD-İngiliz planlarını yansıtır. Şu anda gelişmeler bunu doğruluyor.

BARZANİ’İN HESAPLARI

Son iki yıldır Barzani ve PKK, IŞİD’i temizleme adı altında alanlarını genişletti. Kerkük’te fiili durum yaşanıyor. Musul vilayetinin bazı bölgeleri de Barzani’nin kontrolüne girmiş durumda.

ABD, Barzani’nin Musul operasyonunda daha fazla rol üstlenmesini istiyor. Doğal gaz yataklarının da bulunduğu bu bölgeleri garantiye alma peşinde. Bağdat yönetimi ise Barzani’nin planlarına soğuk.

SORU ŞU

Bağdat’tan gelen Iraklılarla, Kerkük’ten, Musul’dan gelen Türkmenlerle görüşüyorum. Hepsinin kafasında kuşkular var. Musul operasyonundan endişeliler.

“Musul operasyonu ile IŞİD temizliği mi yapılacak, yoksa Barzani’nin toprakları mı genişletilecek?” diye soruyorlar.

Bağdat yönetiminin de bu konuda endişeleri var.

TÜRKİYE KİMİN YANINDA?

Türkiye Musul operasyonunda Barzani ile işbirliği içinde. Barzani ile yapılan petrol ve doğalgaz anlaşmaları olduğu söyleniyor. Bazı firmaların adı geçse de asıl ortaklar, herkesin bildiği sır!

Türkiye bugüne kadar Bağdat yönetimini hiç hesaba katmadı. Barzani ve ABD ile birlikte hareket etti. Bedeli de ağır oldu. Yurtdışı müteahhitlik sektörünün ve ihracatçıların yaşadıkları ortada.

DOĞALGAZ YATAKLARI

Irak’ta zengin doğalgaz yatakları var. Ama şu ana kadar çıkarılmış değil. Saddam döneminde Rusya Irak’la 40 milyar dolarlık doğalgaz anlaşması yaptı.

Türkiye de bu konuda girişimde bulundu. Irak Petrol Bakanı Muhammed Raşit Amir Türkiye’ye dosttu. Dönemin Dış Ticaret Müsteşarı Kürşad Tüzmen’le yapılan görüşmelerde 25 milyar dolarlık anlaşma imza aşamasına getirildi.

Bağdat’ta gerçekleştirilecek Türkiye-Irak Karma Ekonomik Komisyon(KEK) toplantısında imzalanacaktı. Bağdat’ta görev yapan Ticaret Müşaviri Şevket Ilgaç her şeyi gözden geçirmiş ve olgunlaştırmıştı. Her şey tamamdı.

Türkiye adına imzayı dönemin Devlet Bakanı ve Türkiye-Irak KEK Eş Bakanı Edip Safter Gaydalı atacaktı. Ankara Esenboğa’dan uçak hareket edecekken Dışişleri Bakanlığı nöbetçi memuru bir yazı getirdi ve Gaydalı’ya verdi. Dönemin Dışişleri Bakanı İsmail Cem doğalgaz anlaşmasının imzalanmasına karşı çıktı.

Sizin anlayacağınız ABD istemedi.

Eğer o anlaşma imzalansaydı Türkiye şu anda hak iddia edecekti.

ARAP TOPRAĞI KAYBEDİLİRSE

Bölgeyi yakından tanıyanlar iyi bilir. Arap topraklarının başka bir milletin eline geçmesi istenmez. Kudüs hala Arapların acısıdır. Şimdi buna Kerkük eklenmek üzere. Arkasından Musul gelirse bölgede gerilimin artacağı kesin.

Hiçbir Arap ülkesi bunu kabul etmez. Türkiye desteklerse düşman safında değerlendirilir. Bedeli de çok ağır olur!

ABD’DEN TEHDİT

ABD devletine yakın Wall Street Journal gazetesi dış politika yazarı Bret Stephens Suriye ve Irak’la ilgili değerlendirmeler yaptı. Suriye ve Irak’ın kuzeyini ABD savaş uçaklarının korumasını önerdi.

Bret Stephens Türkiye’nin ikna edilmesini de istedi.

İkna yöntemi de satırlarında gizli. ABD savaş uçaklarını işaret etti.

ABD açıkça tehdide başladı.

Manzara bu! ABD’nin planı belli. Ama, “Musul’da ABD ile ortak çalışabileceklerini” söyleyenlerin planını ise henüz bilmiyoruz.