Sınırda üretiyoruz Batıya satıyoruz

Altıözü, Hatay ve Suriye sınırında bir dağ ilçesi. Zeytinleri meşhur. Yurtdışından yoğun talep var. Zeytinyağı üreticisi Yılmaz Dönmez, “Zeytinimizin aroması, Akdeniz rüzgarlarından ve toprağından geliyor” dedi.

Dönmez’le, Al Şifa Zeytinyağı fabrikasında buluştuk. Üçüncü kuşak olarak yürüttüğü işletmeyle ilgili Dönemez, şöyle konuştu: “Daha önce bu işi ilkel şartlarda yapıyorduk, aylarca süren bir üretim yapılırdı. Sebebi günlük üretim kapasitesinin 5 veya 10 ton civarında olmasıydı. 1994 Yılında Türk sanayicileri zeytin yağı fabrikası teknolojisine geçtiler, biz de artık bu yeni teknoloji ile çalışmaya başladık. 2000’li yıllarda dolum tesisleri kurup Arap ve Ortadoğu ülkelerine dökme yağ ihracatı yapmaya başladık. Şu anda işleyemediğimiz ürünü İspanya ve Avrupa’ya gönderiyoruz. Orada ambalajlanıyor, katma değerinden de işçiliğinden de onlar faydalanıyor.”

Dönmez, zeytin işine bulaşanın başka iş yapamayacağını söylüyor, “Para kazan kazanma, artık ticari anlamı olmaz.”

DEVLET DESTEĞİ KAZANDIRIYOR

“Türkiye’de zeytinyağı çok pahalıya satılıyor, kalite güzel, rekolte çok yüksek, her şey çiftçinin lehine görünüyor” dedi Dönmez, ancak devlet desteği yetersizdi: “İspanya ile ambalajlamada rekabet şansımız çok zayıf, ihracatçısı 1 avronun üzerinde destek alıyor, dolayısıyla istediği zaman mal bulabiliyor. Bizde de bir destek var, ama Avrupa ihracatçısı 5 lira alırken, biz 1,5 kuruş alıyoruz. Bu şartlarda dış piyasada rekabet etmek mümkün değildir. İspanya’da programlı hareket ediyorlar, kooperatifleşme var. Örneğin, bir kooperatif 150 bin ton zeytinyağı üretebiliyor ki nerdeyse bizim ülkemizdeki rekolteye eşit.”

Devlet desteği yetersiz kaldığı halde, ihracatın yüzde 60’ı ambalajlı yapılıyor ve ağırlıklı olarak Almanya’ya satılıyor. Amerika’da çok önemli bir sabun pazarı oluşturmuşlar.

ÜRETİM MERKEZİ OLACAĞIZ

Dönmez, bazı ağaçlarının 15 yıllık olduğundan söz ederek, yaklaşık 5 yıl sonra zeytin üretiminin merkezi olacaklarını söyledi. İlçede 10 bin ton üretim yapıldığını da belirten Dönmez, şöyle konuştu: “Kaymakamımız tamamen zeytinciliğe yönelik projelere imza atıyor, bu da bize moral ve şevk vermektedir. On yıllık, yirmi yıllık hatta yüz yıllık üretim programları yapmamız gerekiyor. Kayıp çok büyük ve doğrudan vatandaşın cebine yansımaktadır. Bu anlamda planlı ekonomiye çok ihtiyaç var, Türkiye genelinde buna önem verilmesi gerekiyor.”