Tahran ziyaretinin perde arkası- Doğalgaz hesaplarında bir şeyler dönüyor

Erdoğan'ın Tahran ziyareti nasıl geçti?

Bazı bilgilere ulaştım.

***

Ama önce ortam.

AKP dar bir geçitte.

İçte ve dışta ateş altında.

İktidarının en riskli günleri.

***

Ziyaret öncesinde Tahran'dan destek geldi.

Hem de örtülü değil, açıkça.

İran Türkiye'ye baktı.

Kendine göre mevcut seçenekleri tarttı.

Gül? Cemaat? Kılıçdaroğlu?

Erdoğan, ehven-i şerdi.

Dostluk mu, hesap mı?

Cevap basit: Diplomaside duygu olmaz.

***

Ziyaret gündemi kabarıktı.

Suriye, radar, Irak, ambargo vs.

Fakat beklentiler yüksek değildi.

Aradaki soğukluğun bitmesi.

Hele Suriye'de mutabakat öngörülmüyordu.

Ama: En azından ilerleme, yakınlaşma umuluyordu.

***

Erdoğan'ın ziyaret trafiği.

Görüşmeleri:

Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri.

(İran'da başbakanlık yok. Dolayısıyla Erdoğan'ın resmi muhatabıydı.)

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani.

Dini lider Ali Hamaney.

Protokol olması gerektiği gibiydi.

Fakat:

Ruhani ve Hamaney görüşmeleri kısa sürmüş.

İran tarafının iddiası böyle.

Doğruysa mesajdır: "Rahatsızlıklarımız var."

***

Hamaney'le görüşmeden küçük bir ayrıntı.

Program: Kabulde "aile protokolü" uygulanacak.

Emine Hanım da yer alacakmış.

"Hicablı (örtülü) ya. Hamaney'in özel sempatisi var."

İddia: Sadece Tayyip Erdoğan kabul edildi.

Bu da bir "mesaj" imiş: "Fazla özel değilsin."

***

Görüşülen konular.

Ticaret hacmi hedefi: 30 milyar dolar.

Yeni değil: Abdullah Gül'ün ziyaretinde ilan edilmişti.

Durum:

2011: 21.5 milyar dolar.

2012: 13.5 milyar dolar.

(ABD ambargosuna uyarsak böyle azalıyor.)

***

Doğalgazda fiyat indirimi: Tahran yine "hayır" demiş.

Biliniyor: İranı yönetenler çıkarlarını sıkı gözetirler.

Mevcut durum (bin metreküpte):

Azerbaycan gazı: 335 dolar.

Rusya: 425 dolar.

İran: 490 dolar.

İran'ın mazereti: "Gazımız en kaliteli. Fire az."

***

Tuhaf bir iddia ortaya attılar:

"Bizim fiyata rüşvet eklenmiyor."

Ne demekse?!

Azeri ve Rus gazında "artı" rüşvet mi var?

Varsa, hangi hesaptan nasıl ödenebiliyor?

Açıktan ödemeler kitabına uyduruluyorsa...

"Kendi hesabına" aktarmalar yapılıyor mu?

Botaş ve TPIC'ın hesapları?

Bilenler mutlaka bakmalı.

Soru çok.

Ya da Tahran kafa mı karıştırıyor?

***

Gelelim "Suriye dosyası"na.

Tahran, önceden Ankara'yı uyarıyor.

"Suriye'de görüş ayrılığımız derin. Konuyu hiç açmayın."

Fakat: "Tayyip Bey durumu algılayamadı."

"Nasihat etmeye... İnsan hakları dersi vermeye kalkıştı!"

İran kaynaklarının iddiası:

"Cevabını aldı. Bombaladık."

Erdoğan'ın çıkışı ziyareti tatsızlaştırmış.

Diğer görüşmeleri gölgelemiş.

***

Ziyaret bilançosu?

"Hiçbir ilerleme sağlanamadı."

Soru: Erdoğan dönüşte basın toplantısı yapmadı. Sebep bu mu?

***

İran kaynaklarından son notlar:

"Erdoğan kendisini yalnızlaştırdı.

"Dostluklarını koruyamıyor. Hiç dostu kalmadı."

Erdoğan-Cemaat kavgası:

"Cemaat elbette ABD desteğini aldı."

"Ama ABD'nin gücünü abartıyorsunuz."

"ABD desteği olmasa da Cemaat harekete geçerdi."

"Cemaat'in hedefi Erdoğan'ı yıkmak. Fakat başaramayacak."

"İlk hamleyi aslında Erdoğan yaptı: Dershaneler konusu."

"Sıra 'Işık Evleri'ne gelecek. Erdoğan açık etti. 'İnlerine gireceğiz' dedi. 'İn, Işık Evleri'dir.'"

"Dershaneler ve evler: Cemaat'in insan kaynağı zeminidir."

"Bunları kaybederse, çöker."