Tarihi İzmir Elektrik Fabrikası müze olsun!
İzmir’in tarihi Elektrik Fabrikası tekrar özelleştirmeye açıldı. 1989’dan bu yana atıl durumdaki fabrikayı fare ve yılanlar bastı. Özelleştirmeye karşı çıkan siyasi partiler ve vatandaşlar, fabrikanın müzeye dönüştürülmesini talep ediyor
Tarihi İzmir Elektrik Fabrikası tekrar özelleştirme kapsamına alındı. 10 bin 720 metrekarelik alanda bulunan fabrika için bir milyon lira isteniyor. 16 Nisan 2019’da yapılacak ihaleye toplumun farklı kesimlerinden tepki geldi. Ortak talep 1989 yılından bu yana kullanım dışı olan fabrikanın müze olması.
Türkiye’nin linyit kömürü ile üretim yapan ilk tesisi ve elektrik santrali olarak tarihe geçen farbrika devreye giridiği 1928 yılında sokak aydınlatmasının elektriğe çevrilmesini sağladı.
Fabrika, 26 Şubat 1998 tarihinde tapuya düşülen kayıtlarda ‘Korunması Gerekli Kültür Varlığı’ olarak tescillendi. 61 yıl aralıksız hizmet verdi. Türkiye’nin linyit kömürü kullanan ilk enerji üretim tesisiydi.
TBB’NİN ÖNERİSİ
Türkiye Barolar Birliği (TBB) İzmir Elektrik Fabrikası’nın özelleştirme kapsamından çıkarılarak Türkiye’nin ilk iklim değişikliği müzesi olması önerisinde bulundu. Öneriye, Elektrik Fabrikası’nın eski müdürü Süha Tarman, Vatan Partisi İzmir İl Örgütü ve CHP İzmir Milletvekili Bedri Serter’den destek geldi.
ESKİ MÜDÜR: DÜNYA TEKNOLOJİSİYLE EŞİTTİK
Fabrikanın 1963 yılında müdürlüğünü yapmış olan 81 yaşındaki Elektrik Mühendisi Süha Tarman, fabrikanın kurulumunun ardından ilk olarak Alsancak bölgesinin aydınlatıldığını anlattı. Tarman şöyle konuştu: “Ardından 5 bin kilowatt gücüne erişti. O zamanlar dünya teknolojisiyle beraberdik. Sonraları 40 bin kilowatt santral oldu. ESHOT tarafından İzmir ulaşım sistemine elektrik verdik. 1987 yılında İzmir Belediye’sine aitti sonra Etibank’a teslim edildi. Yine 1987’de kapatıldı.”
Fabrikanın fare ve yılan gibi hayvanların istilasında olduğunu anlatan Tarman, “Fabrika teknik müze olmalıdır” diye konuştu.
RANTA KURBAN OLAMAZ!
Bedri Serter, “Bu tarihi binayı ve arazisini ranta kurban ettirmeyeceğiz. Şehrin simgesi olabilecek yapıların basit birer bina gibi özelleştirilerek yok edilmesinin önüne geçilmelidir. Tarihi Havagazı Fabrikası, önemli bir kültür merkezi haline dönüştü. Burası da bu şekilde değerlendirilmeli” dedi.
Fabrikanın İzmir tarihi için önemli olduğunu ifade eden Serter, şöyle devam etti: “Kentin merkezinde yer alan, tarihi olarak büyük bir anlam ve önem taşıyan elektrik fabrikasının, alelade bir taşınmaz gibi sınıflandırılarak, tam da yerel seçimler öncesinde ihaleye çıkarılması çok büyük bir talihsizliktir.”
Serter, “Dikey, gökdelen tipi yapılaşma ile bu arazinin rantının peşinde olanlar bilmelidir ki bu bina ve arazisinin tek sahibi İzmirlilerdir” diye konuştu.
Vatan Partisi’nden destek: Vatan Partisi İzmir İl Sekreteri Erdem Şahin, İzmir’in sanayileşmedeki önemine dikkat çekerek “Kültür Bakanlığı bu işi üstlenerek fabrikayı tarih müzesi olarak değerlendirebilir. İzmir deniz kenti. İzmir’i bugüne getiren yerler bu fabrikalar” diye konuştu.
