Turizm ekonomisi ve sözlü tarih

Geçen hafta ekonomi basınında ön plana çıkan haberlerden biri ülkemizde turizm kesimindeki gelişmeler oldu. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) ve STR GLOBAL araştırma şirketinin verilerine dayalı açıklamalar ve yorumlar gündem oluşturdu.

2-3 yıldan bu yana Ocak-Haziran 2018 döneminde oda başına gelir artış hızının (yüzde 26,9) oda doluluk oranı artış hızını (yüzde 17,2) geçmesi kesimde hoşnutluk yarattı. Özellikle Ortadoğu ve İran pazarı ile başlayan ve Avrupa ve Asya pazarlarındaki artışın da etkisiyle oluşan canlanma gözleniyor. Madalyonun ters yüzü ise, Türkiye’nin ortalama yüzde 63,1’lik doluluk oranıyla 27 ülkenin yer aldığı sıralamada sonuncu durumda olması. Ayrıca 2-3 yıldır yaşanan gerilemeye dayalı bir temel dönem etkisini de (istatistiksel olarak normal bir rakamı daha düşük bir geçmiş rakamla kıyaslamak!) göz ardı etmemeliyiz bu çözümlemeyi yaparken. Dereyi görmeden sevindirik olmanın alemi yok yani! Fazla ayrıntıya girmeyelim ama nitelikli turisti çekebilmek, turist başına harcamayı (gelirimizi) artırabilmek, deniz kum güneşin (3S) yanısıra kültür, kruvaziyer, kongre ve sağlık turizmini artırabilmek gibi çok konular var.

SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMALARI

Turizmin geçmişten bugüne röntgenini iyi çekip, geleceğini dünya turizm eğilimlerine uygun tasarlamak ve de uygulamaya koymak gerekiyor. Bir ekonomik kesimin röntgenini çekerken son zamanların çok revaçta olan sözlü tarih çalışmalarına başvurulması anlamlı bir çalışma olarak gözüküyor. Sözlü tarih çalışmalarını ekonomi özelinde çalışmak pek yaygın değil, hele turizm kesiminde hiç yoktu. Artık var: Türkiye Turizmi Sözlü Tarih Projesi (10 cilt , 7770 sayfa).

Kısaca TTSTP olarak anacağımız bu çalışmada yatırımcılar, işletmeciler, bürokratlar, rehberler, acente sahipleri gibi kişilerle 696 saate varan görüntülü ve sesli turizm tarihi arşivi oluşturulmuş. Çalışmanın basımı kampanya açılarak bulunan akçal desteklerle olmuş. Yapıtın ortaya konulmasında proje yürütücüsü Prof. Dr. Nazmi Kozak, www.turizmgazetesi.com Genel Yayın Yönetmeni Fehmi Köfteoğlu ve 25 kişi olarak başlayan ve 21 kişi olarak sonlanan bir araştırma kadrosu çalışmış. Amaçlanan şey, turizm kesiminin Cumhuriyet dönemi itibariyle sözlü tarihini ortaya çıkarmak olmuş. Bu hacim ve nitelikte bir çalışmaya soyunmanın her babayiğidin harcı olmadığını belirtelim.

SÖYLEŞİLERLE TURİZM

Meraklısı için ciltlerin başlıklarını da paylaşalım. İlk 9 cilt söyleşilerden oluşuyor: Cilt 1: Side - Alanya - Antalya ; Cilt 2: Bodrum - Fethiye - Marmaris ; Cilt 3: Didim - Kuşadası ; Cilt 4: Akçakoca - Erdek - Kapadokya - Uludağ; Cilt 5: Turizm ve Otelcilik Eğitim Kurumları; Cilt 6: Türkiye’de Konaklama İşletmeciliği; Cilt 7: Seyahat Acenteciliği - Turist Rehberliği - Türk Hava Yolları; Cilt 8: Aşçılık - Meyhane ve Restorancılık - Kamp ve Karavan - Turizm Yayıncılığı; Cilt 9: Turizm Bakanlığı - TURBAN - TURING - TMGT - TMTF - Hippiler - Turizm Yatırımcılığı - Diğer alanlar. Sonuncu eşdeyişle 10. Cilt ise Kurumlar, Kuruluşlar, Turizm Bölgeleri ve Mesleklerin ele alındığı cilt olarak Dünden Bugüne Türkiye’de Turizm başlığını taşıyor.

SONSÖZ

Sözlü tarih çalışmaları bireysel bellekler ile toplumsal bellek arasındaki bağları örerek, toplumsal belleğin daha canlı, kalıcı olmasını sağlamaktadır. Bu konuya TTSTP’de özen gösterildiği gözüküyor.

Yazıyı son ciltteki ve Prof. Dr. Nazmi Kozak’ın yazdığı Türkiye’de Hippiler bölümünden bir alıntıyla sonlayalım. Dünyayı tanımaya çıkan, Sultanahmet’i bir duraklama ve soluklanma merkezi belleyen ve düzenin dişlilerinde yok olmamak için direnen gençlerdi. Bunların Hippi Yolu adı verilen bir rotaları vardı, Türkiye’den geçerek Avrupa’dan Nirvana’ya ulaşmak için Hindistan, Tibet ve Nepal’e uzanan. Nazım hocanın yazısında hippilerin Türkiye’nin (Sultanahmet, Side vd.) tanıtımında çok önemli yerleri olduğu vurgulanıyor; ayrıca Köfteoğlu’na göre o dönemde onlara hizmet veren gençler de bu sayede turizmci olmuşlar! Hippileri olumsuz olarak anımsarız genelde değil mi? Bilgi ve algı meselesi sonuçta!

Not: Kitabı tedarik için; Fehmi Köfteoğlu 0212 296 22 22