20 Nisan 2024 Cumartesi
İstanbul 14°
  • İçel
  • Şırnak
  • Çanakkale
  • Çankırı
  • Şanlıurfa
  • Çorum
  • İstanbul
  • İzmir
  • Ağrı
  • Adıyaman
  • Adana
  • Afyon
  • Aksaray
  • Amasya
  • Ankara
  • Antalya
  • Ardahan
  • Artvin
  • Aydın
  • Balıkesir
  • Bartın
  • Batman
  • Bayburt
  • Bilecik
  • Bingöl
  • Bitlis
  • Bolu
  • Burdur
  • Bursa
  • Düzce
  • Denizli
  • Diyarbakır
  • Edirne
  • Elazığ
  • Erzincan
  • Erzurum
  • Eskişehir
  • Gümüşhane
  • Gaziantep
  • Giresun
  • Hakkari
  • Hatay
  • Iğdır
  • Isparta
  • Kırşehir
  • Kırıkkale
  • Kırklareli
  • Kütahya
  • Karabük
  • Karaman
  • Kars
  • Kastamonu
  • Kayseri
  • Kilis
  • Kmaraş
  • Kocaeli
  • Konya
  • Malatya
  • Manisa
  • Mardin
  • Muş
  • Muğla
  • Nevşehir
  • Niğde
  • Ordu
  • Osmaniye
  • Rize
  • Sakarya
  • Samsun
  • Siirt
  • Sinop
  • Sivas
  • Tekirdağ
  • Tokat
  • Trabzon
  • Tunceli
  • Uşak
  • Van
  • Yalova
  • Yozgat
  • Zonguldak

Türkiye teminat vermiş, Rusya çekilmiş

Rafet Ballı

Rafet Ballı

Gazete Yazarı

A+ A-

Aydınlık’ın dünkü manşeti önemliydi.
“Rus pilotu vuran gözaltında” (1.4.2016).
Gözaltı İzmir’de yapılmış.
Bir de “tesadüf”: Rus askeri heyeti de İzmir’deymiş.
Tarif gereksiz. Fazlasıyla görünen köy.
Rusya jesti gördü: Memnun.
***
AKP’nin Rusya hattı hareketi netleşiyor.
Bir: Tırmandırmamak.
İki: Yakınlaşmak.
***
İzmir’deki adım görünen cinsten.
Bir de “örtülü”sü var.
Hem de aşırı büyük.
Anlatalım.
***
Önce iki tarih.
5-6 Mart 2016: Ahmet Davutoğlu Tahran’daydı.
14 Mart 2016: Putin açıkladı. Rusya, Suriye’den “kısmî” çekiliyor.
Öğreniyoruz ki: İkisi arasında sıkı bağ varmış.
***
Kamuoyuna açık olanlar neydi?
Davutoğlu basına konuşmuştu.
“(İran’la) Farklı kanaatlerimiz olabilir ancak bölgemizin kaderini bölge dışı aktörlere bırakmamalıyız.”
Mesajın altı da doluymuş.
Resmi görüşmelerde masaya teklifini koymuş.
Konu: Suriye’de PKK/PYD federasyonu.
İran tarafının yorumu: “Davutoğlu Amerikalılarla Rusların bu anlaşmasını (Suriye’de federasyon) İran yardımıyla bozma amacıyla Tahran’a geldi.”
Ayrıntılı yazdım (17.3.2016).
Özeti: AKP, Suriye’de İran’la ittifak arıyordu.
Yeni bir pozisyon alıştı bu.
***
Dahası varmış.
Türkiye, Rusya’ya da İran’la mesaj göndermiş.
Bir tür “teminat” vermiş. Özetle demiş ki:
Bir: Suriye’ye müdahale etmeyeceğiz.
İki: Suriye’de Rusya ile çatışmayacağız.
Putin’in cevabı: Suriye’den “kısmî” çekilme kararı.
***
Kaynak bu kez Beyrut.
İddianın sahibi: Enis Nakkaş.
Diyor ki:
“Davutoğlu’nun İran gezisi ile gelen ‘müdahale etmeyeceğiz ve çatışma olmayacak’ iletilerinden sonra Ruslar ‘fazlalık’ olan ve Türkiye ile çatışma olasılığı için gelen Rus güçlerini çekme kararı verdi.” (Medya Şafak, 31.3.2016).
Anlamı: AKP’nin “tamirat” çabası İran’la sınırlı değil.
Rusya’ya doğru da adım atmış.
***
Enis Nakkaş kimdir?
“Tepe”lerdeki rüzgarların nasıl estirildiğini bilebilir mi?
Kendisini tanıyalım. Kararı siz verin.
Birden fazla şapkası var.
Ortadoğu’nun kıdemli “kuyruklu yıldız”larından biri.
1968 kuşağından.
Filistin El Fetih gerillası. Kamplarda gerilla hocası.
Öğrencileri arasında Türkler de çok.
Diyor ki: “Eğitime gelen Türkler Marksisti.”
Bilmiyorum, onlar da hatırlıyor mu?
***
Sonra Carlos’la eylem arkadaşı.
Birlikte OPEC’in Viyana toplantısını bastılar (1975).
70 kişiyi rehin aldılar. 10’nu petrol bakanı...
***
1979’da İran Devrimiyle buluştu.
“Devrim Muhafızları” projesinin fikir babası.
Uzun zamandır Hizbullah düzleminde.
***
Nakkaş’ı bilirim.
Tahran’da dar kapsamlı “özel” bir ortamda tanıştık.
Konumu yüksekti.
İran-Doğu Akdeniz hattında salınıyordu.
Sadece olanları değil, olacakları da biliyordu.
Özet: “Bilgi”ye dayanarak konuşuyor.
***
Nakkaş, gelişmelere “bölge merkezli” bakıyor.
Krizlere önerdiği çare: Bölgesel ittifak.
Kimlerle: Türkiye, İran, Suriye ve Irak’la.
***
Nakkaş bir tespit yapıyor:
“Bugün Irak ve Suriye’de kararların artık Rusya ve Amerika’nın elinde olduğunu biliyoruz.”
Bu: “Bölge ülkelerinin hatası.”
“(Durum) Türkiye’nin, İran’ın, Suriye’nin ve Irak’ın lehine mi? Kesinlikle değil.”
Türkiye’ye tavsiyesi: “Türkiye bölgede çözümü bölgedeki güçlerle ve ülkelerle aramalı.
***
Son söz: Stratejik süreçten emin olabiliriz.
Fakat: Ara aşamaları da dikkatle izlemeliyiz.