ABD Türkiye'yi batıdan çevreliyor

Mustafa Birol Güger

9 Ekim'de, Aydinlik.com.tr'de yayınlanan, 'Bulgaristan-Türkiye sınırına ABD sevkıyatı' haberi, ulusal basında büyük yankı uyandırdı.

Aydinlik.com.tr'nin askeri kaynaklara dayandırdığı haberde, 'Romanya’dan Bulgaristan'a giren ABD askerlerinin, konvoylar halinde Bulgaristan'ın Türkiye sınırına doğru ilerlediğine' yönelik özel bilgiler yer aldı.

Haberde ayrıca, ABD'nin, son zamanlarda yaptığı en büyük asker ve malzeme sevkıyatının da bu yılın Şubat ayında gerçekleştiği ve Türkiye sınırına 75 km. mesafedeki Novo Selo Askeri Üssü'ne yeni birlikler konuşlandırdığı vurgulandı.

Aydinlik.com.tr, bu gelişmeler üzerine NATO ve ABD'nin Bulgaristan'daki varlığını daha geniş bir çerçeveden mercek altına aldı. Öyle ki, ülkedeki ABD üsleri adeta, Türkiye sınırını çevrelemek üzere tasarlanmıştı.

NEO-CON CONDOLEEZZA RICE SAHNEDE

Bulgaristan'da bulunan, 'Bulgar-Amerikan Ortak Askeri Tesisleri'nin önemli bir kısmı, dönemin Bulgar Dışişleri Bakanı Ivaylo Kalfin ve ABD'li meslektaşı Condoleezza Rice'ın, 28 Nisan 2006'da imzaladığı bir savunma ve işbirliği anlaşmasıyla Bulgar kamuoyunun gündemine girdi.

ABD, Romanya ve Bulgaristan işbirliğinde kurulan, 'Karadeniz Bölge Destek Grubu' (BS-AST) bünyesinde, Bulgaristan topraklarında 4 adet Bulgar-Amerikan ortak askeri üssü kurulmasını öngören anlaşma Haziran 2006'da Bulgar Parlamentosu'ndan geçti.

Takip eden süreçte, söz konusu anlaşma çerçevesinde Yambol kentinde Bezmer Askeri Hava Üssü; Sliven'de Novo Selo Eğitim ve Tatbikat Alanı; Burgaz'da Aytos Askeri Lojistik Merkezi ve Türkiye sınırına diğer üslerden görece daha uzak bir konumda bulunan Plovdiv'de de Graf Ignatievo Hava Savunma Üssü kuruldu.

ABD, bu anlaşmayla birlikte, 2500 askerini, sınırsız yetki ve dokunulmazlıkla söz konusu üslere yerleştirdi; Bulgaristan'ın Türkiye sınırına yakın bölgelerinde askeri gücünü ve yığınağını arttırdı.

ABD ASKERİNE DOKUNULMAZLIK VE SINIRSIZ YETKİ

Anlaşmanın ilginç koşullarından ilkinin, 'askerlerin ailelerini yanlarında getirmelerini' yasaklayan madde olduğunu görüyoruz. Bir başka önemli ayrıntı da; söz konusu anlaşmanın ABD'yi, 'üçüncü ülkelerde uygulamaya konacak askeri misyonlar için Bulgar makamlarından alınacak izinlerden muaf tutuyor' olması. Söz konusu ortak savunma anlaşmasının, ABD askeri personeline sağladığı 'dokunulmazlık zırhı' ise anlaşmadaki bir diğer önemli ayrıntı. ABD askerinin yasa ile güvence altına alınan dokunulmazlığı, onları, ülke içindeki faaliyetlerinden ötürü maruz kalabilecekleri her türlü yasal kovuşturmadan muaf tutuyor.

Elimizdeki veriler ve üslerin konumlanış şekilleri, ABD ile arasındaki siyasi çelişkilerin giderek derinleştiği Türkiye'nin, batı sınırlarında önemli bir tehditle karşı karşıya olduğunu ortaya koyuyor.

BEZMER HAVA ÜSSÜ – YAMBOL

2006 yılında ABD ve Bulgaristan arasında imzalanan karşılıklı savunma anlaşmasıyla, Bulgar-Amerikan ortak askeri üssüne dönüştürülen Bezmer, Mayıs 2006'da Amerikan Foreign Policy dergisi tarafından, dünya çapında en önemli 6 ABD üssü arasında gösterildi. Listede, Bezmer'in yanı sıra Guam'daki Andersen, Irak'taki Balad, Hint Okyanusu'ndaki Diego Garcia, Küba'daki Guantánamo ve Kırgızistan'daki Manas üsleri yer aldı.

Bezmer Hava Üssü, Bulgaristan'ın Yambol kent merkezinin 10 km batısında; Bezmer ve Bolyarsko köylerinin arasında, Sofya-Burgaz Demiryolu yakınlarında yer almaktadır. Türkiye sınırına uzaklığı kuş uçuşu yaklaşık 60 km'dir.

Üs'te modern bilgi işlem ve navigasyon sistemleri kullanılmaktadır. Üssün modernizasyonu ve altyapının geliştirilmesine yönelik çalışmalar halihazırda devam etmektedir. Söz konusu alt yapı çalışmaları arasında, daha fazla savaş uçağının iniş, kalkış ve bakımına olanak sağlayacak olan pist genişletme çalışmalarıda sürdürülmektedir. Bezmer'de konuşlu askeri personel, 'Bulgaristan, Romanya ve ABD' tarafından yürütülen 'Ani Müdahale' tatbikatlarına katılmaktadır.

NOVO SELO EĞİTİM VE TATBİKAT ALANI – SLİVEN

Novo Selo Eğitim ve Tatbikat Alanı, 1962'de kurulmuş olmasının yanı sıra 2006 tarihli Bulgar-Amerikan Ortak Savunma Anlaşması'ndan bu yana başta ABD olmak üzere NATO ülkelerine ait çeşitli birliklere ev sahipliği yapmaktadır.

Bulgaristan'ın Sliven kentinde yer alan üssün alanı 144 km2 olmakla birlikte, Bezmer Hava Üssü'nden yalnızca 45 km, Burgaz Limanı'ndan ise 70 km uzaklıkta oldukça stratejik bir noktada yer almaktadır.

Üs'te 'anti-tank; nükleer, biyolojik, kimyasal savunma ve keşif' eğitimleri verilmektedir. NATO uzmanlarından tam not alan üs 2004'ten bu yana Bulgar ve Amerikan birlikleri tarafından eğitim ve tatbikat alanı olarak kullanılmaktadır. ABD ordusu 2008 yılında Üs'te altyapı ve konaklama alanlarının geliştirilmesi için 61,15 milyon dolar yatırım yapmıştır.

AYTOS ASKERİ LOJİSTİK MERKEZİ – BURGAZ

Bulgaristan'ın güney doğusundaki Aytos kentinde konuşlu Askeri Lojistik Merkezi, 2006'da imzalanan savunma anlaşmasıyla birlikte, Novo Selo'daki ABD üssüne destek mahiyetinde kurulmuştur. Karadeniz kıyılarına yaklaşık 30 km, Türkiye'ye ise 70 km uzaklıktadır.

GRAF IGNATİEVO HAVA SAVUNMA ÜSSÜ – PLOVDİV

Bulgaristan'ın en büyük ikinci kenti Plovdiv'in 10 km kuzeyinde konuşlu olan Graf Ignatievo Hava Üssü, Bulgaristan'ın sahip olduğu tek hava savunma üssüdür. İki adet jet uçağı filosuna ev sahipliği yapan üs, 2006 yılından bu yana ABD ordusuyla ortak kullanılmaktadır.

ABD ordusu, Graf Ignatievo Hava Üssü'nü diğer bir üsle birleştirerek genişletmeyi ve hava operasyonlarını tek merkezden yönetebilecek düzeye ulaştırmayı hedeflenmektedir. ABD askeri kaynaklarına göre, "Graf Ignatievo Hava Üssü, Bezmer Hava Üssü'yle birleştirilerek daha güçlü ve etkili bir hava üssü yaratılmak istenmektedir."

ABD KONVOYLARININ İSTİKAMETİ TÜRKİYE SINIRI

10 Ağustos'ta, Takvim gazetesi internet sitesinde yer alan bir videoda, Romanya’dan Bulgaristan'a giren ABD askerlerinin, konvoylar halinde Bulgaristan'ın Türkiye sınırına doğru ilerlediği belirtiliyordu.

***

İlgili haber:

BULGARİSTAN-TÜRKİYE SINIRINA ABD SEVKIYATI