ABD’den üst üste Doğu Akdeniz hamleleri! Ege’ye üs Kıbrıs’a silah

“Trump savaşları bitirecek!”, “Orta Doğu’dan askerlerini çekecek!”, “Gemilerini Asya-Pasifik’e gönderecek!” diyenler bir kez daha boşa düştü. ABD’nin Doğu Akdeniz’e odaklanacağı gerçeği çok kısa süre içinde berraklaştı. Üst üste yapılan Doğu Akdeniz hamlelerine bir yenisi daha eklendi.

ABD Temsilciler Meclisi’ne sunulan son yasa tasarısında, Kıbrıs’ta Rumlara yönelik silah ambargosunu kaldıran muafiyet kararının beş yıl daha uzatılması istendi. Tasarının altında yine hem Cumhuriyetçilerin hem de Demokratların imzası bulunuyor. Chris Pappas, Gus Bilirakis, Dina Titus ve Nicole Malliotakis’in hazırladığı tasarı, “Kıbrıs Ambargosuna Son Yasası” adını taşıyor.

Kongre’deki Helen Grubu'nun eşbaşkanları ve yardımcıları olan milletvekilleri, bu yasal değişikliğin ABD ile Güney Kıbrıs arasındaki güvenlik işbirliğini güçlendireceğini, Doğu Akdeniz'de bölgesel istikrarı artıracağını ve savunma tedariki ve birlikte çalışabilirlik için uzun vadeli planlamalar yapılabilmesini destekleyeceğini belirtiyor.

Tasarıyla ilgili bir açıklama yapan Chris Pappas, şunları söylüyor: “Kıbrıs Cumhuriyeti Doğu Akdeniz'de kararlı bir demokratik müttefik ve bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir ortaktır. Bu politika değişikliği, ABD-Kıbrıs ikili ilişkilerini daha da güçlendirecek, güvenlik ve savunma alanında işbirliğine yönelik karşılıklı taahhüdümüzü destekleyecek ve uzun vadeli planlama ve tedarik koordinasyonunu geliştirecektir.”

1974’TEN BERİ UYGULANIYORDU

Söz konusu silah ambargosu, Ada’da olası bir gerginliği önlemek maksadıyla 1974’ten beri uygulanıyordu. İlk kez 2019 yılında Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası kapsamında ABD Başkanı’na yıllık olarak ambargoyu kaldırma izni verildi. Ancak tasarının sahibi milletvekilleri, Güney Kıbrıs'ın her yıl yeniden muafiyet talebinde bulunmasının savunma planlamasını engellediğini, ortak siber güvenlik ve denizcilik girişimlerini sınırladığını ve Ulusal Muhafız Devlet Ortaklığı Programı gibi programları zayıflattığını savunuyor.

Bilirakis, “Kıbrıs, ABD için değerli ve güvenilir bir ortak olduğunu kanıtlamıştır. Kıbrıs'a planlama güvencesi verilmesi ortaklığın gelişmeye devam etmesini sağlayacak ve her iki ülke ve müttefiklerimiz için karşılıklı yarar sağlayacaktır.” diyor.

Titus ise daha geniş stratejik sonuçların altını çiziyor: “Kıbrıs Doğu Akdeniz'de kilit bir ortaktır ve ABD iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri geliştirmek için çaba göstermeye devam etmelidir. Kıbrıs'a yardım için gerekli ambargo incelemelerinin sayısının azaltılması, bu önemli müttefikin ABD'nin yurt dışındaki güvenlik çıkarlarını desteklerken stratejik olarak geleceği planlamasına olanak tanıyacaktır.”

Malliotakis de mevcut politikanın modası geçmiş ve verimsiz olduğunu savunarak “ABD çok uzun bir süredir Kıbrıs Cumhuriyeti'ne savunma malzemeleri ve hizmetlerinin satışı konusunda modası geçmiş ve ters etki yaratan bir ambargo uyguluyor. Yasamız, Kıbrıs'ı Doğu Akdeniz'de kilit bir stratejik ortak olarak tanıyarak ve ortak güvenlik çıkarlarımızı desteklemek için ABD savunma ürünlerinin sorumlu bir şekilde ihraç edilmesine izin vererek bunu düzeltmeyi amaçlamaktadır. Kıbrıs'ın kendini savunma kabiliyetini güçlendirerek bölgede daha fazla istikrarı teşvik edebiliriz.” ifadelerini kullandı.

Tasarı, silah ambargosu muafiyetinin yenilenme süresini bir yıldan beş yıla uzatıyor, Başkan'ın muafiyeti yürürlüğe girdikten sonra her beş yılda bir gözden geçirmesine izin veriyor ve Güney Kıbrıs kara para aklamadığı ve Rus askeri gemilerine liman erişimi vermediği sürece sona erdirilmesini yasaklıyor.