Brüksel İsrail'e göstermelik ticaret yaptırımları getiriyor, HAMAS'ı da unutmuyor!
Komisyon 27 ülkeye öneriyi sundu. Ticaret kısıtlamaları için çoğunluk, HAMAS'a ve İsrailli fanatik bakanlara yaptırım için oy birliği gerekiyor. Almanya, İtalya ve Macaristan gibi ülkeler yaptırımlara muhalefet ediyor.
Avrupa Komisyonu, “Gazze’deki kabul edilemez insani durum” nedeniyle İsrail hükümetine yaptırım paketini açıkladı. Paket, uzun süredir İsrail'e kayıtsız şartsız destek veren Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in talimatıyla ilerletiliyor.
27 üye ülkenin onayına sunulacak tedbirler arasında, İsrailli aşırılıkçı bakanlar İtamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich’in yanı sıra şiddete başvuran Yahudi yerleşimcilere yaptırım uygulanması da yer alıyor. Ayrıca AB ile İsrail arasındaki serbest ticaret anlaşmasının bir bölümünün askıya alınması öngörülüyor.
Bir diğer öneri ise HAMAS’ın siyasi bürosundan 10 üyenin kara listeye alınması. Von der Leyen, “Gazze’deki günlük dehşet sona ermeli” ifadelerini kullandı.
ÇOĞUNLUK VE OY BİRLİĞİ
Ancak üye ülkeler arasındaki tutumlar oldukça farklı. AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, kamuoyunun değişmekte olduğunu kabul etmekle birlikte, ülkeler arasında ciddi görüş ayrılıkları olduğunu vurguladı. Komisyonun önerileri ilk tur görüşmelerde ele alındı; İsrailli bakanlara ve HAMAS üyelerine yönelik yaptırımlar için oybirliği, ticaretle ilgili tedbirler içinse nitelikli çoğunluk gerekiyor.
KARŞI ÇIKANLAR
Bugüne kadar Macaristan, İsrailli bakanlara yaptırımlara veto uyguladı. Ticaret konusunda ise yalnızca çoğunluk oyu yeterli. Fakat İtalya ve Almanya’nın da aralarında bulunduğu bazı ülkeler, diğer devletlerin desteğiyle engel oluşturan bir azınlık meydana getirdi. Fakat Komisyon’un 15 gün önce sunduğu resmi öneriden önce ne Gazze kentinin işgali başlamıştı, ne 65 bin kişilik can kaybı bilançosu ortaya çıkmıştı, ne de BM’nin soykırımı tanıyan raporu yayımlanmıştı.
İtalya, AB Daimi Temsilciler Komites üzerinden, bakanlara yönelik yaptırımları görüşmeye hazır olduğunu bildirdi; Dışişleri Bakanı Antonio Tajani de bu seçeneği dışlamadı. Ticaret konularında ise Roma, ilgili çalışma gruplarının metinleri incelemesini bekliyor. Başbakan Giorgia Meloni ise “İsrail’in tepkisi kesinlikle orantısızdır” dedi ve İtalya’nın Gazze kentinin işgalini paylaşamayacağını vurguladı.
'BAŞARISIZLIĞIN SORUMLULUĞUNU ÜSTLENİRSİNİZ'
Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa, önerileri memnuniyetle karşıladığını belirterek, artık kararın üye devletlere düştüğünü ve olası bir jeopolitik başarısızlığın sorumluluğunu üstlenmeleri gerektiğini söyledi. Bir diplomat ise “büyük bir ülkenin sessizliğine” dikkat çekerek Almanya'yı işaret etti.
İsrail, AB’nin önerilerine sert yanıt verdi. Dışişleri Bakanı Gideon Saar, bu önlemleri “ahlaki ve siyasi açıdan çarpık” diye nitelendirdi. Avrupa Komisyonu ise amacın İsrail’i cezalandırmak değil, insani durumu iyileştirmek olduğunu yineledi. Ticaret önlemleri kabul edilirse sadece AB-İsrail ticaretinin küçük bir kısmını etkileyecek. 2024 yılında bu hacim 42 milyar avro olarak kaydedilmişti.
Bu arada Komisyon, İsrail ile ikili işbirliği için ayrılmış 20 milyon avro tutarındaki fonları da askıya aldı. Rakam görece küçük olsa da, Akdeniz’den sorumlu komiser Dubravka Suica bu adımın “önemli bir mesaj” olduğunu iddia etti.